तृप्तिद

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• তৃপ্তিদ (Assamese script)
• ᬢᬺᬧ᭄ᬢᬶᬤ (Balinese script)
• তৃপ্তিদ (Bengali script)
• 𑰝𑰴𑰢𑰿𑰝𑰰𑰟 (Bhaiksuki script)
• 𑀢𑀾𑀧𑁆𑀢𑀺𑀤 (Brahmi script)
• တၖပ္တိဒ (Burmese script)
• તૃપ્તિદ (Gujarati script)
• ਤ੍ਰਪ੍ਤਿਦ (Gurmukhi script)
• 𑌤𑍃𑌪𑍍𑌤𑌿𑌦 (Grantha script)
• ꦠꦽꦥ꧀ꦠꦶꦢ (Javanese script)
• 𑂞𑃂𑂣𑂹𑂞𑂱𑂠 (Kaithi script)
• ತೃಪ್ತಿದ (Kannada script)
• ត្ឫប្តិទ (Khmer script)
• ຕ຺ຣິປ຺ຕິທ (Lao script)
• തൃപ്തിദ (Malayalam script)
• ᢠᡵᡳᢒᢠᡳᡩᠠ (Manchu script)
• 𑘝𑘵𑘢𑘿𑘝𑘱𑘟 (Modi script)
• ᢐᠷᠢᢒᢐᠢᢑᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦽𑧖𑧂𑧠𑦽𑧒𑦿 (Nandinagari script)
• 𑐟𑐺𑐥𑑂𑐟𑐶𑐡 (Newa script)
• ତୃପ୍ତିଦ (Odia script)
• ꢡꢺꢦ꣄ꢡꢶꢣ (Saurashtra script)
• 𑆠𑆸𑆥𑇀𑆠𑆴𑆢 (Sharada script)
• 𑖝𑖴𑖢𑖿𑖝𑖰𑖟 (Siddham script)
• තෘප‍්තිද (Sinhalese script)
• 𑩫𑩙𑩰 𑪙𑩫𑩑𑩭 (Soyombo script)
• 𑚙𑚞𑚶𑚙𑚮𑚛 (Takri script)
• த்ரிப்தித³ (Tamil script)
• తృప్తిద (Telugu script)
• ตฺฤปฺติท (Thai script)
• ཏྲྀ་པྟི་ད (Tibetan script)
• 𑒞𑒵𑒣𑓂𑒞𑒱𑒠 (Tirhuta script)
• 𑨙𑨼𑨉𑨞𑩇𑨙𑨁𑨛 (Zanabazar Square script)

Etymology

From तृप्ति (tṛpti, “satisfaction, contentment”) +‎ -द (-da, “giver”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /tr̩p.ti.dɐ/, [tr̩p̚.ti.dɐ]
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /t̪r̩p.t̪i.d̪ɐ/, [t̪r̩p̚.t̪i.d̪ɐ]

Adjective

तृप्तिद • (tṛptida) stem

1. giver or source of satisfaction or contentment
   • c. 700 CE – 900 CE, Bhāgavata Purāṇa 4.24.38:

     नम ऊर्जे इषे त्रय्याः पतये यज्ञरेतसे। तृप्तिदाय च जीवानां नमः सर्वरसात्मने॥

     nama ūrje iṣe trayyāḥ pataye yajñaretase. tṛptidāya ca jīvānāṃ namaḥ sarvarasātmane.

     My Lord, you are the provider of the Pitṛlokas as well as all the demigods. You are the predominating deity of the moon and the master of all three Vedas. I offer my respectful obeisances unto you because you are the source of satisfaction for all living entities.

Declension

Masculine a-stem declension of तृप्तिद

	singular	dual	plural
nominative	तृप्तिदः (tṛptidaḥ)	तृप्तिदौ (tṛptidau) तृप्तिदा¹ (tṛptidā¹)	तृप्तिदाः (tṛptidāḥ) तृप्तिदासः¹ (tṛptidāsaḥ¹)
vocative	तृप्तिद (tṛptida)	तृप्तिदौ (tṛptidau) तृप्तिदा¹ (tṛptidā¹)	तृप्तिदाः (tṛptidāḥ) तृप्तिदासः¹ (tṛptidāsaḥ¹)
accusative	तृप्तिदम् (tṛptidam)	तृप्तिदौ (tṛptidau) तृप्तिदा¹ (tṛptidā¹)	तृप्तिदान् (tṛptidān)
instrumental	तृप्तिदेन (tṛptidena)	तृप्तिदाभ्याम् (tṛptidābhyām)	तृप्तिदैः (tṛptidaiḥ) तृप्तिदेभिः¹ (tṛptidebhiḥ¹)
dative	तृप्तिदाय (tṛptidāya)	तृप्तिदाभ्याम् (tṛptidābhyām)	तृप्तिदेभ्यः (tṛptidebhyaḥ)
ablative	तृप्तिदात् (tṛptidāt)	तृप्तिदाभ्याम् (tṛptidābhyām)	तृप्तिदेभ्यः (tṛptidebhyaḥ)
genitive	तृप्तिदस्य (tṛptidasya)	तृप्तिदयोः (tṛptidayoḥ)	तृप्तिदानाम् (tṛptidānām)
locative	तृप्तिदे (tṛptide)	तृप्तिदयोः (tṛptidayoḥ)	तृप्तिदेषु (tṛptideṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of तृप्तिदा

	singular	dual	plural
nominative	तृप्तिदा (tṛptidā)	तृप्तिदे (tṛptide)	तृप्तिदाः (tṛptidāḥ)
vocative	तृप्तिदे (tṛptide)	तृप्तिदे (tṛptide)	तृप्तिदाः (tṛptidāḥ)
accusative	तृप्तिदाम् (tṛptidām)	तृप्तिदे (tṛptide)	तृप्तिदाः (tṛptidāḥ)
instrumental	तृप्तिदया (tṛptidayā) तृप्तिदा¹ (tṛptidā¹)	तृप्तिदाभ्याम् (tṛptidābhyām)	तृप्तिदाभिः (tṛptidābhiḥ)
dative	तृप्तिदायै (tṛptidāyai)	तृप्तिदाभ्याम् (tṛptidābhyām)	तृप्तिदाभ्यः (tṛptidābhyaḥ)
ablative	तृप्तिदायाः (tṛptidāyāḥ) तृप्तिदायै² (tṛptidāyai²)	तृप्तिदाभ्याम् (tṛptidābhyām)	तृप्तिदाभ्यः (tṛptidābhyaḥ)
genitive	तृप्तिदायाः (tṛptidāyāḥ) तृप्तिदायै² (tṛptidāyai²)	तृप्तिदयोः (tṛptidayoḥ)	तृप्तिदानाम् (tṛptidānām)
locative	तृप्तिदायाम् (tṛptidāyām)	तृप्तिदयोः (tṛptidayoḥ)	तृप्तिदासु (tṛptidāsu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of तृप्तिद

	singular	dual	plural
nominative	तृप्तिदम् (tṛptidam)	तृप्तिदे (tṛptide)	तृप्तिदानि (tṛptidāni) तृप्तिदा¹ (tṛptidā¹)
vocative	तृप्तिद (tṛptida)	तृप्तिदे (tṛptide)	तृप्तिदानि (tṛptidāni) तृप्तिदा¹ (tṛptidā¹)
accusative	तृप्तिदम् (tṛptidam)	तृप्तिदे (tṛptide)	तृप्तिदानि (tṛptidāni) तृप्तिदा¹ (tṛptidā¹)
instrumental	तृप्तिदेन (tṛptidena)	तृप्तिदाभ्याम् (tṛptidābhyām)	तृप्तिदैः (tṛptidaiḥ) तृप्तिदेभिः¹ (tṛptidebhiḥ¹)
dative	तृप्तिदाय (tṛptidāya)	तृप्तिदाभ्याम् (tṛptidābhyām)	तृप्तिदेभ्यः (tṛptidebhyaḥ)
ablative	तृप्तिदात् (tṛptidāt)	तृप्तिदाभ्याम् (tṛptidābhyām)	तृप्तिदेभ्यः (tṛptidebhyaḥ)
genitive	तृप्तिदस्य (tṛptidasya)	तृप्तिदयोः (tṛptidayoḥ)	तृप्तिदानाम् (tṛptidānām)
locative	तृप्तिदे (tṛptide)	तृप्तिदयोः (tṛptidayoḥ)	तृप्तिदेषु (tṛptideṣu)

• ¹Vedic

Further reading

• Monier Williams (1899) “तृप्तिद”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 454.