փիւնիկ
Old Armenian
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]From Ancient Greek φοῖνιξ (phoînix).
Noun
[edit]փիւնիկ • (pʻiwnik)
- phoenix (mythical bird)
- Synonym: արմաւ (armaw)
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).10.2–3, 10:[1]
- Է թռչուն ինչ ի հնդիկս, որ կոչի փիւնիքս։ Ըստ հինգհարիւր ամին գայ ի ծառսն Լիբանանու եւ լնու զերկոսին թեւսն իւր խնկաւք․ եւ երթայ ազդ առնէ քրմին Արեգ քաղաքի ի յամսեան պայեմոդի կամ ի փարմոդի, այսինքն արեգ կամ ի կանխոց։ […] Փոնիքս աւրինակ կենարարին բերէ
- Ē tʻṙčʻun inčʻ i hndiks, or kočʻi pʻiwnikʻs. Əst hinghariwr amin gay i caṙsn Libananu ew lnu zerkosin tʻewsn iwr xnkawkʻ; ew ertʻay azd aṙnē kʻrmin Areg kʻałakʻi i yamsean payemodi kam i pʻarmodi, aysinkʻn areg kam i kanxocʻ. […] Pʻonikʻs awrinak kenararin berē
- Translation by Gohar Muradyan
- There is a bird in India called phoenix. Every five hundred years it comes to the trees of Lebanon and fills both its wings with incense, and goes to inform the priest of Heliopolis, in the month Phamenoth or Pharmuthi, that is Areg or the preceding months [i.e. Meheki]. […] The phoenix represents the Saviour
- Է թռչուն ինչ ի հնդիկս, որ կոչի փիւնիքս։ Ըստ հինգհարիւր ամին գայ ի ծառսն Լիբանանու եւ լնու զերկոսին թեւսն իւր խնկաւք․ եւ երթայ ազդ առնէ քրմին Արեգ քաղաքի ի յամսեան պայեմոդի կամ ի փարմոդի, այսինքն արեգ կամ ի կանխոց։ […] Փոնիքս աւրինակ կենարարին բերէ
Declension
[edit]i-a-type or i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | փիւնիկ (pʻiwnik) | փիւնիկք (pʻiwnikkʻ) | |
| genitive | փիւնկի (pʻiwnki) | ? | |
| dative | փիւնկի (pʻiwnki) | ? | |
| accusative | փիւնիկ (pʻiwnik) | փիւնիկս (pʻiwniks) | |
| ablative | փիւնկէ (pʻiwnkē) | ? | |
| instrumental | ? | ? | |
| locative | փիւնկի (pʻiwnki) | փիւնիկս (pʻiwniks) | |
| the instrumental singular and the genitive/dative/instrumental plural are not attested, which does not allow determining whether the word followed an i-type or an i-a-type declension | |||
n-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | փիւնիկ (pʻiwnik) | ? | |
| genitive | փիւնկան (pʻiwnkan) | ? | |
| dative | ? | ? | |
| accusative | փիւնիկ (pʻiwnik) | ? | |
| ablative | ? | ? | |
| instrumental | ? | ? | |
| locative | ? | ? |
Descendants
[edit]References
[edit]- ^ Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6)[1], Leuven – Paris – Dudley: Peeters, pages 103, 147
Further reading
[edit]- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “փիւնիկ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “փիւնիկ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “փիւնիկ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy