կատարեմ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]From կատար (katar, “top”). For the sense development compare Old Armenian ի գլուխ հանել (i glux hanel, “to complete”, literally “to bring to a head”), Armenian գլուխ բերել (glux berel, “to complete”, literally “to bring to a head”); Russian заверши́ть (zaveršítʹ, “to complete”) from верх (verx, “top”); English top out, top off.
Verb
[edit]կատարեմ • (katarem)
- (transitive) to complete, realize, fulfill, carry out
- կատարել զպարտս ― katarel zparts ― to perform, to fulfil a duty
- կատարել զխորհուրդ ― katarel zxorhurd ― to carry out a project
- կատարել զկամս անձին ― katarel zkams anjin ― to have one's will, to be contented, to do according to one's desire
- կատարել զկամս ուրուք ― katarel zkams urukʻ ― to fulfil the wishes of, to humour, to content
- կատարել զսրտմտութիւն իւր յոք ― katarel zsrtmtutʻiwn iwr yokʻ ― to glut one's wrath or vengeance on
- կատարել զընթացս, զաւուրս իւր ― katarel zəntʻacʻs, zawurs iwr ― to terminate one's career; to end one's days
- կատարել զհոգի ― katarel zhogi ― to give up the ghost, to expire, to die
- (transitive) to consecrate, sanctify, initiate
- (transitive) to celebrate (a feast)
- (mediopassive, intransitive) to be ended, accomplished, finished, crowned
- (mediopassive, intransitive) to end, die
Conjugation
[edit]active
| infinitive | կատարել (katarel) | participle | կատարեցեալ, կատարեալ (katarecʻeal, katareal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | կատարեց- (katarecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կատարեմ (katarem) | կատարես (katares) | կատարէ (katarē) | կատարեմք (kataremkʻ) | կատարէք (katarēkʻ) | կատարեն (kataren) | |
| imperfect | կատարէի, կատարեի* (katarēi, katarei*) | կատարէիր, կատարեիր* (katarēir, katareir*) | կատարէր (katarēr) | կատարէաք, կատարեաք* (katarēakʻ, katareakʻ*) | կատարէիք, կատարեիք* (katarēikʻ, katareikʻ*) | կատարէին, կատարեին* (katarēin, katarein*) | |
| aorist | կատարեցի (katarecʻi) | կատարեցեր (katarecʻer) | կատարեաց (katareacʻ) | կատարեցաք (katarecʻakʻ) | կատարեցէք, կատարեցիք (katarecʻēkʻ, katarecʻikʻ) | կատարեցին (katarecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կատարիցեմ (kataricʻem) | կատարիցես (kataricʻes) | կատարիցէ (kataricʻē) | կատարիցեմք (kataricʻemkʻ) | կատարիցէք (kataricʻēkʻ) | կատարիցեն (kataricʻen) | |
| aorist | կատարեցից (katarecʻicʻ) | կատարեսցես (katarescʻes) | կատարեսցէ (katarescʻē) | կատարեսցուք (katarescʻukʻ) | կատարեսջիք (kataresǰikʻ) | կատարեսցեն (katarescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | կատարեա՛ (katareá) | — | — | կատարեցէ՛ք (katarecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | կատարեսջի՛ր (kataresǰír) | — | — | կատարեսջի՛ք (kataresǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ կատարեր (mí katarer) | — | — | մի՛ կատարէք (mí katarēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | կատարել, կատարիլ* (katarel, kataril*) | participle | կատարեցեալ, կատարեալ (katarecʻeal, katareal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | կատարեց- (katarecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կատարիմ (katarim) | կատարիս (kataris) | կատարի (katari) | կատարիմք (katarimkʻ) | կատարիք (katarikʻ) | կատարին (katarin) | |
| imperfect | կատարէի (katarēi) | կատարէիր (katarēir) | կատարէր, կատարիւր (katarēr, katariwr) | կատարէաք (katarēakʻ) | կատարէիք (katarēikʻ) | կատարէին (katarēin) | |
| aorist | կատարեցայ (katarecʻay) | կատարեցար (katarecʻar) | կատարեցաւ (katarecʻaw) | կատարեցաք (katarecʻakʻ) | կատարեցայք (katarecʻaykʻ) | կատարեցան (katarecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կատարիցիմ (kataricʻim) | կատարիցիս (kataricʻis) | կատարիցի (kataricʻi) | կատարիցիմք (kataricʻimkʻ) | կատարիցիք (kataricʻikʻ) | կատարիցին (kataricʻin) | |
| aorist | կատարեցայց (katarecʻaycʻ) | կատարեսցիս (katarescʻis) | կատարեսցի (katarescʻi) | կատարեսցուք (katarescʻukʻ) | կատարեսջիք (kataresǰikʻ) | կատարեսցին (katarescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | կատարեա՛ց (katareácʻ) | — | — | կատարեցարո՛ւք (katarecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | կատարեսջի՛ր (kataresǰír) | — | — | կատարեսջի՛ք (kataresǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ կատարիր (mí katarir) | — | — | մի՛ կատարիք (mí katarikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Further reading
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կատարեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “կատարեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “կատարիմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Thomson, Robert W. (1989) An Introduction to Classical Armenian, 2nd edition, Delmar, New York: Caravan Books, page 209