आर्यावर्त

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit आर्यावर्त (āryāvarta, literally “land of the Aryans”). Compare Persian ایران‌ویج (ērānwēj).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /ɑːɾ.jɑː.ʋəɾt̪/, [äːɾ.jäː.ʋɐɾt̪]

Proper noun

आर्यावर्त • (āryāvart) m (Urdu spelling آرْیَہ وَرْت)

1. Aryavarta, literally "land of the Aryans", corresponding to the northern parts of the Indian subcontinent.

References

• McGregor, Ronald Stuart (1993) “आर्यावर्त”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
• Platts, John T. (1884) “आर्यावर्त”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.
• “आर्यावर्त”, in ریخْتَہ لُغَت (rexta luġat) - Rekhta Dictionary [Urdu dictionary with meanings in Hindi & English], Noida, India: Rekhta Foundation, 2025.

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• আৰ্যাৱৰ্ত (Assamese script)
• ᬆᬃᬬᬵᬯᬃᬢ (Balinese script)
• আর্যাবর্ত (Bengali script)
• 𑰁𑰨𑰿𑰧𑰯𑰪𑰨𑰿𑰝 (Bhaiksuki script)
• 𑀆𑀭𑁆𑀬𑀸𑀯𑀭𑁆𑀢 (Brahmi script)
• အာရျာဝရ်္တ (Burmese script)
• આર્યાવર્ત (Gujarati script)
• ਆਰ੍ਯਾਵਰ੍ਤ (Gurmukhi script)
• 𑌆𑌰𑍍𑌯𑌾𑌵𑌰𑍍𑌤 (Grantha script)
• ꦄꦴꦫꦾꦴꦮꦂꦠ (Javanese script)
• 𑂄𑂩𑂹𑂨𑂰𑂫𑂩𑂹𑂞 (Kaithi script)
• ಆರ್ಯಾವರ್ತ (Kannada script)
• អាយ៌ាវត៌ (Khmer script)
• ອາຣ຺ຍາວຣ຺ຕ (Lao script)
• ആര്യാവര്ത (Malayalam script)
• ᠠ᠎᠊ᠠᡵᠶᠠ᠎᠊ᠠᠸᠠᡵᢠᠠ (Manchu script)
• 𑘁𑘨𑘿𑘧𑘰𑘪𑘨𑘿𑘝 (Modi script)
• ᠠᢗᠷᠶ᠋ᠠᢗᠸᠠᠷᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦡𑧈𑧠𑧇𑧑𑧊𑧈𑧠𑦽 (Nandinagari script)
• 𑐁𑐬𑑂𑐫𑐵𑐰𑐬𑑂𑐟 (Newa script)
• ଆର୍ଯାଵର୍ତ (Odia script)
• ꢃꢬ꣄ꢫꢵꢮꢬ꣄ꢡ (Saurashtra script)
• 𑆄𑆫𑇀𑆪𑆳𑆮𑆫𑇀𑆠 (Sharada script)
• 𑖁𑖨𑖿𑖧𑖯𑖪𑖨𑖿𑖝 (Siddham script)
• ආර්‍යාවර්‍ත (Sinhalese script)
• 𑩐𑩛𑩼 𑪙𑩻𑩛𑩾𑩼 𑪙𑩫 (Soyombo script)
• 𑚁𑚤𑚶𑚣𑚭𑚦𑚤𑚶𑚙 (Takri script)
• ஆர்யாவர்த (Tamil script)
• ఆర్యావర్త (Telugu script)
• อารฺยาวรฺต (Thai script)
• ཨཱ་རྱཱ་ཝ་རྟ (Tibetan script)
• 𑒂𑒩𑓂𑒨𑒰𑒫𑒩𑓂𑒞 (Tirhuta script)
• 𑨀𑨊𑨫𑩇𑨪𑨊𑨭𑨫𑩇𑨙 (Zanabazar Square script)

Etymology

Compound of आर्य (ā́rya) +‎ आवर्त (āvárta), literally "land of the Aryans". Compare Avestan 𐬀𐬌𐬭𐬌𐬌𐬀𐬥𐬀 𐬬𐬀𐬉𐬘𐬀𐬵 (aⁱriiana vaējah).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɑː.ɾi.jɑː.ʋɐ́ɾ.tɐ/, /ɑːɾ.jɑː.ʋɐ́ɾ.tɐ/

• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ɑːɾ.jɑː.ʋɐɾ.t̪ɐ/

Proper noun

आर्यावर्त • (āryāvárta) stem, m

1. Aryavarta, (land of the Aryans), corresponding to the northern parts of the Indian subcontinent.

Declension

Masculine a-stem declension of आर्यावर्त

	singular	dual	plural
nominative	आर्यावर्तः (āryāvártaḥ)	आर्यावर्तौ (āryāvártau) आर्यावर्ता¹ (āryāvártā¹)	आर्यावर्ताः (āryāvártāḥ) आर्यावर्तासः¹ (āryāvártāsaḥ¹)
vocative	आर्यावर्त (ā́ryāvarta)	आर्यावर्तौ (ā́ryāvartau) आर्यावर्ता¹ (ā́ryāvartā¹)	आर्यावर्ताः (ā́ryāvartāḥ) आर्यावर्तासः¹ (ā́ryāvartāsaḥ¹)
accusative	आर्यावर्तम् (āryāvártam)	आर्यावर्तौ (āryāvártau) आर्यावर्ता¹ (āryāvártā¹)	आर्यावर्तान् (āryāvártān)
instrumental	आर्यावर्तेन (āryāvártena)	आर्यावर्ताभ्याम् (āryāvártābhyām)	आर्यावर्तैः (āryāvártaiḥ) आर्यावर्तेभिः¹ (āryāvártebhiḥ¹)
dative	आर्यावर्ताय (āryāvártāya)	आर्यावर्ताभ्याम् (āryāvártābhyām)	आर्यावर्तेभ्यः (āryāvártebhyaḥ)
ablative	आर्यावर्तात् (āryāvártāt)	आर्यावर्ताभ्याम् (āryāvártābhyām)	आर्यावर्तेभ्यः (āryāvártebhyaḥ)
genitive	आर्यावर्तस्य (āryāvártasya)	आर्यावर्तयोः (āryāvártayoḥ)	आर्यावर्तानाम् (āryāvártānām)
locative	आर्यावर्ते (āryāvárte)	आर्यावर्तयोः (āryāvártayoḥ)	आर्यावर्तेषु (āryāvárteṣu)

• ¹Vedic

Descendants

• → Assamese: আৰ্যাৱৰ্ত (arzawort)
• → Bengali: আর্যাবর্ত (arjaborto)
• → Gujarati: આર્યાવર્ત (āryāvart)
• → Punjabi: ਆਰ੍ਯਾਵਰ੍ਤ (āryāvrt)
• → Hindi: आर्यावर्त (āryāvart)
• → Nepali: आर्यावर्त (āryāvarta)
• → Kannada: ಆರ್ಯಾವರ್ತ (āryāvarta)
• → Malayalam: ആര്യാവര്ത (āryāvarta)
• → Tamil: ஆர்யாவர்த (āryāvarta)
• → Telugu: ఆర్యావర్త (āryāvarta)