अर्हत्

Sanskrit

Alternative forms

• अर्हन्त् (arhant)

Alternative scripts

Alternative scripts

• অৰ্হত্ (Assamese script)
• ᬅᬃᬳᬢ᭄ (Balinese script)
• অর্হত্ (Bengali script)
• 𑰀𑰨𑰿𑰮𑰝𑰿 (Bhaiksuki script)
• 𑀅𑀭𑁆𑀳𑀢𑁆 (Brahmi script)
• အရ်္ဟတ် (Burmese script)
• અર્હત્ (Gujarati script)
• ਅਰ੍ਹਤ੍ (Gurmukhi script)
• 𑌅𑌰𑍍𑌹𑌤𑍍 (Grantha script)
• ꦄꦂꦲꦠ꧀ (Javanese script)
• 𑂃𑂩𑂹𑂯𑂞𑂹 (Kaithi script)
• ಅರ್ಹತ್ (Kannada script)
• អហ៌ត៑ (Khmer script)
• ອຣ຺ຫຕ຺ (Lao script)
• അര്ഹത് (Malayalam script)
• ᠠᡵᡥᠠᢠ (Manchu script)
• 𑘀𑘨𑘿𑘮𑘝𑘿 (Modi script)
• ᠠᠷᠾᠠᢐ (Mongolian script)
• 𑦠𑧈𑧠𑧎𑦽𑧠 (Nandinagari script)
• 𑐀𑐭𑐟𑑂 (Newa script)
• ଅର୍ହତ୍ (Odia script)
• ꢂꢬ꣄ꢲꢡ꣄ (Saurashtra script)
• 𑆃𑆫𑇀𑆲𑆠𑇀 (Sharada script)
• 𑖀𑖨𑖿𑖮𑖝𑖿 (Siddham script)
• අර්‍හත් (Sinhalese script)
• 𑩐𑩼 𑪙𑪂𑩫 𑪙 (Soyombo script)
• 𑚀𑚤𑚶𑚩𑚙𑚶 (Takri script)
• அர்ஹத் (Tamil script)
• అర్హత్ (Telugu script)
• อรฺหตฺ (Thai script)
• ཨ་རྷ་ཏ྄ (Tibetan script)
• 𑒁𑒩𑓂𑒯𑒞𑓂 (Tirhuta script)
• 𑨀𑨫𑩇𑨱𑨙𑨴 (Zanabazar Square script)

Etymology

From the present participle of अर्हति (arhati, “to deserve”). From the root अर्ह् (arh) +‎ -अत् (-at).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɐ́ɾ.ɦɐt/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈɐɾ.ɦɐt̪/

Adjective

अर्हत् • (árhat) stem

1. deserving, entitled to (+ accusative) (RV.)
2. (used in a respectful address for अर्हसि (arhasi) Pāṇ. 3-2, 133) able, allowed to (+accusative) (RV.)
3. worthy, venerable, respectable (ŚBr., AitBr. etc.)
4. praised, celebrated (L.)

Declension

Masculine at-stem declension of अर्हत्

	singular	dual	plural
nominative	अर्हन् (árhan)	अर्हन्तौ (árhantau) अर्हन्ता¹ (árhantā¹)	अर्हन्तः (árhantaḥ)
vocative	अर्हन् (árhan)	अर्हन्तौ (árhantau) अर्हन्ता¹ (árhantā¹)	अर्हन्तः (árhantaḥ)
accusative	अर्हन्तम् (árhantam)	अर्हन्तौ (árhantau) अर्हन्ता¹ (árhantā¹)	अर्हतः (árhataḥ)
instrumental	अर्हता (árhatā)	अर्हद्भ्याम् (árhadbhyām)	अर्हद्भिः (árhadbhiḥ)
dative	अर्हते (árhate)	अर्हद्भ्याम् (árhadbhyām)	अर्हद्भ्यः (árhadbhyaḥ)
ablative	अर्हतः (árhataḥ)	अर्हद्भ्याम् (árhadbhyām)	अर्हद्भ्यः (árhadbhyaḥ)
genitive	अर्हतः (árhataḥ)	अर्हतोः (árhatoḥ)	अर्हताम् (árhatām)
locative	अर्हति (árhati)	अर्हतोः (árhatoḥ)	अर्हत्सु (árhatsu)

• ¹Vedic

Feminine ī-stem declension of अर्हती

	singular	dual	plural
nominative	अर्हती (árhatī)	अर्हत्यौ (árhatyau) अर्हती¹ (árhatī¹)	अर्हत्यः (árhatyaḥ) अर्हतीः¹ (árhatīḥ¹)
vocative	अर्हति (árhati)	अर्हत्यौ (árhatyau) अर्हती¹ (árhatī¹)	अर्हत्यः (árhatyaḥ) अर्हतीः¹ (árhatīḥ¹)
accusative	अर्हतीम् (árhatīm)	अर्हत्यौ (árhatyau) अर्हती¹ (árhatī¹)	अर्हतीः (árhatīḥ)
instrumental	अर्हत्या (árhatyā)	अर्हतीभ्याम् (árhatībhyām)	अर्हतीभिः (árhatībhiḥ)
dative	अर्हत्यै (árhatyai)	अर्हतीभ्याम् (árhatībhyām)	अर्हतीभ्यः (árhatībhyaḥ)
ablative	अर्हत्याः (árhatyāḥ) अर्हत्यै² (árhatyai²)	अर्हतीभ्याम् (árhatībhyām)	अर्हतीभ्यः (árhatībhyaḥ)
genitive	अर्हत्याः (árhatyāḥ) अर्हत्यै² (árhatyai²)	अर्हत्योः (árhatyoḥ)	अर्हतीनाम् (árhatīnām)
locative	अर्हत्याम् (árhatyām)	अर्हत्योः (árhatyoḥ)	अर्हतीषु (árhatīṣu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter at-stem declension of अर्हत्

	singular	dual	plural
nominative	अर्हत् (árhat)	अर्हन्ती (árhantī)	अर्हन्ति (árhanti)
vocative	अर्हत् (árhat)	अर्हन्ती (árhantī)	अर्हन्ति (árhanti)
accusative	अर्हत् (árhat)	अर्हन्ती (árhantī)	अर्हन्ति (árhanti)
instrumental	अर्हता (árhatā)	अर्हद्भ्याम् (árhadbhyām)	अर्हद्भिः (árhadbhiḥ)
dative	अर्हते (árhate)	अर्हद्भ्याम् (árhadbhyām)	अर्हद्भ्यः (árhadbhyaḥ)
ablative	अर्हतः (árhataḥ)	अर्हद्भ्याम् (árhadbhyām)	अर्हद्भ्यः (árhadbhyaḥ)
genitive	अर्हतः (árhataḥ)	अर्हतोः (árhatoḥ)	अर्हताम् (árhatām)
locative	अर्हति (árhati)	अर्हतोः (árhatoḥ)	अर्हत्सु (árhatsu)

Noun

अर्हत् • (arhat) stem, m

1. arhat; a buddha who is still a candidate for nirvana
2. (= क्षपणक​ (kṣapaṇaka​)) a Jain
3. an arhat or superior divinity with the Jains
4. the highest rank in the Buddhist hierarchy (L.)

Declension

Masculine at-stem declension of अर्हत्

	singular	dual	plural
nominative	अर्हन् (arhan)	अर्हन्तौ (arhantau)	अर्हन्तः (arhantaḥ)
vocative	अर्हन् (arhan)	अर्हन्तौ (arhantau)	अर्हन्तः (arhantaḥ)
accusative	अर्हन्तम् (arhantam)	अर्हन्तौ (arhantau)	अर्हतः (arhataḥ)
instrumental	अर्हता (arhatā)	अर्हद्भ्याम् (arhadbhyām)	अर्हद्भिः (arhadbhiḥ)
dative	अर्हते (arhate)	अर्हद्भ्याम् (arhadbhyām)	अर्हद्भ्यः (arhadbhyaḥ)
ablative	अर्हतः (arhataḥ)	अर्हद्भ्याम् (arhadbhyām)	अर्हद्भ्यः (arhadbhyaḥ)
genitive	अर्हतः (arhataḥ)	अर्हतोः (arhatoḥ)	अर्हताम् (arhatām)
locative	अर्हति (arhati)	अर्हतोः (arhatoḥ)	अर्हत्सु (arhatsu)

Descendants

• Pali: arahant
• → Middle Mongol: ᠠᠷᠬᠠᠳ (arqad)
  • → Manchu: ᠠᡵᡤᠠᡨ (argat)
• → Tocharian A: ārānt (from अर्हन्त् (arhant)
• → Tocharian B: arahānte (from अर्हन्त् (arhant))
• → Chinese: 阿羅漢 / 阿罗汉 (āluóhàn) (from अर्हन्त् (arhant))

References

• Monier Williams (1899) “अर्हत्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 93.