कालयति
Appearance
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- কালয়তি (Assamese script)
- ᬓᬵᬮᬬᬢᬶ (Balinese script)
- কালয়তি (Bengali script)
- 𑰎𑰯𑰩𑰧𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑀸𑀮𑀬𑀢𑀺 (Brahmi script)
- ကာလယတိ (Burmese script)
- કાલયતિ (Gujarati script)
- ਕਾਲਯਤਿ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑌾𑌲𑌯𑌤𑌿 (Grantha script)
- ꦏꦴꦭꦪꦠꦶ (Javanese script)
- 𑂍𑂰𑂪𑂨𑂞𑂱 (Kaithi script)
- ಕಾಲಯತಿ (Kannada script)
- កាលយតិ (Khmer script)
- ກາລຍຕິ (Lao script)
- കാലയതി (Malayalam script)
- ᡬᠠ᠊ᠠᠯᠠᠶᠠᢠᡳ (Manchu script)
- 𑘎𑘰𑘩𑘧𑘝𑘱 (Modi script)
- ᢉᠠᢗᠯᠠᠶ᠋ᠠᢐᠢ (Mongolian script)
- 𑦮𑧑𑧉𑧇𑦽𑧒 (Nandinagari script)
- 𑐎𑐵𑐮𑐫𑐟𑐶 (Newa script)
- କାଲଯତି (Odia script)
- ꢒꢵꢭꢫꢡꢶ (Saurashtra script)
- 𑆑𑆳𑆬𑆪𑆠𑆴 (Sharada script)
- 𑖎𑖯𑖩𑖧𑖝𑖰 (Siddham script)
- කාලයති (Sinhalese script)
- 𑩜𑩛𑩽𑩻𑩫𑩑 (Soyombo script)
- 𑚊𑚭𑚥𑚣𑚙𑚮 (Takri script)
- காலயதி (Tamil script)
- కాలయతి (Telugu script)
- กาลยติ (Thai script)
- ཀཱ་ལ་ཡ་ཏི (Tibetan script)
- 𑒏𑒰𑒪𑒨𑒞𑒱 (Tirhuta script)
- 𑨋𑨊𑨬𑨪𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]Ultimately from Proto-Indo-European *kel- (“to drive”). Cognate with Latin celer (“fast”) whence English accelerate, and English hold.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]कालयति • (kālayati) third-singular indicative (class 10, type P, root कल्)
- to push on, drive forward, drive before one's self or away, carry off
- to go after (with hostile intention), persecute
- to count, tell over
- to throw
- to announce the time
Conjugation
[edit]Present: कालयति (kālayati), कालयते (kālayate) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | ||||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
Indicative | |||||||
Third | कालयति kālayati |
कालयतः kālayataḥ |
कालयन्ति kālayanti |
कालयते kālayate |
कालयेते kālayete |
कालयन्ते kālayante | |
Second | कालयसि kālayasi |
कालयथः kālayathaḥ |
कालयथ kālayatha |
कालयसे kālayase |
कालयेथे kālayethe |
कालयध्वे kālayadhve | |
First | कालयामि kālayāmi |
कालयावः kālayāvaḥ |
कालयामः / कालयामसि¹ kālayāmaḥ / kālayāmasi¹ |
कालये kālaye |
कालयावहे kālayāvahe |
कालयामहे kālayāmahe | |
Imperative | |||||||
Third | कालयतु kālayatu |
कालयताम् kālayatām |
कालयन्तु kālayantu |
कालयताम् kālayatām |
कालयेताम् kālayetām |
कालयन्ताम् kālayantām | |
Second | कालय kālaya |
कालयतम् kālayatam |
कालयत kālayata |
कालयस्व kālayasva |
कालयेथाम् kālayethām |
कालयध्वम् kālayadhvam | |
First | कालयानि kālayāni |
कालयाव kālayāva |
कालयाम kālayāma |
कालयै kālayai |
कालयावहै kālayāvahai |
कालयामहै kālayāmahai | |
Optative/Potential | |||||||
Third | कालयेत् kālayet |
कालयेताम् kālayetām |
कालयेयुः kālayeyuḥ |
कालयेत kālayeta |
कालयेयाताम् kālayeyātām |
कालयेरन् kālayeran | |
Second | कालयेः kālayeḥ |
कालयेतम् kālayetam |
कालयेत kālayeta |
कालयेथाः kālayethāḥ |
कालयेयाथाम् kālayeyāthām |
कालयेध्वम् kālayedhvam | |
First | कालयेयम् kālayeyam |
कालयेव kālayeva |
कालयेम kālayema |
कालयेय kālayeya |
कालयेवहि kālayevahi |
कालयेमहि kālayemahi | |
Subjunctive | |||||||
Third | कालयात् / कालयाति kālayāt / kālayāti |
कालयातः kālayātaḥ |
कालयान् kālayān |
कालयाते / कालयातै kālayāte / kālayātai |
कालयैते kālayaite |
कालयन्त / कालयान्तै kālayanta / kālayāntai | |
Second | कालयाः / कालयासि kālayāḥ / kālayāsi |
कालयाथः kālayāthaḥ |
कालयाथ kālayātha |
कालयासे / कालयासै kālayāse / kālayāsai |
कालयैथे kālayaithe |
कालयाध्वै kālayādhvai | |
First | कालयानि kālayāni |
कालयाव kālayāva |
कालयाम kālayāma |
कालयै kālayai |
कालयावहै kālayāvahai |
कालयामहै kālayāmahai | |
Participles | |||||||
कालयत् kālayat |
कालयमान / कालयान² kālayamāna / kālayāna² | ||||||
Notes |
|
Imperfect: अकालयत् (akālayat), अकालयत (akālayata) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | |||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
Indicative | ||||||
Third | अकालयत् akālayat |
अकालयताम् akālayatām |
अकालयन् akālayan |
अकालयत akālayata |
अकालयेताम् akālayetām |
अकालयन्त akālayanta |
Second | अकालयः akālayaḥ |
अकालयतम् akālayatam |
अकालयत akālayata |
अकालयथाः akālayathāḥ |
अकालयेथाम् akālayethām |
अकालयध्वम् akālayadhvam |
First | अकालयम् akālayam |
अकालयाव akālayāva |
अकालयाम akālayāma |
अकालये akālaye |
अकालयावहि akālayāvahi |
अकालयामहि akālayāmahi |
References
[edit]- Monier Williams (1899) “कालयति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0260.
- William Dwight Whitney, 1885, The Roots, Verb-forms, and Primary Derivatives of the Sanskrit Language, Leipzig: Breitkopf and Härtel, page 017