अत्र

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: अत्रि

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Pronunciation

[edit]

Etymology 1

[edit]

From Proto-Indo-Iranian *átra (there, to that place), cognate with Avestan 𐬀𐬚𐬭𐬀 (aθra, there, to that place), 𐬀𐬚𐬭𐬁 (aθrā), derived from the anaphoric pronominal stem Proto-Indo-European *h₁e (he/she, aforementioned), which was suppletive to *ís.[1]

Adverb

[edit]

अत्र (átra)

  1. here, in this place
  2. at this time
  3. in this manner
    • (Can we date this quote?), The Buddha, Dhammapada(pāḷi) (subsequently translated from Pali to Sanskrit), Yamakavagga, page 26; republished in The Eighteenth Book in the Suttanta-Pitaka: Khuddaka-Nikāya[1], Colombo, 2009:
      3 ආක්‍රොශන‍්මාමවොචන‍්මාම ජයන‍්මාමහාපයත්
      අත්‍ර යෙ උපනහ්‍යන‍්තෙ වෛරං තෙෂාං න ශාම්‍යති
      3 Ākrośanmāmavocanmāma jayanmāmahāpayat
      Atra ye upanahyante vairaṃ teṣāṃ na śāmyati.
      They abused me, they reviled me, they defeated me and plundered me.
      Hatred does not subside for those who nurse grudges thus.
      (Wiktionary translation adapted from translation of the Pali by Ajahn Sujato.)
Usage notes
[edit]

Usually not referring to somewhere as close as इह (ihá, here), but still in line of sight.

Descendants
[edit]

Etymology 2

[edit]

From the root अद् (ad, to eat).

Noun

[edit]

अत्र (atra) stemm

  1. a devourer
Declension
[edit]
Masculine a-stem declension of अत्र (atra)
Singular Dual Plural
Nominative अत्रः
atraḥ
अत्रौ / अत्रा¹
atrau / atrā¹
अत्राः / अत्रासः¹
atrāḥ / atrāsaḥ¹
Vocative अत्र
atra
अत्रौ / अत्रा¹
atrau / atrā¹
अत्राः / अत्रासः¹
atrāḥ / atrāsaḥ¹
Accusative अत्रम्
atram
अत्रौ / अत्रा¹
atrau / atrā¹
अत्रान्
atrān
Instrumental अत्रेण
atreṇa
अत्राभ्याम्
atrābhyām
अत्रैः / अत्रेभिः¹
atraiḥ / atrebhiḥ¹
Dative अत्राय
atrāya
अत्राभ्याम्
atrābhyām
अत्रेभ्यः
atrebhyaḥ
Ablative अत्रात्
atrāt
अत्राभ्याम्
atrābhyām
अत्रेभ्यः
atrebhyaḥ
Genitive अत्रस्य
atrasya
अत्रयोः
atrayoḥ
अत्राणाम्
atrāṇām
Locative अत्रे
atre
अत्रयोः
atrayoḥ
अत्रेषु
atreṣu
Notes
  • ¹Vedic

Etymology 3

[edit]

From the root अद् (ad, to eat). Same root as Etymology 2.

Noun

[edit]

अत्र (atra) stemn

  1. food
Declension
[edit]
Neuter a-stem declension of अत्र (atra)
Singular Dual Plural
Nominative अत्रम्
atram
अत्रे
atre
अत्राणि / अत्रा¹
atrāṇi / atrā¹
Vocative अत्र
atra
अत्रे
atre
अत्राणि / अत्रा¹
atrāṇi / atrā¹
Accusative अत्रम्
atram
अत्रे
atre
अत्राणि / अत्रा¹
atrāṇi / atrā¹
Instrumental अत्रेण
atreṇa
अत्राभ्याम्
atrābhyām
अत्रैः / अत्रेभिः¹
atraiḥ / atrebhiḥ¹
Dative अत्राय
atrāya
अत्राभ्याम्
atrābhyām
अत्रेभ्यः
atrebhyaḥ
Ablative अत्रात्
atrāt
अत्राभ्याम्
atrābhyām
अत्रेभ्यः
atrebhyaḥ
Genitive अत्रस्य
atrasya
अत्रयोः
atrayoḥ
अत्राणाम्
atrāṇām
Locative अत्रे
atre
अत्रयोः
atrayoḥ
अत्रेषु
atreṣu
Notes
  • ¹Vedic

References

[edit]
  1. ^ Dunkel, George E. (2014) Lexikon der indogermanischen Partikeln und Pronominalstämme [Lexicon of Indo-European Particles and Pronominal Stems] (Indogermanische Bibliothek. 2. Reihe: Wörterbücher) (in German), volume 2: Lexikon, Heidelberg: Universitätsverlag Winter GmbH Heidelberg, →ISBN, page 188

Further reading

[edit]
  • Monier Williams (1899) “अत्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 17/2.
  • Otto Böhtlingk, Richard Schmidt (1879-1928) “अत्र”, in Walter Slaje, Jürgen Hanneder, Paul Molitor, Jörg Ritter, editors, Nachtragswörterbuch des Sanskrit [Dictionary of Sanskrit with supplements] (in German), Halle-Wittenberg: Martin-Luther-Universität, published 2016