जिउनु

Nepali

Etymology

Inherited from Prakrit जीवइ (jīvaï), from Sanskrit जीवति (jīvati).

Pronunciation

• IPA^(key): [d͡ziu̯nu]
• Phonetic Devanagari: जिउनु

Verb

जिउनु • (jiunu) (intransitive)

1. to live
2. to survive

Conjugation

Conjugation of जिउनु [d͡ziunu]

Information
Primary stem			जिउ- [d͡ziu-]
Secondary stem			जि- [d͡zi-]
Conjugation type			3rd conjugation: vowel-ending stem, irregular.
Non-finite forms
Infinitives			जिउनु [d͡ziunu] जिउन‍ [d͡ziunʌ]
Participles			Affirmative (+)	Negative (–)
	Conjunctive		जिएर [d͡zieɾʌ] जिई [d͡zii] जिईकन‍ [d͡ziikʌnʌ]	नजिएर‍ [nʌ ͜ d͡zieɾʌ] नजिई [nʌ ͜ d͡zii] नजिईकन‍ [nʌ ͜ d͡ziikʌnʌ]
	1st Perfect	m. sing.	जिएको [d͡zieko]	नजिएको [nʌ ͜ d͡zieko]
		f. sing.	जिएकी [d͡zieki]	नजिएकी [nʌ ͜ d͡zieki]
		pl.	जिएका [d͡ziekä]	नजिएका [nʌ ͜ d͡ziekä]
		high-resp.	जिउनुभएको [d͡ziunu ͜ bʱʌeko]	नजिउनुभएको [nʌ ͜ d͡ziunu ͜ bʱʌeko]
	2nd Perfect	normal	जिए [d͡zie]	नजिए [nʌ ͜ d͡zie]
		high-resp.	जिउनुभए [d͡ziunu ͜ bʱʌe]	नजिउनुभए [nʌ ͜ d͡ziunu ͜ bʱʌe]
	Imperfect	normal	जिउदा [d͡ziud̪ä] जिउदै [d͡ziud̪ʌi̯] जिउदो [d͡ziud̪o]	नजिउदा [nʌ ͜ d͡ziud̪ä] नजिउदै [nʌ ͜ d͡ziud̪ʌi̯] नजिउदो [nʌ ͜ d͡ziud̪o]
		high-resp.	जिउनुहुँदा [d͡ziunuɦũd̪ä] जिउनुहुँदै [d͡ziunuɦũd̪ʌi̯] जिउनुहुँदो [d͡ziunuɦũd̪o]	नजिउनुहुँदा [nʌ ͜ d͡ziunuɦũd̪ä] नजिउनुहुँदै [nʌ ͜ d͡ziunuɦũd̪ʌi̯] नजिउनुहुँदो [nʌ ͜ d͡ziunuɦũd̪o]
	Infinitival	normal	जिउने [d͡ziune]	नजिउने [nʌ ͜ d͡ziune]
		high-resp.	जिउनुहुने [d͡ziunuɦune]	नजिउनुहुने [nʌ ͜ d͡ziunuɦune]
	Absolutive		जिइ [d͡zii]

Finite forms of जिउनु [d͡ziunu]
Person			1st				2nd				3rd				2nd & 3rd
Pronoun			म SING.		हामी PL.		तँ LOW-RESP. SING.		तिमी MID-RESP.		ऊ LOW-RESP. SING.		उनी MID-RESP.		तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP.
			m	f	m	f	m	f	m	f	m	f	m	f
Present		+	जिउँछु [d͡ziũt͡sʰu]		जिउँछौं [d͡ziũt͡sʰʌ̃ũ̯]		जिउँछस् [d͡ziũt͡sʰʌs]	जिउँछेस् [d͡ziũt͡sʰes]	जिउँछौ [d͡ziũt͡sʰʌu̯]	जिउँछ्यौ [d͡ziũt͡sʰeu̯]	जिउँछ [d͡ziũt͡sʰʌ]	जिउँछे [d͡ziũt͡sʰe]	जिउँछन् [d͡ziũt͡sʰʌn]	जिउँछिन् [d͡ziũt͡sʰin]	जिउनुहुन्छ [d͡ziunuɦunt͡sʰʌ]
		–	जिउँदिनँ [d͡ziũd̪inʌ̃]		जिउँदैनौं [d͡ziũd̪ʌi̯nʌ̃ũ̯]		जिउँदैनस् [d͡ziũd̪ʌi̯nʌs]	जिउँदिनेस् [d͡ziũd̪ines]	जिउँदैनौ [d͡ziũd̪ʌi̯nʌu̯]	जिउँदिनौ [d͡ziũd̪inʌu̯]	जिउँदैन [d͡ziũd̪ʌi̯nʌ]	जिउँदिने [d͡ziũd̪ine]	जिउँदैनन् [d͡ziũd̪ʌi̯nʌn]	जिउँदिनन् [d͡ziũd̪inʌn]	जिउनुहुँदैन [d͡ziunuɦũd̪ʌi̯nʌ]
			जिउन्नँ [d͡ziunnʌ̃]		जिउन्नौं [d͡ziunnʌ̃ũ̯]		जिउन्नस् [d͡ziunnʌs]		जिउन्नौ [d͡ziunnʌu̯]		जिउन्न [d͡ziunnʌ]		जिउन्नन् [d͡ziunnʌn]		जिउनुहुन्न [d͡ziunuɦunnʌ]
Past	Simple	+	जिएं [d͡ziẽ]		जियौं [d͡ziẽũ̯]		जिइस् [d͡ziis]		जियौ [d͡zieu̯]		जियो [d͡zijo]	जिई [d͡zii]	जिए [d͡zie]	जिइन् [d͡ziin]	जिउनुभयो [d͡ziunu ͜ bʱʌjo]
		–	जिइनँ [d͡ziinʌ̃]		जिएनौं [d͡zienʌ̃ũ̯]		जिएनस् [d͡zienʌs]	जिइनेस् [d͡ziines]	जिएनौ [d͡zienʌu̯]		जिएन [d͡zienʌ]	जिइने [d͡ziine]	जिएनन् [d͡zienʌn]	जिइनन् [d͡ziinʌn]	जिउनुभएन [d͡ziunu ͜ bʱʌenʌ]
	Habitual	+	जिउँथें [d͡ziũt̪ʰẽ]		जिउँथ्यौं [d͡ziũt̪ʰẽũ̯]		जिउँथिस् [d͡ziũt̪ʰis]		जिउँथ्यौ [d͡ziũt̪ʰeu̯]		जिउँथ्यो [d͡ziũt̪ʰjo]	जिउँथी [d͡ziũt̪ʰi]	जिउँथे [d͡ziũt̪ʰe]	जिउँथिन् [d͡ziũt̪ʰin]	जिउनुहुन्थ्यो [d͡ziunuɦun̪t̪ʰjo]
		–	जिउँदिनथें [d͡ziũd̪inʌt̪ʰẽ]		जिउँदैनथ्यौं [d͡ziũd̪ʌi̯nʌt̪ʰẽũ̯]		जिउँदैनथिस् [d͡ziũd̪ʌi̯nʌt̪ʰis]	जिउँदिनथिस् [d͡ziũd̪inʌt̪ʰis]	जिउँदैनथ्यौ [d͡ziũd̪ʌi̯nʌt̪ʰeu̯]	जिउँदिनथ्यौ [d͡ziũd̪inʌt̪ʰeu̯]	जिउँदैनथ्यो [d͡ziũd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]	जिउँदैनथी [d͡ziũd̪ʌi̯nʌt̪ʰi]	जिउँदैनथे [d͡ziũd̪ʌi̯nʌt̪ʰe]	जिउँदिनथिन् [d͡ziũd̪inʌt̪ʰin]	जिउनुहुँदैनथ्यो [d͡ziunuɦũd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]
			जिउन्नथें [d͡ziunnʌt̪ʰẽ]		जिउन्नथ्यौं [d͡ziunnʌt̪ʰẽũ̯]		जिउन्नथिस् [d͡ziunnʌt̪ʰis]		जिउन्नथ्यौ [d͡ziunnʌt̪ʰeu̯]		जिउन्नथ्यो [d͡ziunnʌt̪ʰjo]	जिउन्नथी [d͡ziunnʌt̪ʰi]	जिउन्नथे [d͡ziunnʌt̪ʰe]	जिउन्नथिन् [d͡ziunnʌt̪ʰin]	जिउनुहुन्नथ्यो [d͡ziunuɦunnʌt̪ʰjo]
	Unknown	+	जिएछु [d͡ziet͡sʰu]	जिइछु [d͡ziit͡sʰu]	जिएछौं [d͡ziet͡sʰʌ̃ũ̯]		जिएछस् [d͡ziet͡sʰʌs]	जिइछेस् [d͡ziit͡sʰes]	जिएछौ [d͡ziet͡sʰʌu̯]		जिएछ [d͡ziet͡sʰʌ]	जिइछे [d͡ziit͡sʰe]	जिएछन् [d͡ziet͡sʰʌn]	जिइछिन् [d͡ziit͡sʰin]	जिउनुभएछ [d͡ziunu ͜ bʱʌet͡sʰʌ]
		–	जिएनछु [d͡zienʌt͡sʰu]	जिइनछु [d͡ziinʌt͡sʰu]	जिएनछौं [d͡zienʌt͡sʰʌ̃ũ̯]		जिएनछस् [d͡zienʌt͡sʰʌs]	जिइनछेस् [d͡ziinʌt͡sʰes]	जिएनछौ [d͡zienʌt͡sʰʌu̯]		जिएनछ [d͡zienʌt͡sʰʌ]	जिइनछे [d͡ziinʌt͡sʰe]	जिएनछन् [d͡zienʌt͡sʰʌn]	जिइनछिन् [d͡ziinʌt͡sʰin]	जिउनुभएनछ [d͡ziunu ͜ bʱʌenʌt͡sʰʌ]
Future	Definite	+	जिउनेछु [d͡ziunet͡sʰu]		जिउनेछौं [d͡ziunet͡sʰʌ̃ũ̯]		जिउनेछस् [d͡ziunet͡sʰʌs]	जिउनेछेस् [d͡ziunet͡sʰes]	जिउनेछौ [d͡ziunet͡sʰʌu̯]	जिउनेछ्यौ [d͡ziunet͡sʰeu̯]	जिउनेछ [d͡ziunet͡sʰʌ]	जिउनेछे [d͡ziunet͡sʰe]	जिउनेछन् [d͡ziunet͡sʰʌn]	जिउनेछिन् [d͡ziunet͡sʰin]	जिउनुहुनेछ [d͡ziunuɦunet͡sʰʌ]
		–	जिउनेछैनँ [d͡ziunet͡sʰʌi̯nʌ̃]		जिउनेछैनौं [d͡ziunet͡sʰʌi̯nʌ̃ũ̯]		जिउनेछैनस् [d͡ziunet͡sʰʌi̯nʌs]	जिउनेछैनेस् [d͡ziunet͡sʰʌi̯nes]	जिउनेछैनौ [d͡ziunet͡sʰʌi̯nʌu̯]		जिउनेछैन [d͡ziunet͡sʰʌi̯nʌ]		जिउनेछैनन् [d͡ziunet͡sʰʌi̯nʌn]		जिउनुहुनेछैन [d͡ziunuɦunet͡sʰʌi̯nʌ]
	Indefinite	+	जिउँला [d͡ziũlä]	जिउँली [d͡ziũli]	जिऔंला [d͡ziʌ̃ũ̯lä]		जिउलास् [d͡ziuläs]	जिउलिस् [d͡ziulis]	जिऔला, जिउलाउ [d͡ziʌu̯lä, d͡ziuläu̯]	जिऔली, जिउलेउ [d͡ziʌu̯li, d͡ziuleu̯]	जिउला [d͡ziulä]	जिउली [d͡ziuli]	जिउलान्, जिउनन् [d͡ziulän, d͡ziunʌn]	जिउलिन्, जिउनिन् [d͡ziulin, d͡ziunin]	जिउनुहोला [d͡ziunuɦolä]
		–	जिओइनँ [d͡zioi̯nʌ̃]		जिओइनौं [d͡zioi̯nʌ̃ũ̯]		जिओइनस् [d͡zioi̯nʌs]		जिओइनौ [d͡zioi̯nʌu̯]		जिओइन [d͡zioi̯nʌ]		जिओइनन् [d͡zioi̯nʌn]		जिउनुहोओइन [d͡ziunuɦooi̯nʌ]
			नजिउँला [nʌ ͜ d͡ziũlä]	नजिउँली [nʌ ͜ d͡ziũli]	नजिऔंला [nʌ ͜ d͡ziʌ̃ũ̯lä]		नजिउलास् [nʌ ͜ d͡ziuläs]	नजिउलिस् [nʌ ͜ d͡ziulis]	नजिऔला, नजिउलाउ [nʌ ͜ d͡ziʌu̯lä, nʌ ͜ d͡ziuläu̯]	नजिऔली, नजिउलेउ [nʌ ͜ d͡ziʌu̯li, nʌ ͜ d͡ziuleu̯]	नजिउला [nʌ ͜ d͡ziulä]	नजिउली [nʌ ͜ d͡ziuli]	नजिउलान्, नजिउनन् [nʌ ͜ d͡ziulän, nʌ ͜ d͡ziunʌn]	नजिउलिन्, नजिउनिन् [nʌ ͜ d͡ziulin, nʌ ͜ d͡ziunin]	नजिउनुहोला [nʌ ͜ d͡ziunuɦolä]
Injunctive		+	जिऊँ [d͡ziũ]		जिऔं, जिऊँ [d͡ziʌ̃ũ̯, d͡ziũ]		जि, जिएस्, जिए [d͡zi, d͡zies, d͡zie]		जिऊ, जिओ, जिए [d͡ziu, d͡zio, d͡zie]		जिओस् [d͡zios]		जिऊन् [d͡ziun]		जिउनुहोओस् [d͡ziunuɦoos]
		–	नजिऊँ [nʌ ͜ d͡ziũ]		नजिऔं, नजिऊँ [nʌ ͜ d͡ziʌ̃ũ̯, nʌ ͜ d͡ziũ]		नजि, नजिएस्, नजिए [nʌ ͜ d͡zi, nʌ ͜ d͡zies, nʌ ͜ d͡zie]		नजिऊ, नजिओ, नजिए [nʌ ͜ d͡ziu, nʌ ͜ d͡zio, nʌ ͜ d͡zie]		नजिओस् [nʌ ͜ d͡zios]		नजिऊन् [nʌ ͜ d͡ziun]		नजिउनुहोओस् [nʌ ͜ d͡ziunuɦoos]
Imperative		+	—		—		जि [d͡zi]		जिअ, जिओ [d͡ziʌ, d͡zio]		—		—		जिउनुहोस्, जिउनोस् [d͡ziunuɦos, d͡ziunos]
		–	—		—		नजि [nʌ ͜ d͡zi]		नजिअ, नजिओ [nʌ ͜ d͡ziʌ, nʌ ͜ d͡zio]		—		—		नजिउनुहोस्, नजिउनोस् [nʌ(d)ziunuɦos, nʌ(d)ziunos]

References

• “जिउनु”, in नेपाली बृहत् शब्दकोश (nepālī br̥hat śabdakoś)‎^[1], Kathmandu: Nepal Academy, 2018
• Schmidt, Ruth L. (1993) “जिउनु”, in A Practical Dictionary of Modern Nepali, Ratna Sagar, page 233
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “jiunu”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 288