आवर्त

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit आवर्त (āvarta), from the root वृत् (vṛt, “turn”).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /ɑː.ʋəɾt̪/, [äː.ʋɐɾt̪]

Adjective

आवर्त • (āvart) (indeclinable)

1. rotated, turned
2. periodic

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• আৱৰ্ত (Assamese script)
• ᬆᬯᬃᬢ (Balinese script)
• আবর্ত (Bengali script)
• 𑰁𑰪𑰨𑰿𑰝 (Bhaiksuki script)
• 𑀆𑀯𑀭𑁆𑀢 (Brahmi script)
• အာဝရ်္တ (Burmese script)
• આવર્ત (Gujarati script)
• ਆਵਰ੍ਤ (Gurmukhi script)
• 𑌆𑌵𑌰𑍍𑌤 (Grantha script)
• ꦄꦴꦮꦂꦠ (Javanese script)
• 𑂄𑂫𑂩𑂹𑂞 (Kaithi script)
• ಆವರ್ತ (Kannada script)
• អាវត៌ (Khmer script)
• ອາວຣ຺ຕ (Lao script)
• ആവര്ത (Malayalam script)
• ᠠ᠎᠊ᠠᠸᠠᡵᢠᠠ (Manchu script)
• 𑘁𑘪𑘨𑘿𑘝 (Modi script)
• ᠠᢗᠸᠠᠷᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦡𑧊𑧈𑧠𑦽 (Nandinagari script)
• 𑐁𑐰𑐬𑑂𑐟 (Newa script)
• ଆଵର୍ତ (Odia script)
• ꢃꢮꢬ꣄ꢡ (Saurashtra script)
• 𑆄𑆮𑆫𑇀𑆠 (Sharada script)
• 𑖁𑖪𑖨𑖿𑖝 (Siddham script)
• ආවර්‍ත (Sinhalese script)
• 𑩐𑩛𑩾𑩼 𑪙𑩫 (Soyombo script)
• 𑚁𑚦𑚤𑚶𑚙 (Takri script)
• ஆவர்த (Tamil script)
• ఆవర్త (Telugu script)
• อาวรฺต (Thai script)
• ཨཱ་ཝ་རྟ (Tibetan script)
• 𑒂𑒫𑒩𑓂𑒞 (Tirhuta script)
• 𑨀𑨊𑨭𑨫𑩇𑨙 (Zanabazar Square script)

Etymology

Compound of आ (ā) +‎ वर्त (varta)

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɑː.ʋɐɾ.tɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ɑːˈʋɐɾ.t̪ɐ/

Noun

आवर्त • (āvarta) stem, m

1. whirlpool
2. a crowded place where many men live together

Declension

Masculine a-stem declension of आवर्त (āvarta)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	आवर्तः āvartaḥ	आवर्तौ / आवर्ता¹ āvartau / āvartā¹	आवर्ताः / आवर्तासः¹ āvartāḥ / āvartāsaḥ¹
Vocative	आवर्त āvarta	आवर्तौ / आवर्ता¹ āvartau / āvartā¹	आवर्ताः / आवर्तासः¹ āvartāḥ / āvartāsaḥ¹
Accusative	आवर्तम् āvartam	आवर्तौ / आवर्ता¹ āvartau / āvartā¹	आवर्तान् āvartān
Instrumental	आवर्तेन āvartena	आवर्ताभ्याम् āvartābhyām	आवर्तैः / आवर्तेभिः¹ āvartaiḥ / āvartebhiḥ¹
Dative	आवर्ताय āvartāya	आवर्ताभ्याम् āvartābhyām	आवर्तेभ्यः āvartebhyaḥ
Ablative	आवर्तात् āvartāt	आवर्ताभ्याम् āvartābhyām	आवर्तेभ्यः āvartebhyaḥ
Genitive	आवर्तस्य āvartasya	आवर्तयोः āvartayoḥ	आवर्तानाम् āvartānām
Locative	आवर्ते āvarte	आवर्तयोः āvartayoḥ	आवर्तेषु āvarteṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

• आर्यावर्त (āryāvarta)

Descendants

• Pali: āvaṭṭa
• Prakrit: 𑀆𑀯𑀢𑁆𑀢 (āvatta), 𑀆𑀯𑀝𑁆𑀝 (āvaṭṭa)
  • Central:
    • Sauraseni Prakrit:
      • Gujarati: આઁટો (ām̐ṭo)
  • Eastern:
    • Magadhi Prakrit:
      • Assamese: আউটি (auti)
  • Southern:
    • Helu Prakrit:
      • Dhivehi: އަވަށް (avaṣ̊)
      • Sinhalese: අවට (awaṭa)
    • Maharastri Prakrit:
      • Marathi: आटा (āṭā)
• → Hindustani: āvart
  • Hindi: आवर्त
  • Urdu: آوَرت (āvart)

References

• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “avarta”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 64