पुण्यभूमि

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Classical Sanskrit पुण्यभूमि (puṇyabhūmi). By surface analysis, karmadhāraya compound of पुण्य (puṇya) +‎ भूमि (bhūmi).

Pronunciation

(Delhi) IPA^(key): /pʊɳ.jə.bʱuː.miː/, [pʊ̃ɳ.jɐ.bʱuː.miː]

Noun

पुण्यभूमि • (puṇyabhūmi) f

sacred land, holy land
- 2018, Harindra Srivastava, सावरकर पर थोपे हुए चार अभियोग‎^[1], Prabhat Prakashan, →ISBN:
  भारत आदिकाल से एक अखंड भौगोलिक इकाई रहा है, हिंदू उस पर बसने वाला अत्यंत प्राचीन राष्ट्रजन है। यही भारत हिंदुओं की पुण्यभूमि है।
  bhārat ādikāl se ek akhaṇḍ bhaugolik ikāī rahā hai, hindū us par basne vālā atyant prācīn rāṣṭrajan hai. yahī bhārat hinduõ kī puṇyabhūmi hai.
  India has been a unified geographical unit since ancient times, Hindus are the very ancient people inhabiting it. This India is the holy land of Hindus.

Declension

Declension of पुण्यभूमि (fem i-stem)

	singular	plural
direct	पुण्यभूमि puṇyabhūmi	पुण्यभूमियाँ puṇyabhūmiyā̃
oblique	पुण्यभूमि puṇyabhūmi	पुण्यभूमियों puṇyabhūmiyõ
vocative	पुण्यभूमि puṇyabhūmi	पुण्यभूमियो puṇyabhūmiyo

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

Karmadhāraya compound of पुण्य (puṇya, “auspicious, sacred, holy”) +‎ भूमि (bhūmi, “land”).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /puɳ.jɐ.bʱuː.mi/, [puj̃.jɐ.bʱuː.mi]
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /puɳ.jɐˈbʱuː.mi/

Noun

पुण्यभूमि • (puṇyabhūmi) stem, f (Classical Sanskrit)

sacred land, holy land
Synonym: पुण्यभू (puṇyabhū)
- 1940, संघ प्रार्थना :
  नमस्ते सदा वत्सले मातृभूमे
  त्वया हिन्दुभूमे सुखं वर्धितोऽहम् ।
  महामङ्गले पुण्यभूमे त्वदर्थे
  पतत्वेष कायो नमस्ते नमस्ते ॥
  namaste sadā vatsale mātṛbhūme
  tvayā hindubhūme sukhaṃ vardhitoʼham.
  mahāmaṅgale puṇyabhūme tvadarthe
  patatveṣa kāyo namaste namaste.
  I bow to you always, dear motherland; I have been brought up happily by you;
  May this body fall for you, O much auspicious holy land!
  Salutations to you, salutations to you.

Declension

Feminine i-stem declension of पुण्यभूमि (puṇyabhūmi)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पुण्यभूमिः puṇyabhūmiḥ	पुण्यभूमी puṇyabhūmī	पुण्यभूमयः puṇyabhūmayaḥ
Vocative	पुण्यभूमे puṇyabhūme	पुण्यभूमी puṇyabhūmī	पुण्यभूमयः puṇyabhūmayaḥ
Accusative	पुण्यभूमिम् puṇyabhūmim	पुण्यभूमी puṇyabhūmī	पुण्यभूमीः puṇyabhūmīḥ
Instrumental	पुण्यभूम्या puṇyabhūmyā	पुण्यभूमिभ्याम् puṇyabhūmibhyām	पुण्यभूमिभिः puṇyabhūmibhiḥ
Dative	पुण्यभूमये / पुण्यभूम्यै¹ puṇyabhūmaye / puṇyabhūmyai¹	पुण्यभूमिभ्याम् puṇyabhūmibhyām	पुण्यभूमिभ्यः puṇyabhūmibhyaḥ
Ablative	पुण्यभूमेः / पुण्यभूम्याः¹ puṇyabhūmeḥ / puṇyabhūmyāḥ¹	पुण्यभूमिभ्याम् puṇyabhūmibhyām	पुण्यभूमिभ्यः puṇyabhūmibhyaḥ
Genitive	पुण्यभूमेः / पुण्यभूम्याः¹ puṇyabhūmeḥ / puṇyabhūmyāḥ¹	पुण्यभूम्योः puṇyabhūmyoḥ	पुण्यभूमीनाम् puṇyabhūmīnām
Locative	पुण्यभूमौ / पुण्यभूम्याम्¹ puṇyabhūmau / puṇyabhūmyām¹	पुण्यभूम्योः puṇyabhūmyoḥ	पुण्यभूमिषु puṇyabhūmiṣu
Notes	¹Later Sanskrit

References

Monier Williams (1899) “पुण्यभूमि”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 632.