վռազել
Jump to navigation
Jump to search
Armenian
[edit]Etymology
[edit]From Middle Armenian վռազել (vṙazel), from վռազ (vṙaz).
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /vərɑˈzel/, [vərɑzél]
- (Western Armenian) IPA(key): /vərɑˈzel/, [vərɑzél]
Verb
[edit]- to hurry
- Synonym: շտապել (štapel)
- ca. 1680–1684, Baṙ girg taliani [An Armenian–Italian Dictionary published in Venice] page 57:[1]
Inflection
[edit]-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | վռազել (vṙazel) | imperfective converb | վռազում (vṙazum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | simultaneous converb | վռազելիս (vṙazelis) | ||||
| causative | վռազեցնել, վռազացնել*, վռազցնել* (vṙazecʻnel, vṙazacʻnel*, vṙazcʻnel*) | perfective converb | վռազել (vṙazel) | ||||
| aorist stem | վռազ- (vṙaz-) | future converb I | վռազելու (vṙazelu) | ||||
| resultative participle | վռազած (vṙazac) | future converb II | վռազելիք (vṙazelikʻ) | ||||
| subject participle | վռազող (vṙazoġ) | connegative converb | վռազի (vṙazi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | վռազում եմ (vṙazum em) | վռազում ես (vṙazum es) | վռազում է (vṙazum ē) | վռազում ենք (vṙazum enkʻ) | վռազում եք (vṙazum ekʻ) | վռազում են (vṙazum en) | |
| past imperfective | վռազում էի (vṙazum ēi) | վռազում էիր (vṙazum ēir) | վռազում էր (vṙazum ēr) | վռազում էինք (vṙazum ēinkʻ) | վռազում էիք (vṙazum ēikʻ) | վռազում էին (vṙazum ēin) | |
| future | վռազելու եմ (vṙazelu em) | վռազելու ես (vṙazelu es) | վռազելու է (vṙazelu ē) | վռազելու ենք (vṙazelu enkʻ) | վռազելու եք (vṙazelu ekʻ) | վռազելու են (vṙazelu en) | |
| past future | վռազելու էի (vṙazelu ēi) | վռազելու էիր (vṙazelu ēir) | վռազելու էր (vṙazelu ēr) | վռազելու էինք (vṙazelu ēinkʻ) | վռազելու էիք (vṙazelu ēikʻ) | վռազելու էին (vṙazelu ēin) | |
| present perfect | վռազել եմ (vṙazel em) | վռազել ես (vṙazel es) | վռազել է (vṙazel ē) | վռազել ենք (vṙazel enkʻ) | վռազել եք (vṙazel ekʻ) | վռազել են (vṙazel en) | |
| pluperfect | վռազել էի (vṙazel ēi) | վռազել էիր (vṙazel ēir) | վռազել էր (vṙazel ēr) | վռազել էինք (vṙazel ēinkʻ) | վռազել էիք (vṙazel ēikʻ) | վռազել էին (vṙazel ēin) | |
| aorist (past perfective) | վռազեցի, վռազի* (vṙazecʻi, vṙazi*) | վռազեցիր, վռազիր* (vṙazecʻir, vṙazir*) | վռազեց (vṙazecʻ) | վռազեցինք, վռազինք* (vṙazecʻinkʻ, vṙazinkʻ*) | վռազեցիք, վռազիք* (vṙazecʻikʻ, vṙazikʻ*) | վռազեցին, վռազին* (vṙazecʻin, vṙazin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | վռազեմ (vṙazem) | վռազես (vṙazes) | վռազի (vṙazi) | վռազենք (vṙazenkʻ) | վռազեք (vṙazekʻ) | վռազեն (vṙazen) | |
| past | վռազեի (vṙazei) | վռազեիր (vṙazeir) | վռազեր (vṙazer) | վռազեինք (vṙazeinkʻ) | վռազեիք (vṙazeikʻ) | վռազեին (vṙazein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կվռազեմ (kvṙazem) | կվռազես (kvṙazes) | կվռազի (kvṙazi) | կվռազենք (kvṙazenkʻ) | կվռազեք (kvṙazekʻ) | կվռազեն (kvṙazen) | |
| past | կվռազեի (kvṙazei) | կվռազեիր (kvṙazeir) | կվռազեր (kvṙazer) | կվռազեինք (kvṙazeinkʻ) | կվռազեիք (kvṙazeikʻ) | կվռազեին (kvṙazein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | վռազի՛ր, վռազի՛* (vṙazír, vṙazí*) | — | — | վռազե՛ք, վռազեցե՛ք** (vṙazékʻ, vṙazecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չվռազել (čʻvṙazel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չվռազած (čʻvṙazac) | ||||||
| subject participle | չվռազող (čʻvṙazoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ վռազում (čʻem vṙazum) | չես վռազում (čʻes vṙazum) | չի վռազում (čʻi vṙazum) | չենք վռազում (čʻenkʻ vṙazum) | չեք վռազում (čʻekʻ vṙazum) | չեն վռազում (čʻen vṙazum) | |
| past imperfective | չէի վռազում (čʻēi vṙazum) | չէիր վռազում (čʻēir vṙazum) | չէր վռազում (čʻēr vṙazum) | չէինք վռազում (čʻēinkʻ vṙazum) | չէիք վռազում (čʻēikʻ vṙazum) | չէին վռազում (čʻēin vṙazum) | |
| future | չեմ վռազելու (čʻem vṙazelu) | չես վռազելու (čʻes vṙazelu) | չի վռազելու (čʻi vṙazelu) | չենք վռազելու (čʻenkʻ vṙazelu) | չեք վռազելու (čʻekʻ vṙazelu) | չեն վռազելու (čʻen vṙazelu) | |
| past future | չէի վռազելու (čʻēi vṙazelu) | չէիր վռազելու (čʻēir vṙazelu) | չէր վռազելու (čʻēr vṙazelu) | չէինք վռազելու (čʻēinkʻ vṙazelu) | չէիք վռազելու (čʻēikʻ vṙazelu) | չէին վռազելու (čʻēin vṙazelu) | |
| present perfect | չեմ վռազել (čʻem vṙazel) | չես վռազել (čʻes vṙazel) | չի վռազել (čʻi vṙazel) | չենք վռազել (čʻenkʻ vṙazel) | չեք վռազել (čʻekʻ vṙazel) | չեն վռազել (čʻen vṙazel) | |
| pluperfect | չէի վռազել (čʻēi vṙazel) | չէիր վռազել (čʻēir vṙazel) | չէր վռազել (čʻēr vṙazel) | չէինք վռազել (čʻēinkʻ vṙazel) | չէիք վռազել (čʻēikʻ vṙazel) | չէին վռազել (čʻēin vṙazel) | |
| aorist (past perfective) | չվռազեցի, չվռազի* (čʻvṙazecʻi, čʻvṙazi*) | չվռազեցիր, չվռազիր* (čʻvṙazecʻir, čʻvṙazir*) | չվռազեց (čʻvṙazecʻ) | չվռազեցինք, չվռազինք* (čʻvṙazecʻinkʻ, čʻvṙazinkʻ*) | չվռազեցիք, չվռազիք* (čʻvṙazecʻikʻ, čʻvṙazikʻ*) | չվռազեցին, չվռազին* (čʻvṙazecʻin, čʻvṙazin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չվռազեմ (čʻvṙazem) | չվռազես (čʻvṙazes) | չվռազի (čʻvṙazi) | չվռազենք (čʻvṙazenkʻ) | չվռազեք (čʻvṙazekʻ) | չվռազեն (čʻvṙazen) | |
| past | չվռազեի (čʻvṙazei) | չվռազեիր (čʻvṙazeir) | չվռազեր (čʻvṙazer) | չվռազեինք (čʻvṙazeinkʻ) | չվռազեիք (čʻvṙazeikʻ) | չվռազեին (čʻvṙazein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ վռազի (čʻem vṙazi) | չես վռազի (čʻes vṙazi) | չի վռազի (čʻi vṙazi) | չենք վռազի (čʻenkʻ vṙazi) | չեք վռազի (čʻekʻ vṙazi) | չեն վռազի (čʻen vṙazi) | |
| past | չէի վռազի (čʻēi vṙazi) | չէիր վռազի (čʻēir vṙazi) | չէր վռազի (čʻēr vṙazi) | չէինք վռազի (čʻēinkʻ vṙazi) | չէիք վռազի (čʻēikʻ vṙazi) | չէին վռազի (čʻēin vṙazi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ վռազիր, մի՛ վռազի* (mí vṙazir, mí vṙazi*) | — | — | մի՛ վռազեք, մի՛ վռազեցեք** (mí vṙazekʻ, mí vṙazecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
| declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| singular (singulare tantum) | ||||||||
| nominative | վռազել (vṙazel) | |||||||
| dative | վռազելու (vṙazelu) | |||||||
| ablative | վռազելուց (vṙazelucʻ) | |||||||
| instrumental | վռազելով (vṙazelov) | |||||||
| locative | վռազելում (vṙazelum) | |||||||
| definite forms | ||||||||
| nominative | վռազելը/վռազելն (vṙazelə/vṙazeln) | |||||||
| dative | վռազելուն (vṙazelun) | |||||||
| 1st person possessive forms (my) | ||||||||
| nominative | վռազելս (vṙazels) | |||||||
| dative | վռազելուս (vṙazelus) | |||||||
| ablative | վռազելուցս (vṙazelucʻs) | |||||||
| instrumental | վռազելովս (vṙazelovs) | |||||||
| locative | վռազելումս (vṙazelums) | |||||||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||||||
| nominative | վռազելդ (vṙazeld) | |||||||
| dative | վռազելուդ (vṙazelud) | |||||||
| ablative | վռազելուցդ (vṙazelucʻd) | |||||||
| instrumental | վռազելովդ (vṙazelovd) | |||||||
| locative | վռազելումդ (vṙazelumd) | |||||||
References
[edit]- ^ Orengo, Alessandro (2019) “Il ԲԱՌ ԳԻՐԳ ՏԱԼԻԱՆԻ Un dizionario armeno-italiano del XVII secolo”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 244