क्रोध
Appearance
See also: क्रुध्
Hindi
[edit]Etymology
[edit]Borrowed from Sanskrit क्रोध (kródha). Doublet of कोह (koh).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]क्रोध • (krodh) m (Urdu spelling کرودھ)
- anger, fury
- Synonym: ग़ुस्सा (ġussā)
- उसमें क्रोध की अग्नि धधक रही थी।
- usmẽ krodh kī agni dhadhak rahī thī.
- He was burning with anger.
- हमे उसके क्रोध को शान्त करना पड़ेगा।
- hame uske krodh ko śānt karnā paṛegā.
- We will have to soothe his anger.
Declension
[edit]Declension of क्रोध (masc cons-stem)
Related terms
[edit]- क्रोधित (krodhit, “irritated, angry”)
- क्रोधमय (krodhmay, “abounding in anger, wrathful, passionate”)
- क्रोधवर्जित (krodhvarjit, “free from wrath, mild, gentle”)
References
[edit]- Bahri, Hardev (1989) “क्रोध”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons.
- Platts, John T. (1884) “क्रोध”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.
Marathi
[edit]Etymology
[edit]Borrowed from Sanskrit क्रोध (kródha).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]क्रोध • (krodh) m
Declension
[edit]Declension of क्रोध (masc cons-stem) | |||
---|---|---|---|
direct singular |
क्रोध krodh | ||
direct plural |
क्रोध krodh | ||
singular एकवचन |
plural अनेकवचन | ||
nominative प्रथमा |
क्रोध krodh |
क्रोध krodh | |
oblique सामान्यरूप |
क्रोधा krodhā |
क्रोधां- krodhān- | |
acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी |
क्रोधाला krodhālā |
क्रोधांना krodhānnā | |
ergative | क्रोधाने, क्रोधानं krodhāne, krodhāna |
क्रोधांनी krodhānnī | |
instrumental | क्रोधाशी krodhāśī |
क्रोधांशी krodhānśī | |
locative सप्तमी |
क्रोधात krodhāt |
क्रोधांत krodhāt | |
vocative संबोधन |
क्रोधा krodhā |
क्रोधांनो krodhānno | |
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition. |
Genitive declension of क्रोध (masc cons-stem) | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
masculine object पुल्लिंगी कर्म |
feminine object स्त्रीलिंगी कर्म |
neuter object नपुसकलिंगी कर्म |
oblique सामान्यरूप | |||||
singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular* एकवचन |
plural अनेकवचन |
|||
singular subject एकवचनी कर्ता |
क्रोधाचा krodhāċā |
क्रोधाचे krodhāċe |
क्रोधाची krodhācī |
क्रोधाच्या krodhācā |
क्रोधाचे, क्रोधाचं krodhāċe, krodhāċa |
क्रोधाची krodhācī |
क्रोधाच्या krodhācā | |
plural subject अनेकवचनी कर्ता |
क्रोधांचा krodhānċā |
क्रोधांचे krodhānċe |
क्रोधांची krodhāñcī |
क्रोधांच्या krodhāncā |
क्रोधांचे, क्रोधांचं krodhānċe, krodhānċa |
क्रोधांची krodhāñcī |
क्रोधांच्या krodhāñcā | |
* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition. |
References
[edit]- Berntsen, Maxine (1982–1983) “क्रोध”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
- Shridhar Ganesh Vaze (1911) “क्रोध”, in The Aryabhusan School Dictionary, Poona: Arya-Bhushan Press
Sanskrit
[edit]Alternative forms
[edit]Alternative scripts
- ক্ৰোধ (Assamese script)
- ᬓ᭄ᬭᭀᬥ (Balinese script)
- ক্রোধ (Bengali script)
- 𑰎𑰿𑰨𑰺𑰠 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑁆𑀭𑁄𑀥 (Brahmi script)
- ကြောဓ (Burmese script)
- ક્રોધ (Gujarati script)
- ਕ੍ਰੋਧ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑍍𑌰𑍋𑌧 (Grantha script)
- ꦏꦿꦺꦴꦣ (Javanese script)
- 𑂍𑂹𑂩𑂷𑂡 (Kaithi script)
- ಕ್ರೋಧ (Kannada script)
- ក្រោធ (Khmer script)
- ກ຺ໂຣຘ (Lao script)
- ക്രോധ (Malayalam script)
- ᡬᡵᠣᢡᠠ (Manchu script)
- 𑘎𑘿𑘨𑘻𑘠 (Modi script)
- ᢉᠷᠣᠸᠠᢑᠾᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦮𑧠𑧈𑧜𑧀 (Nandinagari script)
- 𑐎𑑂𑐬𑑀𑐢 (Newa script)
- କ୍ରୋଧ (Odia script)
- ꢒ꣄ꢬꣂꢤ (Saurashtra script)
- 𑆑𑇀𑆫𑆾𑆣 (Sharada script)
- 𑖎𑖿𑖨𑖺𑖠 (Siddham script)
- ක්රොධ (Sinhalese script)
- 𑩜 𑪙𑩼𑩕𑩮 (Soyombo script)
- 𑚊𑚶𑚤𑚴𑚜 (Takri script)
- க்ரோத⁴ (Tamil script)
- క్రోధ (Telugu script)
- กฺโรธ (Thai script)
- ཀྲོ་དྷ (Tibetan script)
- 𑒏𑓂𑒩𑒼𑒡 (Tirhuta script)
- 𑨋𑩇𑨫𑨆𑨜 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]From the root क्रुध् (krudh, “to be angry”), from Proto-Indo-Iranian *krawdʰ- (“to be angry, enraged”). Cognate with Avestan 𐬑𐬭𐬀𐬊𐬛𐬀𐬌𐬙𐬌 (xraodaiti, “to enrage”).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]क्रोध • (kródha) stem, m
- anger, wrath
- c. 400 BCE, Bhagavad Gītā 16.18:
- अहङ्कारं बलं दर्पं कामं क्रोधं च संश्रिताः।
मामात्मपरदेहेषु प्रद्विषन्तोऽभ्यसूयकाः॥- ahaṅkāraṃ balaṃ darpaṃ kāmaṃ krodhaṃ ca saṃśritāḥ.
māmātmaparadeheṣu pradviṣantoʼbhyasūyakāḥ. - Given over to egotism, brute force, arrogance, lust and anger etc., and culminating other they despise Me (the in-dweller), dwelling in their own bodies, as in those of others.
- ahaṅkāraṃ balaṃ darpaṃ kāmaṃ krodhaṃ ca saṃśritāḥ.
- अहङ्कारं बलं दर्पं कामं क्रोधं च संश्रिताः।
Declension
[edit]singular | dual | plural | |
---|---|---|---|
nominative | क्रोधः (krodhaḥ) | क्रोधौ (krodhau) क्रोधा¹ (krodhā¹) |
क्रोधाः (krodhāḥ) क्रोधासः¹ (krodhāsaḥ¹) |
vocative | क्रोध (krodha) | क्रोधौ (krodhau) क्रोधा¹ (krodhā¹) |
क्रोधाः (krodhāḥ) क्रोधासः¹ (krodhāsaḥ¹) |
accusative | क्रोधम् (krodham) | क्रोधौ (krodhau) क्रोधा¹ (krodhā¹) |
क्रोधान् (krodhān) |
instrumental | क्रोधेन (krodhena) | क्रोधाभ्याम् (krodhābhyām) | क्रोधैः (krodhaiḥ) क्रोधेभिः¹ (krodhebhiḥ¹) |
dative | क्रोधाय (krodhāya) | क्रोधाभ्याम् (krodhābhyām) | क्रोधेभ्यः (krodhebhyaḥ) |
ablative | क्रोधात् (krodhāt) | क्रोधाभ्याम् (krodhābhyām) | क्रोधेभ्यः (krodhebhyaḥ) |
genitive | क्रोधस्य (krodhasya) | क्रोधयोः (krodhayoḥ) | क्रोधानाम् (krodhānām) |
locative | क्रोधे (krodhe) | क्रोधयोः (krodhayoḥ) | क्रोधेषु (krodheṣu) |
- ¹Vedic
Related terms
[edit]Descendants
[edit]Categories:
- Hindi terms borrowed from Sanskrit
- Hindi terms derived from Sanskrit
- Hindi doublets
- Hindi terms with IPA pronunciation
- Hindi lemmas
- Hindi nouns
- Hindi masculine nouns
- Hindi terms with usage examples
- Hindi masculine consonant-stem nouns
- Marathi terms borrowed from Sanskrit
- Marathi terms derived from Sanskrit
- Marathi terms with IPA pronunciation
- Marathi lemmas
- Marathi nouns
- Marathi nouns in Devanagari script
- Marathi masculine nouns
- Marathi nouns with declension
- Marathi masculine consonant-stem nouns
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit terms with quotations
- Sanskrit a-stem nouns