փառք
Jump to navigation
Jump to search
Armenian
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Armenian փառք (pʻaṙkʻ).
Pronunciation
[edit]Audio (Eastern Armenian): (file) Audio (Western Armenian): (file) - (Eastern Armenian) IPA(key): /pʰɑrkʰ/, [pʰɑrkʰ]
- (Western Armenian) IPA(key): /pɑrk/, [pʰɑrkʰ]
Noun
[edit]փառք • (pʻaṙkʻ)
- fame, glory, renown
- փա՜ռք հայոց բանակին ― pʻa!ṙkʻ hayocʻ banakin ― glory to the Armenian army!
- honor, esteem, reputation
- pride
- brilliance, greatness
- respect, reverence, esteem
- praise, honor
Declension
[edit]i-type, inanimate (Eastern Armenian) | ||||
---|---|---|---|---|
singular | plural | |||
nominative | փառք (pʻaṙkʻ) | փառքեր (pʻaṙkʻer) | ||
dative | փառքի (pʻaṙkʻi) | փառքերի (pʻaṙkʻeri) | ||
ablative | փառքից (pʻaṙkʻicʻ) | փառքերից (pʻaṙkʻericʻ) | ||
instrumental | փառքով (pʻaṙkʻov) | փառքերով (pʻaṙkʻerov) | ||
locative | փառքում (pʻaṙkʻum) | փառքերում (pʻaṙkʻerum) | ||
definite forms | ||||
nominative | փառքը/փառքն (pʻaṙkʻə/pʻaṙkʻn) | փառքերը/փառքերն (pʻaṙkʻerə/pʻaṙkʻern) | ||
dative | փառքին (pʻaṙkʻin) | փառքերին (pʻaṙkʻerin) | ||
1st person possessive forms (my) | ||||
nominative | փառքս (pʻaṙkʻs) | փառքերս (pʻaṙkʻers) | ||
dative | փառքիս (pʻaṙkʻis) | փառքերիս (pʻaṙkʻeris) | ||
ablative | փառքիցս (pʻaṙkʻicʻs) | փառքերիցս (pʻaṙkʻericʻs) | ||
instrumental | փառքովս (pʻaṙkʻovs) | փառքերովս (pʻaṙkʻerovs) | ||
locative | փառքումս (pʻaṙkʻums) | փառքերումս (pʻaṙkʻerums) | ||
2nd person possessive forms (your) | ||||
nominative | փառքդ (pʻaṙkʻd) | փառքերդ (pʻaṙkʻerd) | ||
dative | փառքիդ (pʻaṙkʻid) | փառքերիդ (pʻaṙkʻerid) | ||
ablative | փառքիցդ (pʻaṙkʻicʻd) | փառքերիցդ (pʻaṙkʻericʻd) | ||
instrumental | փառքովդ (pʻaṙkʻovd) | փառքերովդ (pʻaṙkʻerovd) | ||
locative | փառքումդ (pʻaṙkʻumd) | փառքերումդ (pʻaṙkʻerumd) |
Derived terms
[edit]Related terms
[edit]- փառասեր (pʻaṙaser)
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]From Middle Persian 𐫛𐫡𐫍 (prh /farrah/), from Old Persian *farnāh, + -ք (-kʻ).
The sense of “dogma, belief” is a semantic loan from Ancient Greek δόξα (dóxa, “glory; opinion, belief”). Compare ուղղափառ (ułłapʻaṙ) corresponding to Ancient Greek ὀρθόδοξος (orthódoxos, “having the right belief”).
Noun
[edit]փառք • (pʻaṙkʻ) pl
- glory; honour, fame, renown, celebrity; majesty, splendour, magnificence
- ճշմարիտ փառք ― čšmarit pʻaṙkʻ ― true glory
- անարատ/անստգիւտ փառք ― anarat/anstgiwt pʻaṙkʻ ― spotless glory
- անեղծ փառք ― anełc pʻaṙkʻ ― solid glory
- անկապուտ փառք ― ankaput pʻaṙkʻ ― real glory
- շքեղ փառք ― škʻeł pʻaṙkʻ ― great glory
- յաւերժական փառք ― yaweržakan pʻaṙkʻ ― imperishable glory
- սուտ փառք ― sut pʻaṙkʻ ― false glory
- փախստական փառք ― pʻaxstakan pʻaṙkʻ ― fleeting glory
- սնոտի փառք ― snoti pʻaṙkʻ ― vain glory
- կորստական փառք ― korstakan pʻaṙkʻ ― perishable glory
- սիրել զփառս ― sirel zpʻaṙs ― to love glory
- փառս ստանալ ― pʻaṙs stanal ― to acquire fame or glory
- փառաց ի փառս բարձրանալ ― pʻaṙacʻ i pʻaṙs barjranal ― to be raised or exalted to the highest pitch of glory
- ընթանալ ի փառս ― əntʻanal i pʻaṙs ― to be in a fair way the glory
- անկապուտ փառս անձին համարել ― ankaput pʻaṙs anjin hamarel ― to put one's chief glory in
- վասն փառաց մեռանել ― vasn pʻaṙacʻ meṙanel ― to die for glory
- անկանել փառօք ― ankanel pʻaṙōkʻ ― to fall gloriously
- յաւերժացուցանել զփառս իւր ― yaweržacʻucʻanel zpʻaṙs iwr ― to make one's glory eternal
- կնիք տալ փառաց ― knikʻ tal pʻaṙacʻ ― to put the seal to one's fame
- տենչալ փառաց, զակատիլ զհետ փառաց ― tenčʻal pʻaṙacʻ, zakatil zhet pʻaṙacʻ ― to aim at glory, to pursue glory
- աղարտել զփառս իւր ― ałartel zpʻaṙs iwr ― to tarnish one's glory, to stain one's reputation
- աղօտացուցանել, նսեմացուցանել զփառս իւր ― ałōtacʻucʻanel, nsemacʻucʻanel zpʻaṙs iwr ― obscure, darken or efface one's glory
- անկանել ի փառաց ― ankanel i pʻaṙacʻ ― to abase, degrade or dishonour oneself
- առանց փառաց ― aṙancʻ pʻaṙacʻ ― inglorious
- փառաւորեալ փառօք ― pʻaṙaworeal pʻaṙōkʻ ― covered with glory, with laurels, renowned, famous
- շքեղապանծ փառօք ― škʻełapanc pʻaṙōkʻ ― with extraordinary splendour
- փառս քեզ համարեսջիր ― pʻaṙs kʻez hamaresǰir ― make it your aim and glory to
- տեսէք, մի գուցէ քակտեսջիք ի փառացդ ― tesēkʻ, mi gucʻē kʻaktesǰikʻ i pʻaṙacʻd ― take care not to lose your renown
- անմահական փառս յաւելցէ քեզ այս ― anmahakan pʻaṙs yawelcʻē kʻez ays ― this will bring you immortal glory
- praise, glorification
- տալ փառս Աստուծոյ ― tal pʻaṙs Astucoy ― to glorify God, to give or render glory to God, to thank God
- (religion) dogma, belief
- ուղիղ փառս ունել ― ułił pʻaṙs unel ― to be of an orthodox belief or profession, to have a catholic sense
Declension
[edit]i-a-type
Derived terms
[edit]- ամենահրաշափառ (amenahrašapʻaṙ)
- ամենափառ (amenapʻaṙ)
- այլանդակափառ (aylandakapʻaṙ)
- այլափառ (aylapʻaṙ)
- այլափառեմ (aylapʻaṙem)
- այլափառիմ (aylapʻaṙim)
- այլափառութիւն (aylapʻaṙutʻiwn)
- անամօթափառ (anamōtʻapʻaṙ)
- անբարեփառապէս (anbarepʻaṙapēs)
- անփառ (anpʻaṙ)
- անփառաբար (anpʻaṙabar)
- անփառագոյն (anpʻaṙagoyn)
- անփառական (anpʻaṙakan)
- անփառասէր (anpʻaṙasēr)
- անփառացի (anpʻaṙacʻi)
- անփառաւոր (anpʻaṙawor)
- անփառաւորութիւն (anpʻaṙaworutʻiwn)
- անփառութիւն (anpʻaṙutʻiwn)
- անփառունակ (anpʻaṙunak)
- ասրափառ (asrapʻaṙ)
- արեւափառ (arewapʻaṙ)
- արժանափառ (aržanapʻaṙ)
- բազմափառ (bazmapʻaṙ)
- բարեփառ (barepʻaṙ)
- բարեփառագոյն (barepʻaṙagoyn)
- բարեփառապէս (barepʻaṙapēs)
- բարեփառութիւն (barepʻaṙutʻiwn)
- գերափառ (gerapʻaṙ)
- գերափառագոյն (gerapʻaṙagoyn)
- գերափառիմ (gerapʻaṙim)
- գերունակափառ (gerunakapʻaṙ)
- գերփառունակ (gerpʻaṙunak)
- գլխափառիմ (glxapʻaṙim)
- երեքփառատրեան (erekʻpʻaṙatrean)
- երջանկափառ (erǰankapʻaṙ)
- զուգափառ (zugapʻaṙ)
- զուգափառութիւն (zugapʻaṙutʻiwn)
- զրափառ (zrapʻaṙ)
- զրափառութիւն (zrapʻaṙutʻiwn)
- ընդդիմափառ (ənddimapʻaṙ)
- լուսափառ (lusapʻaṙ)
- ծիրանափառ (ciranapʻaṙ)
- ծիրանէփառ (ciranēpʻaṙ)
- համափառ (hamapʻaṙ)
- համափառական (hamapʻaṙakan)
- համափառեմ (hamapʻaṙem)
- համափառիմ (hamapʻaṙim)
- հանգիտափառ (hangitapʻaṙ)
- հարցնափառ (harcʻnapʻaṙ)
- հաւասարափառ (hawasarapʻaṙ)
- հաւասարափառութիւն (hawasarapʻaṙutʻiwn)
- հրաշափառ (hrašapʻaṙ)
- հրաշափառաբար (hrašapʻaṙabar)
- հրաշափառագոյն (hrašapʻaṙagoyn)
- հրաշափառագործ (hrašapʻaṙagorc)
- հրաշափառական (hrašapʻaṙakan)
- հրաշափառապէս (hrašapʻaṙapēs)
- հրաշափառիմ (hrašapʻaṙim)
- հրաշափառութիւն (hrašapʻaṙutʻiwn)
- ճշմարտափառութիւն (čšmartapʻaṙutʻiwn)
- մանկափառութիւն (mankapʻaṙutʻiwn)
- մաքրափառ (makʻrapʻaṙ)
- մեծափառ (mecapʻaṙ)
- մեծափառութիւն (mecapʻaṙutʻiwn)
- միափառ (miapʻaṙ)
- նանրափառութիւն (nanrapʻaṙutʻiwn)
- ներփառական (nerpʻaṙakan)
- ներփառեմ (nerpʻaṙem)
- նորափառ (norapʻaṙ)
- նորափառախնդիր (norapʻaṙaxndir)
- նորափառութիւն (norapʻaṙutʻiwn)
- շիջելափառ (šiǰelapʻaṙ)
- շնորհափառեմ (šnorhapʻaṙem)
- ոսկեփառ (oskepʻaṙ)
- ուղղափառ (ułłapʻaṙ)
- ուղղափառագոյն (ułłapʻaṙagoyn)
- ուղղափառապէս (ułłapʻaṙapēs)
- ուղղափառեմ (ułłapʻaṙem)
- ուղղափառհաւատ (ułłapʻaṙhawat)
- ուղղափառութիւն (ułłapʻaṙutʻiwn)
- ունայնափառ (unaynapʻaṙ)
- չարափառ (čʻarapʻaṙ)
- չարափառագոյն (čʻarapʻaṙagoyn)
- չարափառութիւն (čʻarapʻaṙutʻiwn)
- չուղղափառ (čʻułłapʻaṙ)
- սնափառ (snapʻaṙ)
- սնափառաբար (snapʻaṙabar)
- սնափառական (snapʻaṙakan)
- սնափառեմ (snapʻaṙem)
- սնափառիմ (snapʻaṙim)
- սնափառութիւն (snapʻaṙutʻiwn)
- սնոտէփառ (snotēpʻaṙ)
- սնոտէփառեմ (snotēpʻaṙem)
- սպետափառ (spetapʻaṙ)
- սպիտակափառ (spitakapʻaṙ)
- ստափառ (stapʻaṙ)
- ստափառութիւն (stapʻaṙutʻiwn)
- սքանչելափառ (skʻančʻelapʻaṙ)
- վատափառ (vatapʻaṙ)
- վատափառութիւն (vatapʻaṙutʻiwn)
- վեհափառ (vehapʻaṙ)
- տարափառութիւն (tarapʻaṙutʻiwn)
- տիրափառական (tirapʻaṙakan)
- փառաբան (pʻaṙaban)
- փառաբանական (pʻaṙabanakan)
- փառաբանակից (pʻaṙabanakicʻ)
- փառաբանարան (pʻaṙabanaran)
- փառաբանաւոր (pʻaṙabanawor)
- փառաբանեմ (pʻaṙabanem)
- փառաբանիչ (pʻaṙabaničʻ)
- փառաբանութիւն (pʻaṙabanutʻiwn)
- փառաբաստութիւն (pʻaṙabastutʻiwn)
- փառազարդ (pʻaṙazard)
- փառազարդեմ (pʻaṙazardem)
- փառազարդութիւն (pʻaṙazardutʻiwn)
- փառազգեաց (pʻaṙazgeacʻ)
- փառազնեայ (pʻaṙazneay)
- փառախնդիր (pʻaṙaxndir)
- փառակենցաղ (pʻaṙakencʻał)
- փառակից (pʻaṙakicʻ)
- փառակցութիւն (pʻaṙakcʻutʻiwn)
- փառահեղ (pʻaṙaheł)
- փառամատոյց (pʻaṙamatoycʻ)
- փառամոլ (pʻaṙamol)
- փառամոլիմ (pʻaṙamolim)
- փառամոլութիւն (pʻaṙamolutʻiwn)
- փառաշուք (pʻaṙašukʻ)
- փառապարգեւ (pʻaṙapargew)
- փառասէր (pʻaṙasēr)
- փառասիրեմ (pʻaṙasirem)
- փառասիրութիւն (pʻaṙasirutʻiwn)
- փառատենչիկ (pʻaṙatenčʻik)
- փառատրական (pʻaṙatrakan)
- փառատրեմ (pʻaṙatrem)
- փառատրողական (pʻaṙatrołakan)
- փառատրութիւն (pʻaṙatrutʻiwn)
- փառացական (pʻaṙacʻakan)
- փառացասէր (pʻaṙacʻasēr)
- փառացի (pʻaṙacʻi)
- փառաւոր (pʻaṙawor)
- փառաւորաբար (pʻaṙaworabar)
- փառաւորագոյն (pʻaṙaworagoyn)
- փառաւորական (pʻaṙaworakan)
- փառաւորակից (pʻaṙaworakicʻ)
- փառաւորապէս (pʻaṙaworapēs)
- փառաւորեալ (pʻaṙaworeal)
- փառաւորեմ (pʻaṙaworem)
- փառաւորեցուցանեմ (pʻaṙaworecʻucʻanem)
- փառաւորընկալ (pʻaṙaworənkal)
- փառաւորիչ (pʻaṙaworičʻ)
- փառաւորութիւն (pʻaṙaworutʻiwn)
- փառեր (pʻaṙer)
- փառունակ (pʻaṙunak)
- քաջափառ (kʻaǰapʻaṙ)
- քաջափառագոյն (kʻaǰapʻaṙagoyn)
- քաջափառութիւն (kʻaǰapʻaṙutʻiwn)
- օգոստափառ (ōgostapʻaṙ)
- օդափառ (ōdapʻaṙ)
- օտարափառ (ōtarapʻaṙ)
- օտարափառութիւն (ōtarapʻaṙutʻiwn)
Related terms
[edit]Descendants
[edit]- Armenian: փառք (pʻaṙkʻ)
References
[edit]- Petrosean, Matatʻeay (1879) “փառք”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “փառք”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “փառք”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Categories:
- Armenian terms inherited from Old Armenian
- Armenian terms derived from Old Armenian
- Armenian terms with audio pronunciation
- Armenian terms with IPA pronunciation
- Armenian lemmas
- Armenian nouns
- Armenian terms with usage examples
- Old Armenian terms borrowed from Middle Persian
- Old Armenian terms derived from Middle Persian
- Old Armenian terms derived from Old Persian
- Old Armenian terms suffixed with -ք
- Old Armenian semantic loans from Ancient Greek
- Old Armenian terms derived from Ancient Greek
- Old Armenian lemmas
- Old Armenian nouns
- Old Armenian pluralia tantum
- Old Armenian terms with usage examples
- xcl:Religion