देवपुत्र
Sanskrit
[edit]Etymology
[edit]देव (deva, “god, deity; idol; a god on Earth; heavenly, divine”) + पुत्र (putra, “son”).
Its use as a royal epithet gained popularity under the Central Asian Kushan Empire of North India (30–375 CE), which likely modelled it on Chinese 天子 (tiānzǐ, “son of Heaven”).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]देवपुत्र • (devaputra) stem, m
Declension
[edit]| Masculine a-stem declension of देवपुत्र | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | देवपुत्रः (devaputraḥ) | ||
| Gen. sg. | देवपुत्रस्य (devaputrasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | देवपुत्रः (devaputraḥ) | देवपुत्रौ (devaputrau) | देवपुत्राः (devaputrāḥ) |
| Vocative | देवपुत्र (devaputra) | देवपुत्रौ (devaputrau) | देवपुत्राः (devaputrāḥ) |
| Accusative | देवपुत्रम् (devaputram) | देवपुत्रौ (devaputrau) | देवपुत्रान् (devaputrān) |
| Instrumental | देवपुत्रेण (devaputreṇa) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्रैः (devaputraiḥ) |
| Dative | देवपुत्राय (devaputrāya) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्रेभ्यः (devaputrebhyaḥ) |
| Ablative | देवपुत्रात् (devaputrāt) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्रेभ्यः (devaputrebhyaḥ) |
| Genitive | देवपुत्रस्य (devaputrasya) | देवपुत्रयोः (devaputrayoḥ) | देवपुत्राणाम् (devaputrāṇām) |
| Locative | देवपुत्रे (devaputre) | देवपुत्रयोः (devaputrayoḥ) | देवपुत्रेषु (devaputreṣu) |
Descendants
[edit]- Pali: devaputta
Adjective
[edit]देवपुत्र • (devaputra) stem
Declension
[edit]| Masculine a-stem declension of देवपुत्र | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | देवपुत्रः (devaputraḥ) | ||
| Gen. sg. | देवपुत्रस्य (devaputrasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | देवपुत्रः (devaputraḥ) | देवपुत्रौ (devaputrau) | देवपुत्राः (devaputrāḥ) |
| Vocative | देवपुत्र (devaputra) | देवपुत्रौ (devaputrau) | देवपुत्राः (devaputrāḥ) |
| Accusative | देवपुत्रम् (devaputram) | देवपुत्रौ (devaputrau) | देवपुत्रान् (devaputrān) |
| Instrumental | देवपुत्रेण (devaputreṇa) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्रैः (devaputraiḥ) |
| Dative | देवपुत्राय (devaputrāya) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्रेभ्यः (devaputrebhyaḥ) |
| Ablative | देवपुत्रात् (devaputrāt) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्रेभ्यः (devaputrebhyaḥ) |
| Genitive | देवपुत्रस्य (devaputrasya) | देवपुत्रयोः (devaputrayoḥ) | देवपुत्राणाम् (devaputrāṇām) |
| Locative | देवपुत्रे (devaputre) | देवपुत्रयोः (devaputrayoḥ) | देवपुत्रेषु (devaputreṣu) |
| Feminine ā-stem declension of देवपुत्र | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | देवपुत्रा (devaputrā) | ||
| Gen. sg. | देवपुत्रायाः (devaputrāyāḥ) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | देवपुत्रा (devaputrā) | देवपुत्रे (devaputre) | देवपुत्राः (devaputrāḥ) |
| Vocative | देवपुत्रे (devaputre) | देवपुत्रे (devaputre) | देवपुत्राः (devaputrāḥ) |
| Accusative | देवपुत्राम् (devaputrām) | देवपुत्रे (devaputre) | देवपुत्राः (devaputrāḥ) |
| Instrumental | देवपुत्रया (devaputrayā) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्राभिः (devaputrābhiḥ) |
| Dative | देवपुत्रायै (devaputrāyai) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्राभ्यः (devaputrābhyaḥ) |
| Ablative | देवपुत्रायाः (devaputrāyāḥ) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्राभ्यः (devaputrābhyaḥ) |
| Genitive | देवपुत्रायाः (devaputrāyāḥ) | देवपुत्रयोः (devaputrayoḥ) | देवपुत्राणाम् (devaputrāṇām) |
| Locative | देवपुत्रायाम् (devaputrāyām) | देवपुत्रयोः (devaputrayoḥ) | देवपुत्रासु (devaputrāsu) |
| Neuter a-stem declension of देवपुत्र | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | देवपुत्रम् (devaputram) | ||
| Gen. sg. | देवपुत्रस्य (devaputrasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | देवपुत्रम् (devaputram) | देवपुत्रे (devaputre) | देवपुत्राणि (devaputrāṇi) |
| Vocative | देवपुत्र (devaputra) | देवपुत्रे (devaputre) | देवपुत्राणि (devaputrāṇi) |
| Accusative | देवपुत्रम् (devaputram) | देवपुत्रे (devaputre) | देवपुत्राणि (devaputrāṇi) |
| Instrumental | देवपुत्रेण (devaputreṇa) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्रैः (devaputraiḥ) |
| Dative | देवपुत्राय (devaputrāya) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्रेभ्यः (devaputrebhyaḥ) |
| Ablative | देवपुत्रात् (devaputrāt) | देवपुत्राभ्याम् (devaputrābhyām) | देवपुत्रेभ्यः (devaputrebhyaḥ) |
| Genitive | देवपुत्रस्य (devaputrasya) | देवपुत्रयोः (devaputrayoḥ) | देवपुत्राणाम् (devaputrāṇām) |
| Locative | देवपुत्रे (devaputre) | देवपुत्रयोः (devaputrayoḥ) | देवपुत्रेषु (devaputreṣu) |
References
[edit]- Monier Williams (1899) “देवपुत्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 493.