कल्लोल
Jump to navigation
Jump to search
Hindi
[edit]Etymology
[edit]Learned borrowing from Classical Sanskrit कल्लोल (kallola). Doublet of कलोल (kalol).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]कल्लोल • (kallol) m
- wave, surge
- 2014, Rajesh Patil, माँ, मैं कलेक्टर बन गया, Prabhat Prakashan, →ISBN, page 92:
- मन में कई प्रकार की भावनाओं का कल्लोल उठ रहा था। डर, अनिश्चितता, उत्सुकता का मिश्रण ही मन में अँधड़ मचाए डोल रहा था।
- man mẽ kaī prakār kī bhāvnāõ kā kallol uṭh rahā thā. ḍar, aniścittā, utsuktā kā miśraṇ hī man mẽ andhaṛ macāe ḍol rahā thā.
- A wave of different emotions was rising in the mind. The mixture of fear, uncertainty and anxiety was storming my mind.
Declension
[edit]Declension of कल्लोल (masc cons-stem)
Further reading
[edit]- McGregor, Ronald Stuart (1993) “कल्लोल”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press, page 180
Pali
[edit]Alternative forms
[edit]Alternative scripts
Noun
[edit]कल्लोल m
- Devanagari script form of kallola
Declension
[edit]Declension table of "कल्लोल" (masculine)
Case \ Number | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative (first) | कल्लोलो (kallolo) | कल्लोला (kallolā) |
Accusative (second) | कल्लोलं (kallolaṃ) | कल्लोले (kallole) |
Instrumental (third) | कल्लोलेन (kallolena) | कल्लोलेहि (kallolehi) or कल्लोलेभि (kallolebhi) |
Dative (fourth) | कल्लोलस्स (kallolassa) or कल्लोलाय (kallolāya) or कल्लोलत्थं (kallolatthaṃ) | कल्लोलानं (kallolānaṃ) |
Ablative (fifth) | कल्लोलस्मा (kallolasmā) or कल्लोलम्हा (kallolamhā) or कल्लोला (kallolā) | कल्लोलेहि (kallolehi) or कल्लोलेभि (kallolebhi) |
Genitive (sixth) | कल्लोलस्स (kallolassa) | कल्लोलानं (kallolānaṃ) |
Locative (seventh) | कल्लोलस्मिं (kallolasmiṃ) or कल्लोलम्हि (kallolamhi) or कल्लोले (kallole) | कल्लोलेसु (kallolesu) |
Vocative (calling) | कल्लोल (kallola) | कल्लोला (kallolā) |
Prakrit
[edit]Noun
[edit]कल्लोल (kallola) m
- Devanagari script form of 𑀓𑀮𑁆𑀮𑁄𑀮
Declension
[edit]Maharastri declension of कल्लोल (masculine) | ||
---|---|---|
singular | plural | |
Nominative | कल्लोलो (kallolo) | कल्लोला (kallolā) |
Accusative | कल्लोलं (kallolaṃ) | कल्लोले (kallole) or कल्लोला (kallolā) |
Instrumental | कल्लोलेण (kalloleṇa) or कल्लोलेणं (kalloleṇaṃ) | कल्लोलेहि (kallolehi) or कल्लोलेहिं (kallolehiṃ) |
Dative | कल्लोलाअ (kallolāa) | — |
Ablative | कल्लोलाओ (kallolāo) or कल्लोलाउ (kallolāu) or कल्लोला (kallolā) or कल्लोलाहि (kallolāhi) or कल्लोलाहिंतो (kallolāhiṃto) | — |
Genitive | कल्लोलस्स (kallolassa) | कल्लोलाण (kallolāṇa) or कल्लोलाणं (kallolāṇaṃ) |
Locative | कल्लोलम्मि (kallolammi) or कल्लोले (kallole) | कल्लोलेसु (kallolesu) or कल्लोलेसुं (kallolesuṃ) |
Vocative | कल्लोल (kallola) or कल्लोला (kallolā) | कल्लोला (kallolā) |
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- কল্লোল (Assamese script)
- ᬓᬮ᭄ᬮᭀᬮ (Balinese script)
- কল্লোল (Bengali script)
- 𑰎𑰩𑰿𑰩𑰺𑰩 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑀮𑁆𑀮𑁄𑀮 (Brahmi script)
- ကလ္လောလ (Burmese script)
- કલ્લોલ (Gujarati script)
- ਕਲ੍ਲੋਲ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑌲𑍍𑌲𑍋𑌲 (Grantha script)
- ꦏꦭ꧀ꦭꦺꦴꦭ (Javanese script)
- 𑂍𑂪𑂹𑂪𑂷𑂪 (Kaithi script)
- ಕಲ್ಲೋಲ (Kannada script)
- កល្លោល (Khmer script)
- ກລ຺ໂລລ (Lao script)
- കല്ലോല (Malayalam script)
- ᡬᠠᠯᠯᠣᠯᠠ (Manchu script)
- 𑘎𑘩𑘿𑘩𑘻𑘩 (Modi script)
- ᢉᠠᠯᠯᠣᠸᠠᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦮𑧉𑧠𑧉𑧜𑧉 (Nandinagari script)
- 𑐎𑐮𑑂𑐮𑑀𑐮 (Newa script)
- କଲ୍ଲୋଲ (Odia script)
- ꢒꢭ꣄ꢭꣂꢭ (Saurashtra script)
- 𑆑𑆬𑇀𑆬𑆾𑆬 (Sharada script)
- 𑖎𑖩𑖿𑖩𑖺𑖩 (Siddham script)
- කල්ලොල (Sinhalese script)
- 𑩜𑩽 𑪙𑩽𑩕𑩽 (Soyombo script)
- 𑚊𑚥𑚶𑚥𑚴𑚥 (Takri script)
- கல்லோல (Tamil script)
- కల్లోల (Telugu script)
- กลฺโลล (Thai script)
- ཀ་ལློ་ལ (Tibetan script)
- 𑒏𑒪𑓂𑒪𑒼𑒪 (Tirhuta script)
- 𑨋𑨬𑩇𑨬𑨆𑨬 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]A sound-symbolic formation of substrate origin, perhaps from Dravidian, and probably related to हिल्लोल (hillola) and उल्लोल (ullola), all attested in the post-Vedic era.
Pronunciation
[edit]- (Classical Sanskrit) IPA(key): /kɐl̪ˈl̪oː.l̪ɐ/
Noun
[edit]कल्लोल • (kallola) stem, m (Classical Sanskrit)
- a wave, surge, billow
- Aṣṭāvakra Gītā 2.23:
- अहो भुवनकल्लोलैर्विचित्रैर्द्राक् समुत्थितम् ।
मय्यनन्तमहाम्भोधौ चित्तवाते समुद्यते ॥- aho bhuvanakallolairvicitrairdrāk samutthitam.
mayyanantamahāmbhodhau cittavāte samudyate. - Truly it is in the infinite ocean of myself, that, stimulated by the colourful waves of the world, everything suddenly arises in the wind of consciousness.
- aho bhuvanakallolairvicitrairdrāk samutthitam.
- अहो भुवनकल्लोलैर्विचित्रैर्द्राक् समुत्थितम् ।
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of कल्लोल (kallola) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कल्लोलः kallolaḥ |
कल्लोलौ kallolau |
कल्लोलाः kallolāḥ |
Vocative | कल्लोल kallola |
कल्लोलौ kallolau |
कल्लोलाः kallolāḥ |
Accusative | कल्लोलम् kallolam |
कल्लोलौ kallolau |
कल्लोलान् kallolān |
Instrumental | कल्लोलेन kallolena |
कल्लोलाभ्याम् kallolābhyām |
कल्लोलैः kallolaiḥ |
Dative | कल्लोलाय kallolāya |
कल्लोलाभ्याम् kallolābhyām |
कल्लोलेभ्यः kallolebhyaḥ |
Ablative | कल्लोलात् kallolāt |
कल्लोलाभ्याम् kallolābhyām |
कल्लोलेभ्यः kallolebhyaḥ |
Genitive | कल्लोलस्य kallolasya |
कल्लोलयोः kallolayoḥ |
कल्लोलानाम् kallolānām |
Locative | कल्लोले kallole |
कल्लोलयोः kallolayoḥ |
कल्लोलेषु kalloleṣu |
Descendants
[edit]References
[edit]- Monier Williams (1899) “कल्लोल”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 248/1.
- Hellwig, Oliver (2010-2024) “kallola”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.
- Arthur Anthony Macdonell (1893) “कल्लोल”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press, page 65
- Mayrhofer, Manfred (2001) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen[1] (in German), volume 3, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 76
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “kallola”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 150
- Burrow, T., Emeneau, M. B. (1984) “kallola”, in A Dravidian etymological dictionary, 2nd edition, Oxford University Press, →ISBN, page 23.
Categories:
- Hindi terms derived from Dravidian languages
- Hindi terms borrowed from Classical Sanskrit
- Hindi learned borrowings from Classical Sanskrit
- Hindi terms derived from Classical Sanskrit
- Hindi doublets
- Hindi terms with IPA pronunciation
- Hindi lemmas
- Hindi nouns
- Hindi masculine nouns
- Hindi terms with quotations
- Hindi masculine consonant-stem nouns
- Pali lemmas
- Pali nouns
- Pali nouns in Devanagari script
- Pali masculine nouns
- Prakrit lemmas
- Prakrit nouns
- Prakrit nouns in Devanagari script
- Prakrit masculine nouns
- Sanskrit terms derived from substrate languages
- Sanskrit terms borrowed from Dravidian languages
- Sanskrit terms derived from Dravidian languages
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Classical Sanskrit
- Sanskrit terms with quotations
- Sanskrit a-stem nouns