սիրեմ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]Denominal verb of սէր (sēr, “love”).
Verb
[edit]սիրեմ • (sirem) (aorist indicative սիրեցի)
- (transitive) to love, to be fond of, to have an affection or a liking for, to cherish, to like, to be pleased, to take pleasure or delight in, to delight in
- խանդակաթ սիրել ― xandakatʻ sirel ― to love tenderly
- տարփանօք սիրել ― tarpʻanōkʻ sirel ― to love passionately or dotingly
- սաստիկ սիրել ― sastik sirel ― to love to distraction
- բոլորով սրտիւ/յամենայն սրտէ սիրել ― bolorov srtiw/yamenayn srtē sirel ― to love with all one's heart
- ոգւով չափ սիրել ― ogwov čʻapʻ sirel ― to love with all one's soul
- ի վեր քան զամենայն սիրել ― i ver kʻan zamenayn sirel ― to love above all
- անկեղծ սիրով սիրել ― ankełc sirov sirel ― to love sincerely
- խանդակաթ սիրել ― xandakatʻ sirel ― to love tenderly
- խանդակաթ սիրել ― xandakatʻ sirel ― to love tenderly
- սիրել զմիմեանս ― sirel zmimeans ― to love one another, to be fond of each other
- ըստ անձին սիրել ― əst anjin sirel ― to love as oneself
- սիրել իբրեւ զբիբ ական ― sirel ibrew zbib akan ― to love as the apple of one's eye
- սիրել մինչեւ զշունչ վախճանին ― sirel minčʻew zšunčʻ vaxčanin ― to love to one's last breath
- զմի սէրսիրել ― zmi sērsirel ― to love with equal affection
- (mediopassive, intransitive) to be loved
Conjugation
[edit]active
| infinitive | սիրել (sirel) | participle | սիրեցեալ, սիրեալ (sirecʻeal, sireal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | սիրեց- (sirecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | սիրեմ (sirem) | սիրես (sires) | սիրէ (sirē) | սիրեմք (siremkʻ) | սիրէք (sirēkʻ) | սիրեն (siren) | |
| imperfect | սիրէի, սիրեի* (sirēi, sirei*) | սիրէիր, սիրեիր* (sirēir, sireir*) | սիրէր (sirēr) | սիրէաք, սիրեաք* (sirēakʻ, sireakʻ*) | սիրէիք, սիրեիք* (sirēikʻ, sireikʻ*) | սիրէին, սիրեին* (sirēin, sirein*) | |
| aorist | սիրեցի (sirecʻi) | սիրեցեր (sirecʻer) | սիրեաց (sireacʻ) | սիրեցաք (sirecʻakʻ) | սիրեցէք, սիրեցիք (sirecʻēkʻ, sirecʻikʻ) | սիրեցին (sirecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | սիրիցեմ (siricʻem) | սիրիցես (siricʻes) | սիրիցէ (siricʻē) | սիրիցեմք (siricʻemkʻ) | սիրիցէք (siricʻēkʻ) | սիրիցեն (siricʻen) | |
| aorist | սիրեցից (sirecʻicʻ) | սիրեսցես (sirescʻes) | սիրեսցէ (sirescʻē) | սիրեսցուք (sirescʻukʻ) | սիրեսջիք (siresǰikʻ) | սիրեսցեն (sirescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | սիրեա՛ (sireá) | — | — | սիրեցէ՛ք (sirecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | սիրեսջի՛ր (siresǰír) | — | — | սիրեսջի՛ք (siresǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ սիրեր (mí sirer) | — | — | մի՛ սիրէք (mí sirēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | սիրել, սիրիլ* (sirel, siril*) | participle | սիրեցեալ, սիրեալ (sirecʻeal, sireal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | սիրեց- (sirecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | սիրիմ (sirim) | սիրիս (siris) | սիրի (siri) | սիրիմք (sirimkʻ) | սիրիք (sirikʻ) | սիրին (sirin) | |
| imperfect | սիրէի (sirēi) | սիրէիր (sirēir) | սիրէր, սիրիւր (sirēr, siriwr) | սիրէաք (sirēakʻ) | սիրէիք (sirēikʻ) | սիրէին (sirēin) | |
| aorist | սիրեցայ (sirecʻay) | սիրեցար (sirecʻar) | սիրեցաւ (sirecʻaw) | սիրեցաք (sirecʻakʻ) | սիրեցայք (sirecʻaykʻ) | սիրեցան (sirecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | սիրիցիմ (siricʻim) | սիրիցիս (siricʻis) | սիրիցի (siricʻi) | սիրիցիմք (siricʻimkʻ) | սիրիցիք (siricʻikʻ) | սիրիցին (siricʻin) | |
| aorist | սիրեցայց (sirecʻaycʻ) | սիրեսցիս (sirescʻis) | սիրեսցի (sirescʻi) | սիրեսցուք (sirescʻukʻ) | սիրեսջիք (siresǰikʻ) | սիրեսցին (sirescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | սիրեա՛ց (sireácʻ) | — | — | սիրեցարո՛ւք (sirecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | սիրեսջի՛ր (siresǰír) | — | — | սիրեսջի՛ք (siresǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ սիրիր (mí sirir) | — | — | մի՛ սիրիք (mí sirikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
[edit]- Armenian: սիրել (sirel)
References
[edit]- Petrosean, Matatʻeay (1879) “սիրեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “սիրեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Godel, Robert (1975) An introduction to the study of classical Armenian, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 57