क्षुल्लक

Marathi

Etymology

Borrowed from Sanskrit क्षुल्लक (kṣullaká). Compare Gujarati ક્ષુલ્લક (kṣullak), Kannada ಕ್ಷುಲ್ಲಕ (kṣullaka).

Pronunciation

• IPA^(key): /kʂul.lək/

Adjective

क्षुल्लक • (kṣullak)

1. trivial, insignificant

Further reading

• Berntsen, Maxine (1982–1983) “क्षुल्लक”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
• Molesworth, James Thomas (1857) “क्षुल्लक”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
• दाते, यशवंत रामकृष्ण [Date, Yashwant Ramkrishna] (1932-1950) “क्षुल्लक”, in महाराष्ट्र शब्दकोश (mahārāṣṭra śabdakoś) (in Marathi), पुणे [Pune]: महाराष्ट्र कोशमंडळ (mahārāṣṭra kośmaṇḍaḷ).

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ক্ষুল্লক (Assamese script)
• ᬓ᭄ᬱᬸᬮ᭄ᬮᬓ (Balinese script)
• ক্ষুল্লক (Bengali script)
• 𑰎𑰿𑰬𑰲𑰩𑰿𑰩𑰎 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑁆𑀱𑀼𑀮𑁆𑀮𑀓 (Brahmi script)
• က္ၑုလ္လက (Burmese script)
• ક્ષુલ્લક (Gujarati script)
• ਕ੍ਸ਼ੁਲ੍ਲਕ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑍍𑌷𑍁𑌲𑍍𑌲𑌕 (Grantha script)
• ꦏ꧀ꦰꦸꦭ꧀ꦭꦏ (Javanese script)
• 𑂍𑂹𑂭𑂳𑂪𑂹𑂪𑂍 (Kaithi script)
• ಕ್ಷುಲ್ಲಕ (Kannada script)
• ក្ឞុល្លក (Khmer script)
• ກ຺ຩຸລ຺ລກ (Lao script)
• ക്ഷുല്ലക (Malayalam script)
• ᡬᢢᡠᠯᠯᠠᡬᠠ (Manchu script)
• 𑘎𑘿𑘬𑘳𑘩𑘿𑘩𑘎 (Modi script)
• ᢉᢔᠤᠯᠯᠠᢉᠠ (Mongolian script)
• 𑦮𑧠𑧌𑧔𑧉𑧠𑧉𑦮 (Nandinagari script)
• 𑐎𑑂𑐲𑐸𑐮𑑂𑐮𑐎 (Newa script)
• କ୍ଷୁଲ୍ଲକ (Odia script)
• ꢒ꣄ꢰꢸꢭ꣄ꢭꢒ (Saurashtra script)
• 𑆑𑇀𑆰𑆶𑆬𑇀𑆬𑆑 (Sharada script)
• 𑖎𑖿𑖬𑖲𑖩𑖿𑖩𑖎 (Siddham script)
• ක්‍ෂුල‍්ලක (Sinhalese script)
• 𑩜 𑪙𑪀𑩒𑩽 𑪙𑩽𑩜 (Soyombo script)
• 𑚊𑚶𑚰𑚥𑚶𑚥𑚊 (Takri script)
• க்ஷுல்லக (Tamil script)
• క్షుల్లక (Telugu script)
• กฺษุลฺลก (Thai script)
• ཀྵུ་ལླ་ཀ (Tibetan script)
• 𑒏𑓂𑒭𑒳𑒪𑓂𑒪𑒏 (Tirhuta script)
• 𑨋𑩇𑨯𑨃𑨬𑩇𑨬𑨋 (Zanabazar Square script)

Etymology

A late Vedic corruption of an earlier क्षुद्रक (kṣudraka) which is the diminutive of क्षुद्र (kṣudrá); see there for more.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kʂul.lɐ.kɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈkʂul̪.l̪ɐ.kɐ/

Adjective

क्षुल्लक • (kṣullaká) stem

1. small, little
   • c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 2.32.5:

     अथो ये क्षुल्लका इव सर्वे ते क्रिमयो हताः ॥

     atho ye kṣullakā iva sarve te krimayo hatāḥ.

     Yes, those worms that seemed very tiny, have all been put to death.

   • c. 1200 BCE – 800 BCE, Kṛṣṇa-Yajurveda (Taittirīya Saṃhitā) IV.5.4.6:

     ...नमो॑ म॒हद्भ्यः॑ क्षुल्ल॒केभ्य॑श् च वो॒ नमो॒...

     ...námo mahádbhyaḥ kṣullakébhyaś ca vo námo...

     Homage to you that are great, and to you that are small, homage!

   • c. 700 BCE, Śatapatha Brāhmaṇa

Declension

Masculine a-stem declension of क्षुल्लक (kṣullaká)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्षुल्लकः kṣullakáḥ	क्षुल्लकौ / क्षुल्लका¹ kṣullakaú / kṣullakā́¹	क्षुल्लकाः / क्षुल्लकासः¹ kṣullakā́ḥ / kṣullakā́saḥ¹
Vocative	क्षुल्लक kṣúllaka	क्षुल्लकौ / क्षुल्लका¹ kṣúllakau / kṣúllakā¹	क्षुल्लकाः / क्षुल्लकासः¹ kṣúllakāḥ / kṣúllakāsaḥ¹
Accusative	क्षुल्लकम् kṣullakám	क्षुल्लकौ / क्षुल्लका¹ kṣullakaú / kṣullakā́¹	क्षुल्लकान् kṣullakā́n
Instrumental	क्षुल्लकेन kṣullakéna	क्षुल्लकाभ्याम् kṣullakā́bhyām	क्षुल्लकैः / क्षुल्लकेभिः¹ kṣullakaíḥ / kṣullakébhiḥ¹
Dative	क्षुल्लकाय kṣullakā́ya	क्षुल्लकाभ्याम् kṣullakā́bhyām	क्षुल्लकेभ्यः kṣullakébhyaḥ
Ablative	क्षुल्लकात् kṣullakā́t	क्षुल्लकाभ्याम् kṣullakā́bhyām	क्षुल्लकेभ्यः kṣullakébhyaḥ
Genitive	क्षुल्लकस्य kṣullakásya	क्षुल्लकयोः kṣullakáyoḥ	क्षुल्लकानाम् kṣullakā́nām
Locative	क्षुल्लके kṣullaké	क्षुल्लकयोः kṣullakáyoḥ	क्षुल्लकेषु kṣullakéṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of क्षुल्लिका (kṣullikā́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्षुल्लिका kṣullikā́	क्षुल्लिके kṣulliké	क्षुल्लिकाः kṣullikā́ḥ
Vocative	क्षुल्लिके kṣúllike	क्षुल्लिके kṣúllike	क्षुल्लिकाः kṣúllikāḥ
Accusative	क्षुल्लिकाम् kṣullikā́m	क्षुल्लिके kṣulliké	क्षुल्लिकाः kṣullikā́ḥ
Instrumental	क्षुल्लिकया / क्षुल्लिका¹ kṣullikáyā / kṣullikā́¹	क्षुल्लिकाभ्याम् kṣullikā́bhyām	क्षुल्लिकाभिः kṣullikā́bhiḥ
Dative	क्षुल्लिकायै kṣullikā́yai	क्षुल्लिकाभ्याम् kṣullikā́bhyām	क्षुल्लिकाभ्यः kṣullikā́bhyaḥ
Ablative	क्षुल्लिकायाः / क्षुल्लिकायै² kṣullikā́yāḥ / kṣullikā́yai²	क्षुल्लिकाभ्याम् kṣullikā́bhyām	क्षुल्लिकाभ्यः kṣullikā́bhyaḥ
Genitive	क्षुल्लिकायाः / क्षुल्लिकायै² kṣullikā́yāḥ / kṣullikā́yai²	क्षुल्लिकयोः kṣullikáyoḥ	क्षुल्लिकानाम् kṣullikā́nām
Locative	क्षुल्लिकायाम् kṣullikā́yām	क्षुल्लिकयोः kṣullikáyoḥ	क्षुल्लिकासु kṣullikā́su
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of क्षुल्लक (kṣullaká)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्षुल्लकम् kṣullakám	क्षुल्लके kṣullaké	क्षुल्लकानि / क्षुल्लका¹ kṣullakā́ni / kṣullakā́¹
Vocative	क्षुल्लक kṣúllaka	क्षुल्लके kṣúllake	क्षुल्लकानि / क्षुल्लका¹ kṣúllakāni / kṣúllakā¹
Accusative	क्षुल्लकम् kṣullakám	क्षुल्लके kṣullaké	क्षुल्लकानि / क्षुल्लका¹ kṣullakā́ni / kṣullakā́¹
Instrumental	क्षुल्लकेन kṣullakéna	क्षुल्लकाभ्याम् kṣullakā́bhyām	क्षुल्लकैः / क्षुल्लकेभिः¹ kṣullakaíḥ / kṣullakébhiḥ¹
Dative	क्षुल्लकाय kṣullakā́ya	क्षुल्लकाभ्याम् kṣullakā́bhyām	क्षुल्लकेभ्यः kṣullakébhyaḥ
Ablative	क्षुल्लकात् kṣullakā́t	क्षुल्लकाभ्याम् kṣullakā́bhyām	क्षुल्लकेभ्यः kṣullakébhyaḥ
Genitive	क्षुल्लकस्य kṣullakásya	क्षुल्लकयोः kṣullakáyoḥ	क्षुल्लकानाम् kṣullakā́nām
Locative	क्षुल्लके kṣullaké	क्षुल्लकयोः kṣullakáyoḥ	क्षुल्लकेषु kṣullakéṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Prakrit: 𑀔𑀼𑀮𑁆𑀮𑀕 (khullaga) 𑀔𑀼𑀮𑁆𑀮𑀬 (khullaya)
• → Gujarati: ક્ષુલ્લક (kṣullak)
• → Kannada: ಕ್ಷುಲ್ಲಕ (kṣullaka)
• → Marathi: क्षुल्लक (kṣullak)