گشودن
Jump to navigation
Jump to search
Persian
[edit]Alternative forms
[edit]- گشادن (gošâdan)
Etymology
[edit]Inherited from Middle Persian [script needed] (wšʾtn' /wišādan/, “to open, loose, free”), ultimately from Proto-Indo-European *sh₂ey- (“to bind, fetter”) with the preverb *wi-.
Pronunciation
[edit]- (Classical Persian) IPA(key): [ɡu.ʃuː.ˈðan]
- (Iran, formal) IPA(key): [ɡ̥o.ʃuː.d̪ǽn]
- (Tajik, formal) IPA(key): [ɡu.ʃu.d̪ǽn]
Readings | |
---|---|
Classical reading? | gušūḏan |
Dari reading? | gušūdan |
Iranian reading? | gošudan |
Tajik reading? | gušudan |
Verb
[edit]گشودن • (gošudan) (present stem گشای (gošây))
- to open
- Synonym: باز کردن (bâz kardan)
- به گفتهٔ وزیر دادگستری ترکیه یکی از مهاجمان با کلاشنیکف به روی مردم آتش گشود.
- be gofte-ye vazir-e dâdgostari-e torkiye yeki az mohâjemân bâ kalâšnikof be ru-ye mardom âtaš gošud.
- According to the Turkish Minister of Justice one of the attackers opened fire on people with a Kalashnikov.
Conjugation
[edit]infinitive | گشودن (gošudán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | گشای (gošây) | ||||||
past | گشود (gošud) | |||||||
participle | present | گشاینده (gošâyandé) | ||||||
past | گشوده (gošudé) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | گشایم (gošâyam) |
گشایی (gošâyi) |
گشاید (gošâyad) |
گشاییم (gošâyim) |
گشایید (gošâyid) |
گشایند (gošâyand) | |
present (imperfect) | میگشایم (mí-gošâyam) |
میگشایی (mí-gošâyi) |
میگشاید (mí-gošâyad) |
میگشاییم (mí-gošâyim) |
میگشایید (mí-gošâyid) |
میگشایند (mí-gošâyand) | ||
present progressive | دارم میگشایم (dấram mí-gošâyam) |
داری میگشایی (dấri mí-gošâyi) |
دارد میگشاید (dấrad mí-gošâyad) |
داریم میگشاییم (dấrim mí-gošâyim) |
دارید میگشایید (dấrid mí-gošâyid) |
دارند میگشایند (dấrand mí-gošâyand) | ||
present perfect | گشودهام (gošudé-am) |
گشودهای (gošudé-i) |
گشوده است (gošudé ast) |
گشودهایم (gošudé-im) |
گشودهاید (gošudé-id) |
گشودهاند (gošudé-and) | ||
past | گشودم (gošudam) |
گشودی (gošudi) |
گشود (gošud) |
گشودیم (gošudim) |
گشودید (gošudid) |
گشودند (gošudand) | ||
past (imperfect) | میگشودم (mí-gošudam) |
میگشودی (mí-gošudi) |
میگشود (mí-gošud) |
میگشودیم (mí-gošudim) |
میگشودید (mí-gošudid) |
میگشودند (mí-gošudand) | ||
past progressive | داشتم میگشودم (dấštam mí-gošudam) |
داشتی میگشودی (dấšti mí-gošudi) |
داشت میگشود (dâšt mí-gošud) |
داشتیم میگشودیم (dấštim mí-gošudim) |
داشتید میگشودید (dấštid mí-gošudid) |
داشتند میگشودند (dấštand mí-gošudand) | ||
pluperfect | گشوده بودم (gošudé búdam) |
گشوده بودی (gošudé búdi) |
گشوده بود (gošudé bud) |
گشوده بودیم (gošudé búdim) |
گشوده بودید (gošudé búdid) |
گشوده بودند (gošudé búdand) | ||
future | خواهم گشود (xâhám gošud) |
خواهی گشود (xâhí gošud) |
خواهد گشود (xâhád gošud) |
خواهیم گشود (xâhím gošud) |
خواهید گشود (xâhíd gošud) |
خواهند گشود (xâhánd gošud) | ||
subjunctive | present | بگشایم (bégošâyam) |
بگشایی (bégošâyi) |
بگشاید (bégošâyad) |
بگشاییم (bégošâyim) |
بگشایید (bégošâyid) |
بگشایند (bégošâyand) | |
past | گشوده باشم (gošudé bấšam) |
گشوده باشی (gošudé bấši) |
گشوده باشد (gošudé bấšad) |
گشوده باشیم (gošudé bấšim) |
گشوده باشید (gošudé bấšid) |
گشوده باشند (gošudé bấšand) | ||
imperative | بگشای (bégošây) |
بگشایید (bégošâyid) |
infinitive | گشودن (gošudán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | گشای (gošây) | ||||||
past | گشود (gošud) | |||||||
participle | present | گشاینده (gošâyandé) | ||||||
past | گشوده (gošudé) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | گشایم (gošâyam) |
گشایی (gošâyi) |
گشایه (gošâye) |
گشاییم (gošâyim) |
گشایین (gošâyin) |
گشاین (gošâyan) | |
present (imperfect) | میگشایم (mí-gošâyam) |
میگشایی (mí-gošâyi) |
میگشایه (mí-gošâye) |
میگشاییم (mí-gošâyim) |
میگشایین (mí-gošâyin) |
میگشاین (mí-gošâyan) | ||
present progressive | دارم میگشایم (dấram mí-gošâyam) |
داری میگشایی (dấri mí-gošâyi) |
داره میگشایه (dấre mí-gošâye) |
داریم میگشاییم (dấrim mí-gošâyim) |
دارین میگشایین (dấrin mí-gošâyin) |
دارن میگشاین (dấran mí-gošâyan) | ||
present perfect | گشودهام (gošudám) |
گشودهای (gošudí) |
گشوده (gošudé) |
گشودهایم (gošudím) |
گشودهاین (gošudín) |
گشودهان (gošudán) | ||
past | گشودم (gošudam) |
گشودی (gošudi) |
گشود (gošud) |
گشودیم (gošudim) |
گشودین (gošudin) |
گشودن (gošudan) | ||
past (imperfect) | میگشودم (mí-gošudam) |
میگشودی (mí-gošudi) |
میگشود (mí-gošud) |
میگشودیم (mí-gošudim) |
میگشودین (mí-gošudin) |
میگشودن (mí-gošudan) | ||
past progressive | داشتم میگشودم (dấštam mí-gošudam) |
داشتی میگشودی (dấšti mí-gošudi) |
داشت میگشود (dấšt mí-gošud) |
داشتیم میگشودیم (dấštim mí-gošudim) |
داشتین میگشودین (dấštin mí-gošudin) |
داشتن میگشودن (dấštan mí-gošudan) | ||
pluperfect | گشوده بودم (gošudé búdam) |
گشوده بودی (gošudé búdi) |
گشوده بود (gošudé bud) |
گشوده بودیم (gošudé búdim) |
گشوده بودین (gošudé búdin) |
گشوده بودن (gošudé búdan) | ||
subjunctive | present | بگشایم (bégošâyam) |
بگشایی (bégošâyi) |
بگشایه (bégošâye) |
بگشاییم (bégošâyim) |
بگشایین (bégošâyin) |
بگشاین (bégošâyan) | |
past | گشوده باشم (gošudé bấšam) |
گشوده باشی (gošudé bấši) |
گشوده باشه (gošudé bấše) |
گشوده باشیم (gošudé bấšim) |
گشوده باشین (gošudé bấšin) |
گشوده باشن (gošudé bấšan) | ||
imperative | بگشای (bégošây) |
بگشایین (bégošâyin) |
infinitive | گشودن (gušūdán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | گشتی (gušāy) | ||||||
past | گشود (gušūd) | |||||||
participle | present | گشتینده (gušāyindá) | ||||||
past | گشوده (gušūdá) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | گشتیم (gušāyam) |
گشتیی (gušāyī) |
گشتید (gušāyad) |
گشتییم (gušāyēm) |
گشتیید (gušāyēd) |
گشتیند (gušāyand) | |
present (imperfect) | میگشتیم (mḗ-gušāyam) |
میگشتیی (mḗ-gušāyī) |
میگشتید (mḗ-gušāyad) |
میگشتییم (mḗ-gušāyēm) |
میگشتیید (mḗ-gušāyēd) |
میگشتیند (mḗ-gušāyand) | ||
present progressive | در حال گشودن استم (dar hāl-i gušūdan astam) |
در حال گشودن استی (dar hāl-i gušūdan astī) |
در حال گشودن است (dar hāl-i gušūdan ast) |
در حال گشودن استیم (dar hāl-i gušūdan astēm) |
در حال گشودن استید (dar hāl-i gušūdan astēd) |
در حال گشودن استند (dar hāl-i gušūdan astand) | ||
present perfect | گشودهام (gušūdá-am) |
گشودهای (gušūdá-ī) |
گشودهاست (gušūdá ast) |
گشودهایم (gušūdá-ēn) |
گشودهاید (gušūdá-ēd) |
گشودهاند (gušūdá-and) | ||
past | گشودم (gušūdam) |
گشودی (gušūdī) |
گشود (gušūd) |
گشودیم (gušūdēm) |
گشودید (gušūdēd) |
گشودند (gušūdand) | ||
past (imperfect) | میگشودم (mḗ-gušūdam) |
میگشودی (mḗ-gušūdī) |
میگشود (mḗ-gušūd) |
میگشودیم (mḗ-gušūdēm) |
میگشودید (mḗ-gušūdēd) |
میگشودند (mḗ-gušūdand) | ||
past progressive | در حال گشودن بودم (dar hāl-i gušūdan būdam) |
در حال گشودن بودی (dar hāl-i gušūdan būdī) |
در حال گشودن بود (dar hāl-i gušūdan būd) |
در حال گشودن بودیم (dar hāl-i gušūdan būdēm) |
در حال گشودن بودید (dar hāl-i gušūdan būdēd) |
در حال گشودن بودند (dar hāl-i gušūdan būdand) | ||
pluperfect | گشوده بودم (gušūdá bū́dam) |
گشوده بودی (gušūdá bū́dī) |
گشوده بود (gušūdá būd) |
گشوده بودیم (gušūdá bū́dēm) |
گشوده بودید (gušūdá bū́dēd) |
گشوده بودند (gušūdá bū́dand) | ||
future | خواهم گشود (xāhám gušūd) |
خواهی گشود (xāhī́ gušūd) |
خواهد گشود (xāhád gušūd) |
خواهیم گشود (xāhḗm gušūd) |
خواهید گشود (xāhḗd gušūd) |
خواهند گشود (xāhánd gušūd) | ||
subjunctive | present | بگشتیم (bígušāyam) |
بگشتیی (bígušāyī) |
بگشتید (bígušāyad) |
بگشتییم (bígušāyēm) |
بگشتیید (bígušāyēd) |
بگشتیند (bígušāyand) | |
past | گشوده باشم (gušūdá bā́šam) |
گشوده باشی (gušūdá bā́šī) |
گشوده باشد (gušūdá bā́šad) |
گشوده باشیم (gušūdá bā́šēm) |
گشوده باشید (gušūdá bā́šēd) |
گشوده باشند (gušūdá bā́šand) | ||
imperative | بگشتی (bígušāy) |
بگشتیید (bígušāyēd) |
infinitive | گشودن (gušūdán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | گشتی (gušāy) | ||||||
past | گشود (gušūd) | |||||||
participle | present | گشتینده (gušāyindá) | ||||||
past | گشوده (gušūdá) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | گشتیم (gušāyum) |
گشتیی (gušāyī) |
گشتیه (gušāya) |
گشتییم (gušāyēm) |
گشتیین (gušāyēn) |
گشتین (gušāyan) | |
present (imperfect) | میگشتیم (mḗ-gušāyum) |
میگشتیی (mḗ-gušāyī) |
میگشتیه (mḗ-gušāya) |
میگشتییم (mḗ-gušāyēm) |
میگشتیین (mḗ-gušāyēn) |
میگشتین (mḗ-gušāyan) | ||
present progressive | ده آل گشودن استم (da āl-i gušūdan astum) |
ده آل گشودن استی (da āl-i gušūdan astī) |
ده آل گشودن است (da āl-i gušūdan ast) |
ده آل گشودن استیم (da āl-i gušūdan astēm) |
ده آل گشودن استین (da āl-i gušūdan astēn) |
ده آل گشودن استن (da āl-i gušūdan astan) | ||
present perfect | گشودم (gušūdám) |
گشودی (gušūdī́) |
گشوداست (gušūdást) |
گشودیم (gušūdḗm) |
گشودین (gušūdḗn) |
گشودن (gušūdán) | ||
past | گشودم (gušūdum) |
گشودی (gušūdī) |
گشوده (gušūda) |
گشودیم (gušūdēm) |
گشودین (gušūdēn) |
گشودن (gušūdan) | ||
past (imperfect) | میگشودم (mḗ-gušūdum) |
میگشودی (mḗ-gušūdī) |
میگشوده (mḗ-gušūda) |
میگشودیم (mḗ-gušūdēm) |
میگشودین (mḗ-gušūdēn) |
میگشودن (mḗ-gušūdan) | ||
past progressive | ده آل گشودن بودم (da āl-i gušūdan būdum) |
ده آل گشودن بودی (da āl-i gušūdan būdī) |
ده آل گشودن بود (da āl-i gušūdan būd) |
ده آل گشودن بودیم (da āl-i gušūdan būdēm) |
ده آل گشودن بودین (da āl-i gušūdan būdēn) |
ده آل گشودن بودن (da āl-i gušūdan būdan) | ||
pluperfect | گشوده بودم (gušūdá bū́dum) |
گشوده بودی (gušūdá bū́dī) |
گشوده بوده (gušūdá būda) |
گشوده بودیم (gušūdá bū́dēm) |
گشوده بودین (gušūdá bū́dēn) |
گشوده بودن (gušūdá bū́dan) | ||
future | خوایم گشود (xāyyúm gušūd) |
خوایی گشود (xāyyī́ gušūd) |
خوایه گشود (xāyyá gušūd) |
خواییم گشود (xāyyḗm gušūd) |
خوایین گشود (xāyyḗn gušūd) |
خواین گشود (xāyyán gušūd) | ||
subjunctive | present | بگشتیم (bígušāyum) |
بگشتیی (bígušāyī) |
بگشتیه (bígušāya) |
بگشتییم (búgušāyēm) |
بگشتیین (bígušāyēn) |
بگشتین (bígušāyan) | |
past | گشوده باشم (gušūdá bā́šam) |
گشوده باشی (gušūdá bā́šī) |
گشوده باشه (gušūdá bā́ša) |
گشوده باشیم (gušūdá bā́šēm) |
گشوده باشین (gušūdá bā́šēn) |
گشوده باشن (gušūdá bā́šan) | ||
imperative | بگشتی (bígušāy) |
بگشتیین (bígušāyēn) |
Derived terms
[edit]References
[edit]- Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 136
- Dehkhoda, Ali-Akbar (1931–) “گشودن”, in Dehkhoda Dictionary Institute, editors, Dehkhoda Dictionary (in Persian), Tehran: University of Tehran Press