उदित
Appearance
Pali
[edit]Alternative forms
[edit]Alternative scripts
Adjective
[edit]उदित
- Devanagari script form of udita (“risen”)
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- উদিত (Assamese script)
- ᬉᬤᬶᬢ (Balinese script)
- উদিত (Bengali script)
- 𑰄𑰟𑰰𑰝 (Bhaiksuki script)
- 𑀉𑀤𑀺𑀢 (Brahmi script)
- ဥဒိတ (Burmese script)
- ઉદિત (Gujarati script)
- ਉਦਿਤ (Gurmukhi script)
- 𑌉𑌦𑌿𑌤 (Grantha script)
- ꦈꦢꦶꦠ (Javanese script)
- 𑂇𑂠𑂱𑂞 (Kaithi script)
- ಉದಿತ (Kannada script)
- ឧទិត (Khmer script)
- ອຸທິຕ (Lao script)
- ഉദിത (Malayalam script)
- ᡠᡩᡳᢠᠠ (Manchu script)
- 𑘄𑘟𑘱𑘝 (Modi script)
- ᠤᢑᠢᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦤𑦿𑧒𑦽 (Nandinagari script)
- 𑐄𑐡𑐶𑐟 (Newa script)
- ଉଦିତ (Odia script)
- ꢆꢣꢶꢡ (Saurashtra script)
- 𑆇𑆢𑆴𑆠 (Sharada script)
- 𑖄𑖟𑖰𑖝 (Siddham script)
- උදිත (Sinhalese script)
- 𑩐𑩒𑩭𑩑𑩫 (Soyombo script)
- 𑚄𑚛𑚮𑚙 (Takri script)
- உதி³த (Tamil script)
- ఉదిత (Telugu script)
- อุทิต (Thai script)
- ཨུ་དི་ཏ (Tibetan script)
- 𑒅𑒠𑒱𑒞 (Tirhuta script)
- 𑨀𑨃𑨛𑨁𑨙 (Zanabazar Square script)
Etymology 1
[edit]उद्- (ud-, “up, above”) + इत (ita, past participle of इ (i, “to go”)), from Proto-Indo-European *h₁itós.
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]उदित • (údita) stem
- risen, ascended (often applied to the Sun in the Rigveda)
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 10.121.6:
- यं क्रन्द॑सी॒ अव॑सा तस्तभा॒ने अ॒भ्यैक्षे॑तां॒ मन॑सा॒ रेज॑माने ।
यत्राधि॒ सूर॒ उदि॑तो वि॒भाति॒ कस्मै॑ दे॒वाय॑ ह॒विषा॑ विधेम ॥- yáṃ krándasī ávasā tastabhāné abhyaíkṣetāṃ mánasā réjamāne.
yátrā́dhi sū́ra údito vibhā́ti kásmai devā́ya havíṣā vidhema. - To Him, supported by His help, two armies embattled look while trembling in their spirit,
When over them the risen Sun is shining. What God shall we adore with our oblation?
- yáṃ krándasī ávasā tastabhāné abhyaíkṣetāṃ mánasā réjamāne.
- यं क्रन्द॑सी॒ अव॑सा तस्तभा॒ने अ॒भ्यैक्षे॑तां॒ मन॑सा॒ रेज॑माने ।
- high, lofty, tall, elevated
- grown, augmented
- proud, boasting
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of उदित (údita) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | उदितः úditaḥ |
उदितौ / उदिता¹ úditau / úditā¹ |
उदिताः / उदितासः¹ úditāḥ / úditāsaḥ¹ |
Vocative | उदित údita |
उदितौ / उदिता¹ úditau / úditā¹ |
उदिताः / उदितासः¹ úditāḥ / úditāsaḥ¹ |
Accusative | उदितम् úditam |
उदितौ / उदिता¹ úditau / úditā¹ |
उदितान् úditān |
Instrumental | उदितेन úditena |
उदिताभ्याम् úditābhyām |
उदितैः / उदितेभिः¹ úditaiḥ / úditebhiḥ¹ |
Dative | उदिताय úditāya |
उदिताभ्याम् úditābhyām |
उदितेभ्यः úditebhyaḥ |
Ablative | उदितात् úditāt |
उदिताभ्याम् úditābhyām |
उदितेभ्यः úditebhyaḥ |
Genitive | उदितस्य úditasya |
उदितयोः úditayoḥ |
उदितानाम् úditānām |
Locative | उदिते údite |
उदितयोः úditayoḥ |
उदितेषु úditeṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of उदिता (úditā) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | उदिता úditā |
उदिते údite |
उदिताः úditāḥ |
Vocative | उदिते údite |
उदिते údite |
उदिताः úditāḥ |
Accusative | उदिताम् úditām |
उदिते údite |
उदिताः úditāḥ |
Instrumental | उदितया / उदिता¹ úditayā / úditā¹ |
उदिताभ्याम् úditābhyām |
उदिताभिः úditābhiḥ |
Dative | उदितायै úditāyai |
उदिताभ्याम् úditābhyām |
उदिताभ्यः úditābhyaḥ |
Ablative | उदितायाः / उदितायै² úditāyāḥ / úditāyai² |
उदिताभ्याम् úditābhyām |
उदिताभ्यः úditābhyaḥ |
Genitive | उदितायाः / उदितायै² úditāyāḥ / úditāyai² |
उदितयोः úditayoḥ |
उदितानाम् úditānām |
Locative | उदितायाम् úditāyām |
उदितयोः úditayoḥ |
उदितासु úditāsu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of उदित (údita) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | उदितम् úditam |
उदिते údite |
उदितानि / उदिता¹ úditāni / úditā¹ |
Vocative | उदित údita |
उदिते údite |
उदितानि / उदिता¹ úditāni / úditā¹ |
Accusative | उदितम् úditam |
उदिते údite |
उदितानि / उदिता¹ úditāni / úditā¹ |
Instrumental | उदितेन úditena |
उदिताभ्याम् úditābhyām |
उदितैः / उदितेभिः¹ úditaiḥ / úditebhiḥ¹ |
Dative | उदिताय úditāya |
उदिताभ्याम् úditābhyām |
उदितेभ्यः úditebhyaḥ |
Ablative | उदितात् úditāt |
उदिताभ्याम् úditābhyām |
उदितेभ्यः úditebhyaḥ |
Genitive | उदितस्य úditasya |
उदितयोः úditayoḥ |
उदितानाम् úditānām |
Locative | उदिते údite |
उदितयोः úditayoḥ |
उदितेषु úditeṣu |
Notes |
|
Descendants
[edit]Etymology 2
[edit]Past participle of वद् (vad, “to speak”).
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]उदित • (uditá) stem
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of उदित (uditá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | उदितः uditáḥ |
उदितौ / उदिता¹ uditaú / uditā́¹ |
उदिताः / उदितासः¹ uditā́ḥ / uditā́saḥ¹ |
Vocative | उदित údita |
उदितौ / उदिता¹ úditau / úditā¹ |
उदिताः / उदितासः¹ úditāḥ / úditāsaḥ¹ |
Accusative | उदितम् uditám |
उदितौ / उदिता¹ uditaú / uditā́¹ |
उदितान् uditā́n |
Instrumental | उदितेन uditéna |
उदिताभ्याम् uditā́bhyām |
उदितैः / उदितेभिः¹ uditaíḥ / uditébhiḥ¹ |
Dative | उदिताय uditā́ya |
उदिताभ्याम् uditā́bhyām |
उदितेभ्यः uditébhyaḥ |
Ablative | उदितात् uditā́t |
उदिताभ्याम् uditā́bhyām |
उदितेभ्यः uditébhyaḥ |
Genitive | उदितस्य uditásya |
उदितयोः uditáyoḥ |
उदितानाम् uditā́nām |
Locative | उदिते udité |
उदितयोः uditáyoḥ |
उदितेषु uditéṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of उदिता (uditā́) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | उदिता uditā́ |
उदिते udité |
उदिताः uditā́ḥ |
Vocative | उदिते údite |
उदिते údite |
उदिताः úditāḥ |
Accusative | उदिताम् uditā́m |
उदिते udité |
उदिताः uditā́ḥ |
Instrumental | उदितया / उदिता¹ uditáyā / uditā́¹ |
उदिताभ्याम् uditā́bhyām |
उदिताभिः uditā́bhiḥ |
Dative | उदितायै uditā́yai |
उदिताभ्याम् uditā́bhyām |
उदिताभ्यः uditā́bhyaḥ |
Ablative | उदितायाः / उदितायै² uditā́yāḥ / uditā́yai² |
उदिताभ्याम् uditā́bhyām |
उदिताभ्यः uditā́bhyaḥ |
Genitive | उदितायाः / उदितायै² uditā́yāḥ / uditā́yai² |
उदितयोः uditáyoḥ |
उदितानाम् uditā́nām |
Locative | उदितायाम् uditā́yām |
उदितयोः uditáyoḥ |
उदितासु uditā́su |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of उदित (uditá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | उदितम् uditám |
उदिते udité |
उदितानि / उदिता¹ uditā́ni / uditā́¹ |
Vocative | उदित údita |
उदिते údite |
उदितानि / उदिता¹ úditāni / úditā¹ |
Accusative | उदितम् uditám |
उदिते udité |
उदितानि / उदिता¹ uditā́ni / uditā́¹ |
Instrumental | उदितेन uditéna |
उदिताभ्याम् uditā́bhyām |
उदितैः / उदितेभिः¹ uditaíḥ / uditébhiḥ¹ |
Dative | उदिताय uditā́ya |
उदिताभ्याम् uditā́bhyām |
उदितेभ्यः uditébhyaḥ |
Ablative | उदितात् uditā́t |
उदिताभ्याम् uditā́bhyām |
उदितेभ्यः uditébhyaḥ |
Genitive | उदितस्य uditásya |
उदितयोः uditáyoḥ |
उदितानाम् uditā́nām |
Locative | उदिते udité |
उदितयोः uditáyoḥ |
उदितेषु uditéṣu |
Notes |
|
References
[edit]- Monier Williams (1899) “उदित”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 186.
Categories:
- Pali lemmas
- Pali adjectives
- Pali adjectives in Devanagari script
- Sanskrit terms prefixed with उद्-
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit adjectives
- Sanskrit adjectives in Devanagari script
- Sanskrit terms with quotations
- Sanskrit a-stem adjectives