հրամանատար

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian հրամանատար (hramanatar).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /həɾɑmɑnɑˈtɑɾ/, [həɾɑmɑnɑtɑ́ɾ]
• (Western Armenian) IPA^(key): /həɾɑmɑnɑˈdɑɾ/, [həɾɑmɑnɑdɑ́ɾ]

Noun

հրամանատար • (hramanatar)

1. military commander

Declension

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	հրամանատար (hramanatar)	հրամանատարներ (hramanatarner)
dative	հրամանատարի (hramanatari)	հրամանատարների (hramanatarneri)
ablative	հրամանատարից (hramanataricʻ)	հրամանատարներից (hramanatarnericʻ)
instrumental	հրամանատարով (hramanatarov)	հրամանատարներով (hramanatarnerov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	հրամանատարը/հրամանատարն (hramanatarə/hramanatarn)	հրամանատարները/հրամանատարներն (hramanatarnerə/hramanatarnern)
dative	հրամանատարին (hramanatarin)	հրամանատարներին (hramanatarnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	հրամանատարս (hramanatars)	հրամանատարներս (hramanatarners)
dative	հրամանատարիս (hramanataris)	հրամանատարներիս (hramanatarneris)
ablative	հրամանատարիցս (hramanataricʻs)	հրամանատարներիցս (hramanatarnericʻs)
instrumental	հրամանատարովս (hramanatarovs)	հրամանատարներովս (hramanatarnerovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	հրամանատարդ (hramanatard)	հրամանատարներդ (hramanatarnerd)
dative	հրամանատարիդ (hramanatarid)	հրամանատարներիդ (hramanatarnerid)
ablative	հրամանատարիցդ (hramanataricʻd)	հրամանատարներիցդ (hramanatarnericʻd)
instrumental	հրամանատարովդ (hramanatarovd)	հրամանատարներովդ (hramanatarnerovd)
locative	—	—

Old Armenian

Alternative forms

• հրամատար (hramatar)

Etymology

An Iranian borrowing: compare Old Persian [script needed] (framātar, “master, lord”), Middle Persian [Book Pahlavi needed] (plmʾtʾl /⁠framādār⁠/, “commander, ruler, chief”). For the constituents see Old Armenian հրամայեմ (hramayem), հրաման (hraman) and Persian ـدار (-dâr). The form հրամանատար (hramanatar) is either a folk-etymological reshaping of հրամատար (hramatar) as հրաման (hraman, “command”) +‎ -ա- (-a-) +‎ -տար (-tar, “to carry”) or is borrowed from a parallel Iranian form: compare Sogdian [Syriac needed] (frmʾndʾr /⁠framāndār⁠/, “governor, tutor”), Persian فرماندار (farmândâr, “governor”).

Noun

հրամանատար • (hramanatar)

1. ruler, governor

Declension

i-a-type

	singular		plural
nominative	հրամանատար (hramanatar)		հրամանատարք (hramanatarkʻ)
genitive	հրամանատարի (hramanatari)		հրամանատարաց (hramanataracʻ)
dative	հրամանատարի (hramanatari)		հրամանատարաց (hramanataracʻ)
accusative	հրամանատար (hramanatar)		հրամանատարս (hramanatars)
ablative	հրամանատարէ (hramanatarē)		հրամանատարաց (hramanataracʻ)
instrumental	հրամանատարաւ (hramanataraw)		հրամանատարաւք = հրամանատարօք (hramanatarawkʻ = hramanatarōkʻ)
locative	հրամանատարի (hramanatari)		հրամանատարս (hramanatars)

Derived terms

• հրամանատարություն (hramanatarutʻyun)

Related terms

• հրաման (hraman), հրամայեմ (hramayem)
• հրապարակ (hraparak)
• սաղար (sałar)

Descendants

• → Armenian: հրամանատար (hramanatar)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “հրամանատար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “հրամանատար”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Chaumont, Marie-Louise (2000) “FRAMADĀR”, in Encyclopædia Iranica, online edition, New York
• Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 182
• Meyer, Robin (2017) Iranian-Armenian language contact in and before the 5th century CE. PhD thesis‎^[1], University of Oxford, page 16
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “հրամանատար”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy