तोषयति

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

From the root तुष् (tuṣ) +‎ -अयति (-ayati). From Proto-Indo-Aryan *tawṣáyati from Proto-Indo-Iranian *tewšayati, from Proto-Indo-European *tews-eye-ti, from *tews- (to be happy).

Pronunciation

[edit]

Verb

[edit]

तोषयति (toṣayati) third-singular indicative (class 10, type P, causative, root तुष्)

  1. to satisfy, please, appease, gratify

Conjugation

[edit]

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: तोषयितुम् (toṣáyitum)
Undeclinable
Infinitive तोषयितुम्
toṣáyitum
Gerund तोषयित्वा
toṣayitvā́
Participles
Masculine/Neuter Gerundive तोषयितव्य / तोषनीय
toṣayitavyà / toṣanī́ya
Feminine Gerundive तोषयितव्या / तोषनीया
toṣayitavyā̀ / toṣanī́yā
Masculine/Neuter Past Passive Participle तोषित
toṣitá
Feminine Past Passive Participle तोषिता
toṣitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle तोषितवत्
toṣitávat
Feminine Past Active Participle तोषितवती
toṣitávatī
Present: तोषयति (toṣáyati), तोषयते (toṣáyate)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third तोषयति
toṣáyati
तोषयतः
toṣáyataḥ
तोषयन्ति
toṣáyanti
तोषयते
toṣáyate
तोषयेते
toṣáyete
तोषयन्ते
toṣáyante
Second तोषयसि
toṣáyasi
तोषयथः
toṣáyathaḥ
तोषयथ
toṣáyatha
तोषयसे
toṣáyase
तोषयेथे
toṣáyethe
तोषयध्वे
toṣáyadhve
First तोषयामि
toṣáyāmi
तोषयावः
toṣáyāvaḥ
तोषयामः / तोषयामसि¹
toṣáyāmaḥ / toṣáyāmasi¹
तोषये
toṣáye
तोषयावहे
toṣáyāvahe
तोषयामहे
toṣáyāmahe
Imperative
Third तोषयतु
toṣáyatu
तोषयताम्
toṣáyatām
तोषयन्तु
toṣáyantu
तोषयताम्
toṣáyatām
तोषयेताम्
toṣáyetām
तोषयन्ताम्
toṣáyantām
Second तोषय
toṣáya
तोषयतम्
toṣáyatam
तोषयत
toṣáyata
तोषयस्व
toṣáyasva
तोषयेथाम्
toṣáyethām
तोषयध्वम्
toṣáyadhvam
First तोषयाणि
toṣáyāṇi
तोषयाव
toṣáyāva
तोषयाम
toṣáyāma
तोषयै
toṣáyai
तोषयावहै
toṣáyāvahai
तोषयामहै
toṣáyāmahai
Optative/Potential
Third तोषयेत्
toṣáyet
तोषयेताम्
toṣáyetām
तोषयेयुः
toṣáyeyuḥ
तोषयेत
toṣáyeta
तोषयेयाताम्
toṣáyeyātām
तोषयेरन्
toṣáyeran
Second तोषयेः
toṣáyeḥ
तोषयेतम्
toṣáyetam
तोषयेत
toṣáyeta
तोषयेथाः
toṣáyethāḥ
तोषयेयाथाम्
toṣáyeyāthām
तोषयेध्वम्
toṣáyedhvam
First तोषयेयम्
toṣáyeyam
तोषयेव
toṣáyeva
तोषयेम
toṣáyema
तोषयेय
toṣáyeya
तोषयेवहि
toṣáyevahi
तोषयेमहि
toṣáyemahi
Subjunctive
Third तोषयात् / तोषयाति
toṣáyāt / toṣáyāti
तोषयातः
toṣáyātaḥ
तोषयान्
toṣáyān
तोषयाते / तोषयातै
toṣáyāte / toṣáyātai
तोषयैते
toṣáyaite
तोषयन्त / तोषयान्तै
toṣáyanta / toṣáyāntai
Second तोषयाः / तोषयासि
toṣáyāḥ / toṣáyāsi
तोषयाथः
toṣáyāthaḥ
तोषयाथ
toṣáyātha
तोषयासे / तोषयासै
toṣáyāse / toṣáyāsai
तोषयैथे
toṣáyaithe
तोषयाध्वै
toṣáyādhvai
First तोषयाणि
toṣáyāṇi
तोषयाव
toṣáyāva
तोषयाम
toṣáyāma
तोषयै
toṣáyai
तोषयावहै
toṣáyāvahai
तोषयामहै
toṣáyāmahai
Participles
तोषयत्
toṣáyat
तोषयमाण / तोषयाण²
toṣáyamāṇa / toṣayāṇa²
Notes
  • The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit.
  • ¹Vedic
  • ²Later Sanskrit
Imperfect: अतोषयत् (átoṣayat), अतोषयत (átoṣayata)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third अतोषयत्
átoṣayat
अतोषयताम्
átoṣayatām
अतोषयन्
átoṣayan
अतोषयत
átoṣayata
अतोषयेताम्
átoṣayetām
अतोषयन्त
átoṣayanta
Second अतोषयः
átoṣayaḥ
अतोषयतम्
átoṣayatam
अतोषयत
átoṣayata
अतोषयथाः
átoṣayathāḥ
अतोषयेथाम्
átoṣayethām
अतोषयध्वम्
átoṣayadhvam
First अतोषयम्
átoṣayam
अतोषयाव
átoṣayāva
अतोषयाम
átoṣayāma
अतोषये
átoṣaye
अतोषयावहि
átoṣayāvahi
अतोषयामहि
átoṣayāmahi
Future: तोषयिष्यति (toṣayiṣyáti), तोषयिष्यते (toṣayiṣyáte)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third तोषयिष्यति
toṣayiṣyáti
तोषयिष्यतः
toṣayiṣyátaḥ
तोषयिष्यन्ति
toṣayiṣyánti
तोषयिष्यते
toṣayiṣyáte
तोषयिष्येते
toṣayiṣyéte
तोषयिष्यन्ते
toṣayiṣyánte
Second तोषयिष्यसि
toṣayiṣyási
तोषयिष्यथः
toṣayiṣyáthaḥ
तोषयिष्यथ
toṣayiṣyátha
तोषयिष्यसे
toṣayiṣyáse
तोषयिष्येथे
toṣayiṣyéthe
तोषयिष्यध्वे
toṣayiṣyádhve
First तोषयिष्यामि
toṣayiṣyā́mi
तोषयिष्यावः
toṣayiṣyā́vaḥ
तोषयिष्यामः / तोषयिष्यामसि¹
toṣayiṣyā́maḥ / toṣayiṣyā́masi¹
तोषयिष्ये
toṣayiṣyé
तोषयिष्यावहे
toṣayiṣyā́vahe
तोषयिष्यामहे
toṣayiṣyā́mahe
Participles
तोषयिष्यत्
toṣayiṣyát
तोषयिष्यमाण
toṣayiṣyámāṇa
Notes
  • ¹Vedic
Conditional: अतोषयिष्यत् (átoṣayiṣyat), अतोषयिष्यत (átoṣayiṣyata)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third अतोषयिष्यत्
átoṣayiṣyat
अतोषयिष्यताम्
átoṣayiṣyatām
अतोषयिष्यन्
átoṣayiṣyan
अतोषयिष्यत
átoṣayiṣyata
अतोषयिष्येताम्
átoṣayiṣyetām
अतोषयिष्यन्त
átoṣayiṣyanta
Second अतोषयिष्यः
átoṣayiṣyaḥ
अतोषयिष्यतम्
átoṣayiṣyatam
अतोषयिष्यत
átoṣayiṣyata
अतोषयिष्यथाः
átoṣayiṣyathāḥ
अतोषयिष्येथाम्
átoṣayiṣyethām
अतोषयिष्यध्वम्
átoṣayiṣyadhvam
First अतोषयिष्यम्
átoṣayiṣyam
अतोषयिष्याव
átoṣayiṣyāva
अतोषयिष्याम
átoṣayiṣyāma
अतोषयिष्ये
átoṣayiṣye
अतोषयिष्यावहि
átoṣayiṣyāvahi
अतोषयिष्यामहि
átoṣayiṣyāmahi
Benedictive/Precative: तोष्यात् (toṣyā́t) or तोष्याः (toṣyā́ḥ), तोषयिषीष्ट (toṣayiṣīṣṭá)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Optative/Potential
Third तोष्यात् / तोष्याः¹
toṣyā́t / toṣyā́ḥ¹
तोष्यास्ताम्
toṣyā́stām
तोष्यासुः
toṣyā́suḥ
तोषयिषीष्ट
toṣayiṣīṣṭá
तोषयिषीयास्ताम्²
toṣayiṣīyā́stām²
तोषयिषीरन्
toṣayiṣīrán
Second तोष्याः
toṣyā́ḥ
तोष्यास्तम्
toṣyā́stam
तोष्यास्त
toṣyā́sta
तोषयिषीष्ठाः
toṣayiṣīṣṭhā́ḥ
तोषयिषीयास्थाम्²
toṣayiṣīyā́sthām²
तोषयिषीढ्वम्
toṣayiṣīḍhvám
First तोष्यासम्
toṣyā́sam
तोष्यास्व
toṣyā́sva
तोष्यास्म
toṣyā́sma
तोषयिषीय
toṣayiṣīyá
तोषयिषीवहि
toṣayiṣīváhi
तोषयिषीमहि
toṣayiṣīmáhi
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Uncertain
Perfect: तोषयामास (toṣayā́mā́sa) or तोषयांचकार (toṣayā́ṃcakā́ra), तोषयांचक्रे (toṣayā́ṃcakré)
Active Mediopassive
Singular Dual Plural Singular Dual Plural
Indicative
Third तोषयामास / तोषयांचकार
toṣayā́mā́sa / toṣayā́ṃcakā́ra
तोषयामासतुः / तोषयांचक्रतुः
toṣayā́māsátuḥ / toṣayā́ṃcakrátuḥ
तोषयामासुः / तोषयांचक्रुः
toṣayā́māsúḥ / toṣayā́ṃcakrúḥ
तोषयांचक्रे
toṣayā́ṃcakré
तोषयांचक्राते
toṣayā́ṃcakrā́te
तोषयांचक्रिरे
toṣayā́ṃcakriré
Second तोषयामासिथ / तोषयांचकर्थ
toṣayā́mā́sitha / toṣayā́ṃcakártha
तोषयामासथुः / तोषयांचक्रथुः
toṣayā́māsáthuḥ / toṣayā́ṃcakráthuḥ
तोषयामास / तोषयांचक्र
toṣayā́māsá / toṣayā́ṃcakrá
तोषयांचकृषे
toṣayā́ṃcakṛṣé
तोषयांचक्राथे
toṣayā́ṃcakrā́the
तोषयांचकृध्वे
toṣayā́ṃcakṛdhvé
First तोषयामास / तोषयांचकर
toṣayā́mā́sa / toṣayā́ṃcakára
तोषयामासिव / तोषयांचकृव
toṣayā́māsivá / toṣayā́ṃcakṛvá
तोषयामासिम / तोषयांचकृम
toṣayā́māsimá / toṣayā́ṃcakṛmá
तोषयांचक्रे
toṣayā́ṃcakré
तोषयांचकृवहे
toṣayā́ṃcakṛváhe
तोषयांचकृमहे
toṣayā́ṃcakṛmáhe
Participles
तोषयामासिवांस् / तोषयांचकृवांस्
toṣayā́māsivā́ṃs / toṣayā́ṃcakṛvā́ṃs
तोषयांचक्राण
toṣayā́ṃcakrāṇá
[edit]

References

[edit]

Monier Williams (1899) “तोषयति”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 452, 1.