Jump to content

ज्रयस्

From Wiktionary, the free dictionary

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-Iranian *ȷ́ráyas (vastness). Cognate with Avestan 𐬰𐬭𐬀𐬌𐬌𐬀𐬢𐬵 (zraiiaŋh, sea), Northern Kurdish zirye (sea), Old Persian 𐎭𐎼𐎹 (d-r-y /⁠draya⁠/) (whence Persian دریا (daryâ, sea)).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

ज्रयस् (jráyas) stemn

  1. expanse
    • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 4.52.5:
      प्रति भद्रा अदृक्षत गवां सर्गा न रश्मयः।
      ओषा अप्रा उरु ज्रयः
      prati bhadrā adṛkṣata gavāṃ sargā na raśmayaḥ.
      oṣā aprā uru jrayaḥ.
      Our eyes behold thy blessed rays like troops of cattle loosed to feed.
      Dawn hath filled full the wide expanse.
  2. flat surface
  3. space

Declension

[edit]
Neuter as-stem declension of ज्रयस् (jráyas)
Singular Dual Plural
Nominative ज्रयः
jráyaḥ
ज्रयसी
jráyasī
ज्रयांसि
jráyāṃsi
Vocative ज्रयः
jráyaḥ
ज्रयसी
jráyasī
ज्रयांसि
jráyāṃsi
Accusative ज्रयः
jráyaḥ
ज्रयसी
jráyasī
ज्रयांसि
jráyāṃsi
Instrumental ज्रयसा
jráyasā
ज्रयोभ्याम्
jráyobhyām
ज्रयोभिः
jráyobhiḥ
Dative ज्रयसे
jráyase
ज्रयोभ्याम्
jráyobhyām
ज्रयोभ्यः
jráyobhyaḥ
Ablative ज्रयसः
jráyasaḥ
ज्रयोभ्याम्
jráyobhyām
ज्रयोभ्यः
jráyobhyaḥ
Genitive ज्रयसः
jráyasaḥ
ज्रयसोः
jráyasoḥ
ज्रयसाम्
jráyasām
Locative ज्रयसि
jráyasi
ज्रयसोः
jráyasoḥ
ज्रयःसु
jráyaḥsu

References

[edit]
  • Monier Williams (1899) “ज्रयस्”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 428/1.
  • Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎[1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 606-7