ताछ्नु

Nepali

Etymology

Inherited from Prakrit 𑀢𑀘𑁆𑀙𑀇 (tacchaï), from Sanskrit तक्षति (takṣati).

Pronunciation

• IPA^(key): [t̪ät͡sʰnu]
• Phonetic Devanagari: ताछ्नु

Verb

ताछ्नु • (tāchnu) (transitive)

1. to scrape off, peel off
2. to plane
3. to split off

Conjugation

Conjugation of ताछ्नु [t̪ät͡sʰnu]

Information
Stem			ताछ्- [t̪ät͡sʰ-]
Conjugation type			1st conjugation: consonant-ending stem, regular.
Non-finite forms
Infinitives			ताछ्नु [t̪ät͡sʰnu] ताछ्न‍ [t̪ät͡sʰnʌ]
Participles			Affirmative (+)	Negative (–)
	Conjunctive		ताछेर [t̪ät͡sʰeɾʌ] ताछी [t̪ät͡sʰi] ताछीकन‍ [t̪ät͡sʰikʌnʌ]	नताछेर‍ [nʌ ͜ t̪ät͡sʰeɾʌ] नताछी [nʌ ͜ t̪ät͡sʰi] नताछीकन‍ [nʌ ͜ t̪ät͡sʰikʌnʌ]
	1st Perfect	m. sing.	ताछेको [t̪ät͡sʰeko]	नताछेको [nʌ ͜ t̪ät͡sʰeko]
		f. sing.	ताछेकी [t̪ät͡sʰeki]	नताछेकी [nʌ ͜ t̪ät͡sʰeki]
		pl.	ताछेका [t̪ät͡sʰekä]	नताछेका [nʌ ͜ t̪ät͡sʰekä]
		high-resp.	ताछ्नुभएको [t̪ät͡sʰnu ͜ bʱʌeko]	नताछ्नुभएको [nʌ ͜ t̪ät͡sʰnu ͜ bʱʌeko]
	2nd Perfect	normal	ताछे [t̪ät͡sʰe]	नताछे [nʌ ͜ t̪ät͡sʰe]
		high-resp.	ताछ्नुभए [t̪ät͡sʰnu ͜ bʱʌe]	नताछ्नुभए [nʌ ͜ t̪ät͡sʰnu ͜ bʱʌe]
	Imperfect	normal	ताछ्दा [t̪ät͡sʰd̪ä] ताछ्दै [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯] ताछ्दो [t̪ät͡sʰd̪o]	नताछ्दा [nʌ ͜ t̪ät͡sʰd̪ä] नताछ्दै [nʌ ͜ t̪ät͡sʰd̪ʌi̯] नताछ्दो [nʌ ͜ t̪ät͡sʰd̪o]
		high-resp.	ताछ्नुहुँदा [t̪ät͡sʰnuɦũd̪ä] ताछ्नुहुँदै [t̪ät͡sʰnuɦũd̪ʌi̯] ताछ्नुहुँदो [t̪ät͡sʰnuɦũd̪o]	नताछ्नुहुँदा [nʌ ͜ t̪ät͡sʰnuɦũd̪ä] नताछ्नुहुँदै [nʌ ͜ t̪ät͡sʰnuɦũd̪ʌi̯] नताछ्नुहुँदो [nʌ ͜ t̪ät͡sʰnuɦũd̪o]
	Infinitival	normal	ताछ्ने [t̪ät͡sʰne]	नताछ्ने [nʌ ͜ t̪ät͡sʰne]
		high-resp.	ताछ्नुहुने [t̪ät͡sʰnuɦune]	नताछ्नुहुने [nʌ ͜ t̪ät͡sʰnuɦune]
	Absolutive		ताछि [t̪ät͡sʰi]

Finite forms of ताछ्नु [t̪ät͡sʰnu]
Person			1st				2nd				3rd				2nd & 3rd
Pronoun			म SING.		हामी PL.		तँ LOW-RESP. SING.		तिमी MID-RESP.		ऊ LOW-RESP. SING.		उनी MID-RESP.		तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP.
			m	f	m	f	m	f	m	f	m	f	m	f
Present		+	ताछ्छु [t̪ät͡sʰt͡sʰu]		ताछ्छौं [t̪ät͡sʰt͡sʰʌ̃ũ̯]		ताछ्छस् [t̪ät͡sʰt͡sʰʌs]	ताछ्छेस् [t̪ät͡sʰt͡sʰes]	ताछ्छौ [t̪ät͡sʰt͡sʰʌu̯]	ताछ्छ्यौ [t̪ät͡sʰt͡sʰeu̯]	ताछ्छ [t̪ät͡sʰt͡sʰʌʌ]	ताछ्छे [t̪ät͡sʰt͡sʰe]	ताछ्छन् [t̪ät͡sʰt͡sʰʌn]	ताछ्छिन् [t̪ät͡sʰt͡sʰin]	ताछ्नुहुन्छ [t̪ät͡sʰnuɦunt͡sʰʌ]
		–	ताछ्दिनँ [t̪ät͡sʰd̪inʌ̃]		ताछ्दैनौं [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯nʌ̃ũ̯]		ताछ्दैनस् [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯nʌs]	ताछ्दिनेस् [t̪ät͡sʰd̪ines]	ताछ्दैनौ [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯nʌu̯]	ताछ्दिनौ [t̪ät͡sʰd̪inʌu̯]	ताछ्दैन [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯nʌ]	ताछ्दिने [t̪ät͡sʰd̪ine]	ताछ्दैनन् [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯nʌn]	ताछ्दिनन् [t̪ät͡sʰd̪inʌn]	ताछ्नुहुँदैन [t̪ät͡sʰnuɦũd̪ʌi̯nʌ]
Past	Simple	+	ताछें [t̪ät͡sʰẽ]		ताछ्यौं [t̪ät͡sʰẽũ̯]		ताछिस् [t̪ät͡sʰis]		ताछ्यौ [t̪ät͡sʰeu̯]		ताछ्यो [t̪ät͡sʰjo]	ताछी [t̪ät͡sʰi]	ताछे [t̪ät͡sʰe]	ताछिन् [t̪ät͡sʰin]	ताछ्नुभयो [t̪ät͡sʰnu ͜ bʱʌjo]
		–	ताछिनँ [t̪ät͡sʰinʌ̃]		ताछेनौं [t̪ät͡sʰenʌ̃ũ̯]		ताछेनस् [t̪ät͡sʰenʌs]	ताछिनेस् [t̪ät͡sʰines]	ताछेनौ [t̪ät͡sʰenʌu̯]		ताछेन [t̪ät͡sʰenʌ]	ताछिने [t̪ät͡sʰine]	ताछेनन् [t̪ät͡sʰenʌn]	ताछिनन् [t̪ät͡sʰinʌn]	ताछ्नुभएन [t̪ät͡sʰnu ͜ bʱʌenʌ]
	Habitual	+	ताछ्थें [t̪ät͡sʰt̪ʰẽ]		ताछ्थ्यौं [t̪ät͡sʰt̪ʰẽũ̯]		ताछ्थिस् [t̪ät͡sʰt̪ʰis]		ताछ्थ्यौ [t̪ät͡sʰt̪ʰeu̯]		ताछ्थ्यो [t̪ät͡sʰt̪ʰjo]	ताछ्थी [t̪ät͡sʰt̪ʰi]	ताछ्थे [t̪ät͡sʰt̪ʰe]	ताछ्थिन् [t̪ät͡sʰt̪ʰin]	ताछ्नुहुन्थ्यो [t̪ät͡sʰnuɦun̪t̪ʰjo]
		–	ताछ्दिनथें [t̪ät͡sʰd̪inʌt̪ʰẽ]		ताछ्दैनथ्यौं [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯nʌt̪ʰẽũ̯]		ताछ्दैनथिस् [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯nʌt̪ʰis]	ताछ्दिनथिस् [t̪ät͡sʰd̪inʌt̪ʰis]	ताछ्दैनथ्यौ [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯nʌt̪ʰeu̯]	ताछ्दिनथ्यौ [t̪ät͡sʰd̪inʌt̪ʰeu̯]	ताछ्दैनथ्यो [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]	ताछ्दैनथी [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯nʌt̪ʰi]	ताछ्दैनथे [t̪ät͡sʰd̪ʌi̯nʌt̪ʰe]	ताछ्दिनथिन् [t̪ät͡sʰd̪inʌt̪ʰin]	ताछ्नुहुँदैनथ्यो [t̪ät͡sʰnuɦũd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]
	Unknown	+	ताछेछु [t̪ät͡sʰet͡sʰu]	ताछिछु [t̪ät͡sʰit͡sʰu]	ताछेछौं [t̪ät͡sʰet͡sʰʌ̃ũ̯]		ताछेछस् [t̪ät͡sʰet͡sʰʌs]	ताछिछेस् [t̪ät͡sʰit͡sʰes]	ताछेछौ [t̪ät͡sʰet͡sʰʌu̯]		ताछेछ [t̪ät͡sʰet͡sʰʌ]	ताछिछे [t̪ät͡sʰit͡sʰe]	ताछेछन् [t̪ät͡sʰet͡sʰʌn]	ताछिछिन् [t̪ät͡sʰit͡sʰin]	ताछ्नुभएछ [t̪ät͡sʰnu ͜ bʱʌet͡sʰʌ]
		–	ताछेनछु [t̪ät͡sʰenʌt͡sʰu]	ताछिनछु [t̪ät͡sʰinʌt͡sʰu]	ताछेनछौं [t̪ät͡sʰenʌt͡sʰʌ̃ũ̯]		ताछेनछस् [t̪ät͡sʰenʌt͡sʰʌs]	ताछिनछेस् [t̪ät͡sʰinʌt͡sʰes]	ताछेनछौ [t̪ät͡sʰenʌt͡sʰʌu̯]		ताछेनछ [t̪ät͡sʰenʌt͡sʰʌ]	ताछिनछे [t̪ät͡sʰinʌt͡sʰe]	ताछेनछन् [t̪ät͡sʰenʌt͡sʰʌn]	ताछिनछिन् [t̪ät͡sʰinʌt͡sʰin]	ताछ्नुभएनछ [t̪ät͡sʰnu ͜ bʱʌenʌt͡sʰʌ]
Future	Definite	+	ताछ्नेछु [t̪ät͡sʰnet͡sʰu]		ताछ्नेछौं [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌ̃ũ̯]		ताछ्नेछस् [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌs]	ताछ्नेछेस् [t̪ät͡sʰnet͡sʰes]	ताछ्नेछौ [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌu̯]	ताछ्नेछ्यौ [t̪ät͡sʰnet͡sʰeu̯]	ताछ्नेछ [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌ]	ताछ्नेछे [t̪ät͡sʰnet͡sʰe]	ताछ्नेछन् [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌn]	ताछ्नेछिन् [t̪ät͡sʰnet͡sʰin]	ताछ्नुहुनेछ [t̪ät͡sʰnuɦunet͡sʰʌ]
		–	ताछ्नेछैनँ [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌi̯nʌ̃]		ताछ्नेछैनौं [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌi̯nʌ̃ũ̯]		ताछ्नेछैनस् [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌi̯nʌs]	ताछ्नेछैनेस् [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌi̯nes]	ताछ्नेछैनौ [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌi̯nʌu̯]		ताछ्नेछैन [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌi̯nʌ]		ताछ्नेछैनन् [t̪ät͡sʰnet͡sʰʌi̯nʌn]		ताछ्नुहुनेछैन [t̪ät͡sʰnuɦunet͡sʰʌi̯nʌ]
	Indefinite	+	ताछुँला [t̪ät͡sʰũlä]	ताछुँली [t̪ät͡sʰũli]	ताछौंला [t̪ät͡sʰʌ̃ũ̯lä]		ताछ्लास् [t̪ät͡sʰläs]	ताछ्लिस् [t̪ät͡sʰlis]	ताछौला, ताछ्लाउ [t̪ät͡sʰʌu̯lä, t̪ät͡sʰläu̯]	ताछौली, ताछ्लेउ [t̪ät͡sʰʌu̯li, t̪ät͡sʰleu̯]	ताछ्ला [t̪ät͡sʰlä]	ताछ्ली [t̪ät͡sʰli]	ताछ्लान्, ताछ्नन् [t̪ät͡sʰlän, t̪ät͡sʰnʌn]	ताछ्लिन्, ताछ्निन् [t̪ät͡sʰlin, t̪ät͡sʰnin]	ताछ्नुहोला [t̪ät͡sʰnuɦolä]
		–	ताछोइनँ [t̪ät͡sʰoi̯nʌ̃]		ताछोइनौं [t̪ät͡sʰoi̯nʌ̃ũ̯]		ताछोइनस् [t̪ät͡sʰoi̯nʌs]		ताछोइनौ [t̪ät͡sʰoi̯nʌu̯]		ताछोइन [t̪ät͡sʰoi̯nʌ]		ताछोइनन् [t̪ät͡sʰoi̯nʌn]		ताछ्नुहोओइन [t̪ät͡sʰnuɦooi̯nʌ]
			नताछुँला [nʌ ͜ t̪ät͡sʰũlä]	नताछुँली [nʌ ͜ t̪ät͡sʰũli]	नताछौंला [nʌ ͜ t̪ät͡sʰʌ̃ũ̯lä]		नताछ्लास् [nʌ ͜ t̪ät͡sʰläs]	नताछ्लिस् [nʌ ͜ t̪ät͡sʰlis]	नताछौला, नताछ्लाउ [nʌ ͜ t̪ät͡sʰʌu̯lä, nʌ ͜ t̪ät͡sʰläu̯]	नताछौली, नताछ्लेउ [nʌ ͜ t̪ät͡sʰʌu̯li, nʌ ͜ t̪ät͡sʰleu̯]	नताछ्ला [nʌ ͜ t̪ät͡sʰlä]	नताछ्ली [nʌ ͜ t̪ät͡sʰli]	नताछ्लान्, नताछ्नन् [nʌ ͜ t̪ät͡sʰlän, nʌ ͜ t̪ät͡sʰnʌn]	नताछ्लिन्, नताछ्निन् [nʌ ͜ t̪ät͡sʰlin, nʌ ͜ t̪ät͡sʰnin]	नताछ्नुहोला [nʌ ͜ t̪ät͡sʰnuɦolä]
Injunctive		+	ताछूँ [t̪ät͡sʰũ]		ताछौं, ताछूँ [t̪ät͡sʰʌ̃ũ̯, t̪ät͡sʰũ]		ताछ्, ताछेस्, ताछे [t̪ät͡sʰ, t̪ät͡sʰes, t̪ät͡sʰe]		ताछ, ताछे [t̪ät͡sʰʌ, t̪ät͡sʰe]		ताछोस् [t̪ät͡sʰos]		ताछून् [t̪ät͡sʰun]		ताछ्नुहोओस् [t̪ät͡sʰnuɦoos]
		–	नताछूँ [nʌ ͜ t̪ät͡sʰũ]		नताछौं, नताछूँ [nʌ ͜ t̪ät͡sʰʌ̃ũ̯, nʌ ͜ t̪ät͡sʰũ]		नताछ्, नताछेस्, नताछे [nʌ ͜ t̪ät͡sʰ, nʌ ͜ t̪ät͡sʰes, nʌ ͜ t̪ät͡sʰe]		नताछ, नताछे [nʌ ͜ t̪ät͡sʰʌ, nʌ ͜ t̪ät͡sʰe]		नताछोस् [nʌ ͜ t̪ät͡sʰos]		नताछून् [nʌ ͜ t̪ät͡sʰun]		नताछ्नुहोओस् [nʌ ͜ t̪ät͡sʰnuɦoos]
Imperative		+	—		—		ताछ् [t̪ät͡sʰ]		ताछ [t̪ät͡sʰʌ]		—		—		ताछ्नुहोस्, ताछ्नोस् [t̪ät͡sʰnuɦos, t̪ät͡sʰnos]
		–	—		—		नताछ् [nʌ ͜ t̪ät͡sʰ]		नताछ [nʌ ͜ t̪ät͡sʰʌ]		—		—		नताछ्नुहोस्, नताछ्नोस् [nʌt̪ät͡sʰnuɦos, nʌt̪ät͡sʰnos]

References

• Schmidt, Turner (2022) “ताछ्नु”, in Digital Dictionaries of South Asia [Combined Nepali Dictionaries]