क्षुल्लक

Marathi

Etymology

Borrowed from Sanskrit क्षुल्लक (kṣullaká). Compare Gujarati ક્ષુલ્લક (kṣullak), Kannada ಕ್ಷುಲ್ಲಕ (kṣullaka).

Pronunciation

• IPA^(key): /kʂul.lək/

Adjective

क्षुल्लक • (kṣullak)

1. trivial, insignificant

Further reading

• Berntsen, Maxine (1982–1983) “क्षुल्लक”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
• Molesworth, James Thomas (1857) “क्षुल्लक”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
• दाते, यशवंत रामकृष्ण [Date, Yashwant Ramkrishna] (1932-1950) “क्षुल्लक”, in महाराष्ट्र शब्दकोश (mahārāṣṭra śabdakoś) (in Marathi), पुणे [Pune]: महाराष्ट्र कोशमंडळ (mahārāṣṭra kośmaṇḍaḷ).

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ক্ষুল্লক (Assamese script)
• ᬓ᭄ᬱᬸᬮ᭄ᬮᬓ (Balinese script)
• ক্ষুল্লক (Bengali script)
• 𑰎𑰿𑰬𑰲𑰩𑰿𑰩𑰎 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑁆𑀱𑀼𑀮𑁆𑀮𑀓 (Brahmi script)
• က္ၑုလ္လက (Burmese script)
• ક્ષુલ્લક (Gujarati script)
• ਕ੍ਸ਼ੁਲ੍ਲਕ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑍍𑌷𑍁𑌲𑍍𑌲𑌕 (Grantha script)
• ꦏ꧀ꦰꦸꦭ꧀ꦭꦏ (Javanese script)
• 𑂍𑂹𑂭𑂳𑂪𑂹𑂪𑂍 (Kaithi script)
• ಕ್ಷುಲ್ಲಕ (Kannada script)
• ក្ឞុល្លក (Khmer script)
• ກ຺ຩຸລ຺ລກ (Lao script)
• ക്ഷുല്ലക (Malayalam script)
• ᡬᢢᡠᠯᠯᠠᡬᠠ (Manchu script)
• 𑘎𑘿𑘬𑘳𑘩𑘿𑘩𑘎 (Modi script)
• ᢉᢔᠤᠯᠯᠠᢉᠠ (Mongolian script)
• 𑦮𑧠𑧌𑧔𑧉𑧠𑧉𑦮 (Nandinagari script)
• 𑐎𑑂𑐲𑐸𑐮𑑂𑐮𑐎 (Newa script)
• କ୍ଷୁଲ୍ଲକ (Odia script)
• ꢒ꣄ꢰꢸꢭ꣄ꢭꢒ (Saurashtra script)
• 𑆑𑇀𑆰𑆶𑆬𑇀𑆬𑆑 (Sharada script)
• 𑖎𑖿𑖬𑖲𑖩𑖿𑖩𑖎 (Siddham script)
• ක්‍ෂුල‍්ලක (Sinhalese script)
• 𑩜 𑪙𑪀𑩒𑩽 𑪙𑩽𑩜 (Soyombo script)
• 𑚊𑚶𑚰𑚥𑚶𑚥𑚊 (Takri script)
• க்ஷுல்லக (Tamil script)
• క్షుల్లక (Telugu script)
• กฺษุลฺลก (Thai script)
• ཀྵུ་ལླ་ཀ (Tibetan script)
• 𑒏𑓂𑒭𑒳𑒪𑓂𑒪𑒏 (Tirhuta script)
• 𑨋𑩇𑨯𑨃𑨬𑩇𑨬𑨋 (Zanabazar Square script)

Etymology

A late Vedic corruption of an earlier क्षुद्रक (kṣudraka) which is the diminutive of क्षुद्र (kṣudrá); see there for more.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kʂul.lɐ.kɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /kʂul̪.l̪ɐ.kɐ/

Adjective

क्षुल्लक • (kṣullaká) stem

1. small, little
   • c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 2.32.5:

     अथो ये क्षुल्लका इव सर्वे ते क्रिमयो हताः ॥

     atho ye kṣullakā iva sarve te krimayo hatāḥ.

     Yes, those worms that seemed very tiny, have all been put to death.

   • c. 1200 BCE – 800 BCE, Kṛṣṇa-Yajurveda (Taittirīya Saṃhitā) IV.5.4.6:

     ...नमो॑ म॒हद्भ्यः॑ क्षुल्ल॒केभ्य॑श् च वो॒ नमो॒...

     ...námo mahádbhyaḥ kṣullakébhyaś ca vo námo...

     Homage to you that are great, and to you that are small, homage!

   • c. 700 BCE, Śatapatha Brāhmaṇa

Declension

Masculine a-stem declension of क्षुल्लक

	singular	dual	plural
nominative	क्षुल्लकः (kṣullakáḥ)	क्षुल्लकौ (kṣullakaú) क्षुल्लका¹ (kṣullakā́¹)	क्षुल्लकाः (kṣullakā́ḥ) क्षुल्लकासः¹ (kṣullakā́saḥ¹)
vocative	क्षुल्लक (kṣúllaka)	क्षुल्लकौ (kṣúllakau) क्षुल्लका¹ (kṣúllakā¹)	क्षुल्लकाः (kṣúllakāḥ) क्षुल्लकासः¹ (kṣúllakāsaḥ¹)
accusative	क्षुल्लकम् (kṣullakám)	क्षुल्लकौ (kṣullakaú) क्षुल्लका¹ (kṣullakā́¹)	क्षुल्लकान् (kṣullakā́n)
instrumental	क्षुल्लकेन (kṣullakéna)	क्षुल्लकाभ्याम् (kṣullakā́bhyām)	क्षुल्लकैः (kṣullakaíḥ) क्षुल्लकेभिः¹ (kṣullakébhiḥ¹)
dative	क्षुल्लकाय (kṣullakā́ya)	क्षुल्लकाभ्याम् (kṣullakā́bhyām)	क्षुल्लकेभ्यः (kṣullakébhyaḥ)
ablative	क्षुल्लकात् (kṣullakā́t)	क्षुल्लकाभ्याम् (kṣullakā́bhyām)	क्षुल्लकेभ्यः (kṣullakébhyaḥ)
genitive	क्षुल्लकस्य (kṣullakásya)	क्षुल्लकयोः (kṣullakáyoḥ)	क्षुल्लकानाम् (kṣullakā́nām)
locative	क्षुल्लके (kṣullaké)	क्षुल्लकयोः (kṣullakáyoḥ)	क्षुल्लकेषु (kṣullakéṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of क्षुल्लिका

	singular	dual	plural
nominative	क्षुल्लिका (kṣullikā́)	क्षुल्लिके (kṣulliké)	क्षुल्लिकाः (kṣullikā́ḥ)
vocative	क्षुल्लिके (kṣúllike)	क्षुल्लिके (kṣúllike)	क्षुल्लिकाः (kṣúllikāḥ)
accusative	क्षुल्लिकाम् (kṣullikā́m)	क्षुल्लिके (kṣulliké)	क्षुल्लिकाः (kṣullikā́ḥ)
instrumental	क्षुल्लिकया (kṣullikáyā) क्षुल्लिका¹ (kṣullikā́¹)	क्षुल्लिकाभ्याम् (kṣullikā́bhyām)	क्षुल्लिकाभिः (kṣullikā́bhiḥ)
dative	क्षुल्लिकायै (kṣullikā́yai)	क्षुल्लिकाभ्याम् (kṣullikā́bhyām)	क्षुल्लिकाभ्यः (kṣullikā́bhyaḥ)
ablative	क्षुल्लिकायाः (kṣullikā́yāḥ) क्षुल्लिकायै² (kṣullikā́yai²)	क्षुल्लिकाभ्याम् (kṣullikā́bhyām)	क्षुल्लिकाभ्यः (kṣullikā́bhyaḥ)
genitive	क्षुल्लिकायाः (kṣullikā́yāḥ) क्षुल्लिकायै² (kṣullikā́yai²)	क्षुल्लिकयोः (kṣullikáyoḥ)	क्षुल्लिकानाम् (kṣullikā́nām)
locative	क्षुल्लिकायाम् (kṣullikā́yām)	क्षुल्लिकयोः (kṣullikáyoḥ)	क्षुल्लिकासु (kṣullikā́su)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of क्षुल्लक

	singular	dual	plural
nominative	क्षुल्लकम् (kṣullakám)	क्षुल्लके (kṣullaké)	क्षुल्लकानि (kṣullakā́ni) क्षुल्लका¹ (kṣullakā́¹)
vocative	क्षुल्लक (kṣúllaka)	क्षुल्लके (kṣúllake)	क्षुल्लकानि (kṣúllakāni) क्षुल्लका¹ (kṣúllakā¹)
accusative	क्षुल्लकम् (kṣullakám)	क्षुल्लके (kṣullaké)	क्षुल्लकानि (kṣullakā́ni) क्षुल्लका¹ (kṣullakā́¹)
instrumental	क्षुल्लकेन (kṣullakéna)	क्षुल्लकाभ्याम् (kṣullakā́bhyām)	क्षुल्लकैः (kṣullakaíḥ) क्षुल्लकेभिः¹ (kṣullakébhiḥ¹)
dative	क्षुल्लकाय (kṣullakā́ya)	क्षुल्लकाभ्याम् (kṣullakā́bhyām)	क्षुल्लकेभ्यः (kṣullakébhyaḥ)
ablative	क्षुल्लकात् (kṣullakā́t)	क्षुल्लकाभ्याम् (kṣullakā́bhyām)	क्षुल्लकेभ्यः (kṣullakébhyaḥ)
genitive	क्षुल्लकस्य (kṣullakásya)	क्षुल्लकयोः (kṣullakáyoḥ)	क्षुल्लकानाम् (kṣullakā́nām)
locative	क्षुल्लके (kṣullaké)	क्षुल्लकयोः (kṣullakáyoḥ)	क्षुल्लकेषु (kṣullakéṣu)

• ¹Vedic

Descendants

• Prakrit: 𑀔𑀼𑀮𑁆𑀮𑀕 (khullaga) 𑀔𑀼𑀮𑁆𑀮𑀬 (khullaya)
• → Gujarati: ક્ષુલ્લક (kṣullak)
• → Kannada: ಕ್ಷುಲ್ಲಕ (kṣullaka)
• → Marathi: क्षुल्लक (kṣullak)