कल्य
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- কল্য (Assamese script)
- ᬓᬮ᭄ᬬ (Balinese script)
- কল্য (Bengali script)
- 𑰎𑰩𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑀮𑁆𑀬 (Brahmi script)
- ကလျ (Burmese script)
- કલ્ય (Gujarati script)
- ਕਲ੍ਯ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑌲𑍍𑌯 (Grantha script)
- ꦏꦭꦾ (Javanese script)
- 𑂍𑂪𑂹𑂨 (Kaithi script)
- ಕಲ್ಯ (Kannada script)
- កល្យ (Khmer script)
- ກລ຺ຍ (Lao script)
- കല്യ (Malayalam script)
- ᡬᠠᠯᠶᠠ (Manchu script)
- 𑘎𑘩𑘿𑘧 (Modi script)
- ᢉᠠᠯᠶᠠ (Mongolian script)
- 𑦮𑧉𑧠𑧇 (Nandinagari script)
- 𑐎𑐮𑑂𑐫 (Newa script)
- କଲ୍ଯ (Odia script)
- ꢒꢭ꣄ꢫ (Saurashtra script)
- 𑆑𑆬𑇀𑆪 (Sharada script)
- 𑖎𑖩𑖿𑖧 (Siddham script)
- කල්ය (Sinhalese script)
- 𑩜𑩽 𑪙𑩻 (Soyombo script)
- 𑚊𑚥𑚶𑚣 (Takri script)
- கல்ய (Tamil script)
- కల్య (Telugu script)
- กลฺย (Thai script)
- ཀ་ལྱ (Tibetan script)
- 𑒏𑒪𑓂𑒨 (Tirhuta script)
- 𑨋𑨬𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)
Pronunciation
[edit]Etymology 1
[edit]From Proto-Indo-European *kal- (“handsome”). Cognate with Ancient Greek κάλλος (kállos), Albanian kolmë.
Adjective
[edit]कल्य • (kalya) stem
- well, healthy, free from sickness
- hale, vigorous
- sound, perfect, strong
- clever, dexterous
- ready or prepared for (+ locative or infinitive)
- agreeable, auspicious (as speech)
- instructive, admonitory
Declension
[edit]| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | कल्यः (kalyaḥ) | कल्यौ (kalyau) कल्या¹ (kalyā¹) |
कल्याः (kalyāḥ) कल्यासः¹ (kalyāsaḥ¹) |
| vocative | कल्य (kalya) | कल्यौ (kalyau) कल्या¹ (kalyā¹) |
कल्याः (kalyāḥ) कल्यासः¹ (kalyāsaḥ¹) |
| accusative | कल्यम् (kalyam) | कल्यौ (kalyau) कल्या¹ (kalyā¹) |
कल्यान् (kalyān) |
| instrumental | कल्येन (kalyena) | कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्यैः (kalyaiḥ) कल्येभिः¹ (kalyebhiḥ¹) |
| dative | कल्याय (kalyāya) | कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्येभ्यः (kalyebhyaḥ) |
| ablative | कल्यात् (kalyāt) | कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्येभ्यः (kalyebhyaḥ) |
| genitive | कल्यस्य (kalyasya) | कल्ययोः (kalyayoḥ) | कल्यानाम् (kalyānām) |
| locative | कल्ये (kalye) | कल्ययोः (kalyayoḥ) | कल्येषु (kalyeṣu) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | कल्या (kalyā) | कल्ये (kalye) | कल्याः (kalyāḥ) |
| vocative | कल्ये (kalye) | कल्ये (kalye) | कल्याः (kalyāḥ) |
| accusative | कल्याम् (kalyām) | कल्ये (kalye) | कल्याः (kalyāḥ) |
| instrumental | कल्यया (kalyayā) कल्या¹ (kalyā¹) |
कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्याभिः (kalyābhiḥ) |
| dative | कल्यायै (kalyāyai) | कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्याभ्यः (kalyābhyaḥ) |
| ablative | कल्यायाः (kalyāyāḥ) कल्यायै² (kalyāyai²) |
कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्याभ्यः (kalyābhyaḥ) |
| genitive | कल्यायाः (kalyāyāḥ) कल्यायै² (kalyāyai²) |
कल्ययोः (kalyayoḥ) | कल्यानाम् (kalyānām) |
| locative | कल्यायाम् (kalyāyām) | कल्ययोः (kalyayoḥ) | कल्यासु (kalyāsu) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | कल्यम् (kalyam) | कल्ये (kalye) | कल्यानि (kalyāni) कल्या¹ (kalyā¹) |
| vocative | कल्य (kalya) | कल्ये (kalye) | कल्यानि (kalyāni) कल्या¹ (kalyā¹) |
| accusative | कल्यम् (kalyam) | कल्ये (kalye) | कल्यानि (kalyāni) कल्या¹ (kalyā¹) |
| instrumental | कल्येन (kalyena) | कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्यैः (kalyaiḥ) कल्येभिः¹ (kalyebhiḥ¹) |
| dative | कल्याय (kalyāya) | कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्येभ्यः (kalyebhyaḥ) |
| ablative | कल्यात् (kalyāt) | कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्येभ्यः (kalyebhyaḥ) |
| genitive | कल्यस्य (kalyasya) | कल्ययोः (kalyayoḥ) | कल्यानाम् (kalyānām) |
| locative | कल्ये (kalye) | कल्ययोः (kalyayoḥ) | कल्येषु (kalyeṣu) |
- ¹Vedic
Noun
[edit]कल्य • (kalya) stem, n
Declension
[edit]| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | कल्यम् (kalyam) | कल्ये (kalye) | कल्यानि (kalyāni) कल्या¹ (kalyā¹) |
| vocative | कल्य (kalya) | कल्ये (kalye) | कल्यानि (kalyāni) कल्या¹ (kalyā¹) |
| accusative | कल्यम् (kalyam) | कल्ये (kalye) | कल्यानि (kalyāni) कल्या¹ (kalyā¹) |
| instrumental | कल्येन (kalyena) | कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्यैः (kalyaiḥ) कल्येभिः¹ (kalyebhiḥ¹) |
| dative | कल्याय (kalyāya) | कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्येभ्यः (kalyebhyaḥ) |
| ablative | कल्यात् (kalyāt) | कल्याभ्याम् (kalyābhyām) | कल्येभ्यः (kalyebhyaḥ) |
| genitive | कल्यस्य (kalyasya) | कल्ययोः (kalyayoḥ) | कल्यानाम् (kalyānām) |
| locative | कल्ये (kalye) | कल्ययोः (kalyayoḥ) | कल्येषु (kalyeṣu) |
- ¹Vedic
Etymology 2
[edit]Vowel reduction of काल्य (kālya, “timely; daybreak”).
Noun
[edit]कल्य • (kalya) stem, n
Derived terms
[edit]- कल्यम् (kalyam, “at dawn”)
Descendants
[edit]See also descendants of कल्यम् (kalyam).
- Prakrit: 𑀓𑀮𑁆𑀮 n (kalla, “dawn”)
Etymology 3
[edit]Related to कड (kaḍa, “dumb, mute; ignorant, stupid”).
Adjective
[edit]कल्य • (kalya) stem
Etymology 4
[edit]See कल्या (kalyā, “spirituous liquor”).
Noun
[edit]कल्य • (kalya) stem, n
References
[edit]- Monier Williams (1899) “कल्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 263/2.
- Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 325-326
- Mayrhofer, Manfred (2001) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][2] (in German), volume 3, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 75-76