հռչակ

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian հռչակ (hṙčʻak).

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /hərˈt͡ʃʰɑk/, [hərt͡ʃʰɑ́k]
(Western Armenian) IPA^(key): /həɾˈt͡ʃɑɡ/, [həɾt͡ʃʰɑ́ɡ]
Hyphenation: հըռ‧չակ

Noun

հռչակ • (hṙčʻak)

fame

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	հռչակ (hṙčʻak)	հռչակներ (hṙčʻakner)
dative	հռչակի (hṙčʻaki)	հռչակների (hṙčʻakneri)
ablative	հռչակից (hṙčʻakicʻ)	հռչակներից (hṙčʻaknericʻ)
instrumental	հռչակով (hṙčʻakov)	հռչակներով (hṙčʻaknerov)
locative	հռչակում (hṙčʻakum)	հռչակներում (hṙčʻaknerum)

	definite forms
nominative	հռչակը/հռչակն (hṙčʻakə/hṙčʻakn)	հռչակները/հռչակներն (hṙčʻaknerə/hṙčʻaknern)
dative	հռչակին (hṙčʻakin)	հռչակներին (hṙčʻaknerin)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	հռչակս (hṙčʻaks)	հռչակներս (hṙčʻakners)
dative	հռչակիս (hṙčʻakis)	հռչակներիս (hṙčʻakneris)
ablative	հռչակիցս (hṙčʻakicʻs)	հռչակներիցս (hṙčʻaknericʻs)
instrumental	հռչակովս (hṙčʻakovs)	հռչակներովս (hṙčʻaknerovs)
locative	հռչակումս (hṙčʻakums)	հռչակներումս (hṙčʻaknerums)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	հռչակդ (hṙčʻakd)	հռչակներդ (hṙčʻaknerd)
dative	հռչակիդ (hṙčʻakid)	հռչակներիդ (hṙčʻaknerid)
ablative	հռչակիցդ (hṙčʻakicʻd)	հռչակներիցդ (hṙčʻaknericʻd)
instrumental	հռչակովդ (hṙčʻakovd)	հռչակներովդ (hṙčʻaknerovd)
locative	հռչակումդ (hṙčʻakumd)	հռչակներումդ (hṙčʻaknerumd)

Related terms

հռչակել (hṙčʻakel)
հռչակագիր (hṙčʻakagir)

Old Armenian

Etymology

The origin is uncertain. Martirosyan suggests derivation from Iranian *hu-srutya-ka- (“of good repute, famous”), ultimately from Proto-Indo-European *h₁su- (“good”) + *ḱléwos (“fame”).

Noun

հռչակ • (hṙčʻak)

fame
հռչակ հարկանել ― hṙčʻak harkanel ― to make famous

հռչակ լինել ― hṙčʻak linel ― to be heard, published, divulged

հռչակ հարկանիլ ― hṙčʻak harkanil ― to be spread the fame of

եւ երթայր հռչակ զնմանէ ընդ ամենայն կողմանս ― ew ertʻayr hṙčʻak znmanē ənd amenayn kołmans ― and the fame of him went out into every place of the country round about

հռչակ ընթանայ ― hṙčʻak əntʻanay ― it is reported, there is a report, they say; the report is spread; it is rumoured
exultation, rejoicing; solemnity, pomp
հռչակաւ ― hṙčʻakaw ― solemnly, pompously

Declension

*i-a*-type
	singular	plural
nominative	հռչակ (hṙčʻak)	հռչակք (hṙčʻakkʻ)
genitive	հռչակի (hṙčʻaki)	հռչակաց (hṙčʻakacʻ)
dative	հռչակի (hṙčʻaki)	հռչակաց (hṙčʻakacʻ)
accusative	հռչակ (hṙčʻak)	հռչակս (hṙčʻaks)
ablative	հռչակէ (hṙčʻakē)	հռչակաց (hṙčʻakacʻ)
instrumental	հռչակաւ (hṙčʻakaw)	հռչակաւք = հռչակօք (hṙčʻakawkʻ = hṙčʻakōkʻ)
locative	հռչակի (hṙčʻaki)	հռչակս (hṙčʻaks)

Derived terms

ամենահռչակ (amenahṙčʻak)
ամենահռչակելի (amenahṙčʻakeli)
բազմահռչակ (bazmahṙčʻak)
բարեհռչակ (barehṙčʻak)
բարեհռչակապէս (barehṙčʻakapēs)
բարեհռչակեմ (barehṙčʻakem)
բարեհռչակութիւն (barehṙčʻakutʻiwn)
բարձրահռչակ (barjrahṙčʻak)
գերահռչակ (gerahṙčʻak)
գերահռչակեմ (gerahṙčʻakem)
հանրահռչակեմ (hanrahṙčʻakem)
հռչակագեղ (hṙčʻakageł)
հռչակագոյն (hṙčʻakagoyn)
հռչակագործ (hṙčʻakagorc)
հռչակական (hṙčʻakakan)
հռչակահանդէս (hṙčʻakahandēs)
հռչականուն (hṙčʻakanun)
հռչակատես (hṙčʻakates)
հռչակաւոր (hṙčʻakawor)
հռչակաւորեալ (hṙčʻakaworeal)
հռչակաւորութիւն (hṙčʻakaworutʻiwn)
հռչակելի (hṙčʻakeli)
հռչակեմ (hṙčʻakem)
հռչակեցուցանեմ (hṙčʻakecʻucʻanem)
հռչակիչ (hṙčʻakičʻ)
հռչակութիւն (hṙčʻakutʻiwn)
հռչակումն (hṙčʻakumn)
մեծահռչակ (mecahṙčʻak)
յոգնահռչակ (yognahṙčʻak)
յոգնահռչակութիւն (yognahṙčʻakutʻiwn)
չարահռչակ (čʻarahṙčʻak)
վերահռչակեմ (verahṙčʻakem)
տիեզերահռչակ (tiezerahṙčʻak)
տիեզերահռչակեալ (tiezerahṙčʻakeal)

Descendants

→ Armenian: հռչակ (hṙčʻak) (learned)

References

Petrosean, Matatʻeay (1879) “հռչակ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “հռչակ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “հռչակ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 314