قادین

Old Anatolian Turkish

Etymology

Inherited from Proto-Turkic *xātun. Doublet of خاتون (ḫātūn).

Noun

قَادِینْ (qadın)

1. noblewoman, lady, queen

   قرواشه طون كیورسك قادین اولمز

   qaravaşa don geyürsäŋ qadın olmaz (proverb)

   If you dress up a female slave, she does not become a noblewoman

Descendants

• Azerbaijani: qadın
• Gagauz: (obsolete) kadın, kadína
• Ottoman Turkish: قادین (kadın), قادن (kadın)
  • Turkish: kadın
  • → English: kadin
  • → Romanian: cadână

Further reading

• Boeschoten, Hendrik (2022) “qadïn”, in A Dictionary of Early Middle Turkic (Handbook of Oriental Studies; I.169), Leiden and Boston: Brill, page 514
• XIII. Yüzyılından Beri Türkiye Türkçesiyle Yazılmış Kitaplarından Toplanan Tanıklarıyle Tarama Sözlüğü (Türk Dil Kurumu yayınları; 212)‎^[1] (in Turkish), Ankara: Türk Dil Kurumu, 1963–1977, page 200

Ottoman Turkish

Alternative forms

• قادن (kadın)

Etymology

Inherited from Old Anatolian Turkish قادین (qadın, “noblewoman, lady, queen”), from Proto-Turkic *xātun (“queen, lady”); cognate with Old Turkic 𐰴𐱃𐰆𐰣 (qatun, “queen”), Azerbaijani qadın, Kazakh қатын (qatyn), Kyrgyz катын (katın), Karakhanid قاتُونْ (qātūn, “noble woman”), Uyghur خوتۇن (xotun), Uzbek xotin and Yakut хотун (qotun). Doublet of خاتون (hatun).

Noun

قادین • (kadın)

1. lady, matron, consort, spouse

   Synonyms: خانم (hanım), سیده (seyyide)

2. (early) noblewoman, lady, dame

Derived terms

• قادین طوزلغی (kadın tuzluğu, “barberry”)
• قادینجق (kadıncık, “young lady”)
• قادینلق (kadınlık, “quality of a lady”)

Descendants

• Turkish: kadın
• → English: kadin
• → Romanian: cadână

Further reading

• Çağbayır, Yaşar (2007) “kadın”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 2320
• Kélékian, Diran (1911) “قادین”, in Dictionnaire turc-français‎^[2], Constantinople: Mihran, page 923
• Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Matrona”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum‎^[3], Vienna, column 1016
• Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “قادین”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum‎^[4], Vienna, column 3577
• Nişanyan, Sevan (2002–) “kadın”, in Nişanyan Sözlük
• Redhouse, James W. (1890) “قادین”, in A Turkish and English Lexicon‎^[5], Constantinople: A. H. Boyajian, page 1409