मुक्त

See also: मुक्ति and मुक्ती

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit मुक्त (mukta). Doublet of मुफ़्त (muft).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /mʊkt̪/

Adjective

मुक्त • (mukt) (indeclinable, Urdu spelling مکت)

1. free
2. liberated, unfettered
3. exonerated, set free
4. exculpated, absolved

Synonyms

• आज़ाद (āzād)

Derived terms

• मुक्ति (mukti)

Marathi

Etymology

Borrowed from Sanskrit मुक्त (mukta).

Pronunciation

• IPA^(key): /muk.t̪ə/

Adjective

मुक्त • (mukta)

1. free, liberated

   Synonym: स्वतंत्र (svatantra)

   मुक्त संचार

   mukta sañcār

   Free movement

Derived terms

• मुक्ती (muktī, “liberation”)

References

• Berntsen, Maxine (1982–1983) “मुक्त”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• মুক্ত (Assamese script)
• ᬫᬸᬓ᭄ᬢ (Balinese script)
• মুক্ত (Bengali script)
• 𑰦𑰲𑰎𑰿𑰝 (Bhaiksuki script)
• 𑀫𑀼𑀓𑁆𑀢 (Brahmi script)
• မုက္တ (Burmese script)
• મુક્ત (Gujarati script)
• ਮੁਕ੍ਤ (Gurmukhi script)
• 𑌮𑍁𑌕𑍍𑌤 (Grantha script)
• ꦩꦸꦏ꧀ꦠ (Javanese script)
• 𑂧𑂳𑂍𑂹𑂞 (Kaithi script)
• ಮುಕ್ತ (Kannada script)
• មុក្ត (Khmer script)
• ມຸກ຺ຕ (Lao script)
• മുക്ത (Malayalam script)
• ᠮᡠᡬᢠᠠ (Manchu script)
• 𑘦𑘳𑘎𑘿𑘝 (Modi script)
• ᠮᠤᢉᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧆𑧔𑦮𑧠𑦽 (Nandinagari script)
• 𑐩𑐸𑐎𑑂𑐟 (Newa script)
• ମୁକ୍ତ (Odia script)
• ꢪꢸꢒ꣄ꢡ (Saurashtra script)
• 𑆩𑆶𑆑𑇀𑆠 (Sharada script)
• 𑖦𑖲𑖎𑖿𑖝 (Siddham script)
• මුක‍්ත (Sinhalese script)
• 𑩴𑩒𑩜 𑪙𑩫 (Soyombo script)
• 𑚢𑚰𑚊𑚶𑚙 (Takri script)
• முக்த (Tamil script)
• ముక్త (Telugu script)
• มุกฺต (Thai script)
• མུ་ཀྟ (Tibetan script)
• 𑒧𑒳𑒏𑓂𑒞 (Tirhuta script)
• 𑨢𑨃𑨋𑩇𑨙 (Zanabazar Square script)

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-Iranian *muktás

Sanskrit मुक्त (mukta)

From Proto-Indo-Iranian *muktás, from Proto-Indo-European *muk-tó-s (“released, discharged”), from *(s)mewk- (“to free, escape”). By surface analysis, मुच् (muc, “free, let loose”, root) +‎ -त (-ta).

Pronunciation

• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /muk.t̪ɐ/, [muk̚.t̪ɐ]

Adjective

मुक्त • (mukta) stem (root मुच्)

1. discharged, abandoned
2. free
3. liberated, set free, emancipated

   Synonym: स्वतन्त्र (svatantra)

4. gone, vanished, disappeared
5. shed, laid aside
6. fallen or dropped down, thrown

Declension

Masculine a-stem declension of मुक्त

	singular	dual	plural
nominative	मुक्तः (muktaḥ)	मुक्तौ (muktau) मुक्ता¹ (muktā¹)	मुक्ताः (muktāḥ) मुक्तासः¹ (muktāsaḥ¹)
vocative	मुक्त (mukta)	मुक्तौ (muktau) मुक्ता¹ (muktā¹)	मुक्ताः (muktāḥ) मुक्तासः¹ (muktāsaḥ¹)
accusative	मुक्तम् (muktam)	मुक्तौ (muktau) मुक्ता¹ (muktā¹)	मुक्तान् (muktān)
instrumental	मुक्तेन (muktena)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्तैः (muktaiḥ) मुक्तेभिः¹ (muktebhiḥ¹)
dative	मुक्ताय (muktāya)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्तेभ्यः (muktebhyaḥ)
ablative	मुक्तात् (muktāt)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्तेभ्यः (muktebhyaḥ)
genitive	मुक्तस्य (muktasya)	मुक्तयोः (muktayoḥ)	मुक्तानाम् (muktānām)
locative	मुक्ते (mukte)	मुक्तयोः (muktayoḥ)	मुक्तेषु (mukteṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of मुक्ता

	singular	dual	plural
nominative	मुक्ता (muktā)	मुक्ते (mukte)	मुक्ताः (muktāḥ)
vocative	मुक्ते (mukte)	मुक्ते (mukte)	मुक्ताः (muktāḥ)
accusative	मुक्ताम् (muktām)	मुक्ते (mukte)	मुक्ताः (muktāḥ)
instrumental	मुक्तया (muktayā) मुक्ता¹ (muktā¹)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्ताभिः (muktābhiḥ)
dative	मुक्तायै (muktāyai)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्ताभ्यः (muktābhyaḥ)
ablative	मुक्तायाः (muktāyāḥ) मुक्तायै² (muktāyai²)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्ताभ्यः (muktābhyaḥ)
genitive	मुक्तायाः (muktāyāḥ) मुक्तायै² (muktāyai²)	मुक्तयोः (muktayoḥ)	मुक्तानाम् (muktānām)
locative	मुक्तायाम् (muktāyām)	मुक्तयोः (muktayoḥ)	मुक्तासु (muktāsu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of मुक्त

	singular	dual	plural
nominative	मुक्तम् (muktam)	मुक्ते (mukte)	मुक्तानि (muktāni) मुक्ता¹ (muktā¹)
vocative	मुक्त (mukta)	मुक्ते (mukte)	मुक्तानि (muktāni) मुक्ता¹ (muktā¹)
accusative	मुक्तम् (muktam)	मुक्ते (mukte)	मुक्तानि (muktāni) मुक्ता¹ (muktā¹)
instrumental	मुक्तेन (muktena)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्तैः (muktaiḥ) मुक्तेभिः¹ (muktebhiḥ¹)
dative	मुक्ताय (muktāya)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्तेभ्यः (muktebhyaḥ)
ablative	मुक्तात् (muktāt)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्तेभ्यः (muktebhyaḥ)
genitive	मुक्तस्य (muktasya)	मुक्तयोः (muktayoḥ)	मुक्तानाम् (muktānām)
locative	मुक्ते (mukte)	मुक्तयोः (muktayoḥ)	मुक्तेषु (mukteṣu)

• ¹Vedic

Derived terms

• जीवन्मुक्त (jīvanmukta)

Descendants

• Pali: mutta
• Prakrit: 𑀫𑀼𑀢𑁆𑀢 (mutta) (see there for further descendants)

Borrowed terms

• → Bengali: মুক্ত (mukto)
• → Hindi: मुक्त (mukt)
• → Marathi: मुक्त (mukta)
• → Telugu: ముక్తము (muktamu)

Participle

मुक्त • (mukta) (root मुच्)

1. past participle of मुच् (muc)

Noun

मुक्त • (mukta) stem, n (root मुच्)

1. the spirit released from corporeal existence

Declension

Neuter a-stem declension of मुक्त

	singular	dual	plural
nominative	मुक्तम् (muktam)	मुक्ते (mukte)	मुक्तानि (muktāni) मुक्ता¹ (muktā¹)
vocative	मुक्त (mukta)	मुक्ते (mukte)	मुक्तानि (muktāni) मुक्ता¹ (muktā¹)
accusative	मुक्तम् (muktam)	मुक्ते (mukte)	मुक्तानि (muktāni) मुक्ता¹ (muktā¹)
instrumental	मुक्तेन (muktena)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्तैः (muktaiḥ) मुक्तेभिः¹ (muktebhiḥ¹)
dative	मुक्ताय (muktāya)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्तेभ्यः (muktebhyaḥ)
ablative	मुक्तात् (muktāt)	मुक्ताभ्याम् (muktābhyām)	मुक्तेभ्यः (muktebhyaḥ)
genitive	मुक्तस्य (muktasya)	मुक्तयोः (muktayoḥ)	मुक्तानाम् (muktānām)
locative	मुक्ते (mukte)	मुक्तयोः (muktayoḥ)	मुक्तेषु (mukteṣu)

• ¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “मुक्त”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 820/3.