Jump to content

उदित

From Wiktionary, the free dictionary

Pali

[edit]

Alternative forms

[edit]

Adjective

[edit]

उदित

  1. Devanagari script form of udita (risen)

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology 1

[edit]

उद्- (ud-, up, above) +‎ इत (ita, past participle of (i, to go)), from Proto-Indo-European *h₁itós.

Pronunciation

[edit]

Adjective

[edit]

उदित (údita) stem

  1. risen, ascended (often applied to the Sun)
    • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 10.121.6:
      यं क्रन्द॑सी॒ अव॑सा तस्तभा॒ने अ॒भ्यैक्षे॑तां॒ मन॑सा॒ रेज॑माने ।
      यत्राधि॒ सूर॒ उदि॑तो वि॒भाति॒ कस्मै॑ दे॒वाय॑ ह॒विषा॑ विधेम ॥
      yáṃ krándasī ávasā tastabhāné abhyaíkṣetāṃ mánasā réjamāne.
      yátrā́dhi sū́ra údito vibhā́ti kásmai devā́ya havíṣā vidhema.
      To Him, supported by His help, two armies embattled look while trembling in their spirit,
      When over them the risen Sun is shining. What God shall we adore with our oblation?
    • c. 500 BCE – 100 BCE, Rāmāyaṇa 2.46.16:
      जाग्रतोर् एव तां रात्रिं सौमित्रेर् उदितो रविः।
      सूतस्य तमसातीरे रामस्य ब्रुवतो गुणान्॥
      jāgrator eva tāṃ rātriṃ saumitrer udito raviḥ.
      sūtasya tamasātīre rāmasya bruvato guṇān.
      While Saumitra (Lakshmana) was thus recounting Rama's excellences to Sumantra, keeping awake that whole night at the bank of Tamasa river, the sun had risen.
  2. high, lofty, tall, elevated
  3. grown, augmented
  4. proud, boasting
Declension
[edit]
Masculine a-stem declension of उदित
singular dual plural
nominative उदितः (úditaḥ) उदितौ (úditau)
उदिता¹ (úditā¹)
उदिताः (úditāḥ)
उदितासः¹ (úditāsaḥ¹)
vocative उदित (údita) उदितौ (úditau)
उदिता¹ (úditā¹)
उदिताः (úditāḥ)
उदितासः¹ (úditāsaḥ¹)
accusative उदितम् (úditam) उदितौ (úditau)
उदिता¹ (úditā¹)
उदितान् (úditān)
instrumental उदितेन (úditena) उदिताभ्याम् (úditābhyām) उदितैः (úditaiḥ)
उदितेभिः¹ (úditebhiḥ¹)
dative उदिताय (úditāya) उदिताभ्याम् (úditābhyām) उदितेभ्यः (úditebhyaḥ)
ablative उदितात् (úditāt) उदिताभ्याम् (úditābhyām) उदितेभ्यः (úditebhyaḥ)
genitive उदितस्य (úditasya) उदितयोः (úditayoḥ) उदितानाम् (úditānām)
locative उदिते (údite) उदितयोः (úditayoḥ) उदितेषु (úditeṣu)
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of उदिता
singular dual plural
nominative उदिता (úditā) उदिते (údite) उदिताः (úditāḥ)
vocative उदिते (údite) उदिते (údite) उदिताः (úditāḥ)
accusative उदिताम् (úditām) उदिते (údite) उदिताः (úditāḥ)
instrumental उदितया (úditayā)
उदिता¹ (úditā¹)
उदिताभ्याम् (úditābhyām) उदिताभिः (úditābhiḥ)
dative उदितायै (úditāyai) उदिताभ्याम् (úditābhyām) उदिताभ्यः (úditābhyaḥ)
ablative उदितायाः (úditāyāḥ)
उदितायै² (úditāyai²)
उदिताभ्याम् (úditābhyām) उदिताभ्यः (úditābhyaḥ)
genitive उदितायाः (úditāyāḥ)
उदितायै² (úditāyai²)
उदितयोः (úditayoḥ) उदितानाम् (úditānām)
locative उदितायाम् (úditāyām) उदितयोः (úditayoḥ) उदितासु (úditāsu)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of उदित
singular dual plural
nominative उदितम् (úditam) उदिते (údite) उदितानि (úditāni)
उदिता¹ (úditā¹)
vocative उदित (údita) उदिते (údite) उदितानि (úditāni)
उदिता¹ (úditā¹)
accusative उदितम् (úditam) उदिते (údite) उदितानि (úditāni)
उदिता¹ (úditā¹)
instrumental उदितेन (úditena) उदिताभ्याम् (úditābhyām) उदितैः (úditaiḥ)
उदितेभिः¹ (úditebhiḥ¹)
dative उदिताय (úditāya) उदिताभ्याम् (úditābhyām) उदितेभ्यः (úditebhyaḥ)
ablative उदितात् (úditāt) उदिताभ्याम् (úditābhyām) उदितेभ्यः (úditebhyaḥ)
genitive उदितस्य (úditasya) उदितयोः (úditayoḥ) उदितानाम् (úditānām)
locative उदिते (údite) उदितयोः (úditayoḥ) उदितेषु (úditeṣu)
  • ¹Vedic
Descendants
[edit]
  • Pali: udita
  • Prakrit: 𑀉𑀇𑀅 (uia)
    • Central:
      • Awadhi: उए (ue, they rose)
    • Eastern:

Etymology 2

[edit]

Past participle of वद् (vad, to speak).

Pronunciation

[edit]

Adjective

[edit]

उदित (uditá) stem

  1. said, spoken
  2. proclaimed, announced, declared, communicated
  3. spoken to, addressed
Declension
[edit]
Masculine a-stem declension of उदित
singular dual plural
nominative उदितः (uditáḥ) उदितौ (uditaú)
उदिता¹ (uditā́¹)
उदिताः (uditā́ḥ)
उदितासः¹ (uditā́saḥ¹)
vocative उदित (údita) उदितौ (úditau)
उदिता¹ (úditā¹)
उदिताः (úditāḥ)
उदितासः¹ (úditāsaḥ¹)
accusative उदितम् (uditám) उदितौ (uditaú)
उदिता¹ (uditā́¹)
उदितान् (uditā́n)
instrumental उदितेन (uditéna) उदिताभ्याम् (uditā́bhyām) उदितैः (uditaíḥ)
उदितेभिः¹ (uditébhiḥ¹)
dative उदिताय (uditā́ya) उदिताभ्याम् (uditā́bhyām) उदितेभ्यः (uditébhyaḥ)
ablative उदितात् (uditā́t) उदिताभ्याम् (uditā́bhyām) उदितेभ्यः (uditébhyaḥ)
genitive उदितस्य (uditásya) उदितयोः (uditáyoḥ) उदितानाम् (uditā́nām)
locative उदिते (udité) उदितयोः (uditáyoḥ) उदितेषु (uditéṣu)
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of उदिता
singular dual plural
nominative उदिता (uditā́) उदिते (udité) उदिताः (uditā́ḥ)
vocative उदिते (údite) उदिते (údite) उदिताः (úditāḥ)
accusative उदिताम् (uditā́m) उदिते (udité) उदिताः (uditā́ḥ)
instrumental उदितया (uditáyā)
उदिता¹ (uditā́¹)
उदिताभ्याम् (uditā́bhyām) उदिताभिः (uditā́bhiḥ)
dative उदितायै (uditā́yai) उदिताभ्याम् (uditā́bhyām) उदिताभ्यः (uditā́bhyaḥ)
ablative उदितायाः (uditā́yāḥ)
उदितायै² (uditā́yai²)
उदिताभ्याम् (uditā́bhyām) उदिताभ्यः (uditā́bhyaḥ)
genitive उदितायाः (uditā́yāḥ)
उदितायै² (uditā́yai²)
उदितयोः (uditáyoḥ) उदितानाम् (uditā́nām)
locative उदितायाम् (uditā́yām) उदितयोः (uditáyoḥ) उदितासु (uditā́su)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of उदित
singular dual plural
nominative उदितम् (uditám) उदिते (udité) उदितानि (uditā́ni)
उदिता¹ (uditā́¹)
vocative उदित (údita) उदिते (údite) उदितानि (úditāni)
उदिता¹ (úditā¹)
accusative उदितम् (uditám) उदिते (udité) उदितानि (uditā́ni)
उदिता¹ (uditā́¹)
instrumental उदितेन (uditéna) उदिताभ्याम् (uditā́bhyām) उदितैः (uditaíḥ)
उदितेभिः¹ (uditébhiḥ¹)
dative उदिताय (uditā́ya) उदिताभ्याम् (uditā́bhyām) उदितेभ्यः (uditébhyaḥ)
ablative उदितात् (uditā́t) उदिताभ्याम् (uditā́bhyām) उदितेभ्यः (uditébhyaḥ)
genitive उदितस्य (uditásya) उदितयोः (uditáyoḥ) उदितानाम् (uditā́nām)
locative उदिते (udité) उदितयोः (uditáyoḥ) उदितेषु (uditéṣu)
  • ¹Vedic

References

[edit]