կապար

Armenian

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /kɑˈpɑɾ/, [kɑpɑ́ɾ]
• (Western Armenian) IPA^(key): /ɡɑˈbɑɾ/, [ɡɑbɑ́ɾ]
• Hyphenation: կա‧պար

Etymology 1

Learned borrowing from Old Armenian կապար (kapar).

Noun

կապար • (kapar)

1. lead (metal)

   Synonym: արճիճ (arčič)

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	կապար (kapar)	կապարներ (kaparner)
dative	կապարի (kapari)	կապարների (kaparneri)
ablative	կապարից (kaparicʻ)	կապարներից (kaparnericʻ)
instrumental	կապարով (kaparov)	կապարներով (kaparnerov)
locative	կապարում (kaparum)	կապարներում (kaparnerum)
	definite forms
nominative	կապարը/կապարն (kaparə/kaparn)	կապարները/կապարներն (kaparnerə/kaparnern)
dative	կապարին (kaparin)	կապարներին (kaparnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	կապարս (kapars)	կապարներս (kaparners)
dative	կապարիս (kaparis)	կապարներիս (kaparneris)
ablative	կապարիցս (kaparicʻs)	կապարներիցս (kaparnericʻs)
instrumental	կապարովս (kaparovs)	կապարներովս (kaparnerovs)
locative	կապարումս (kaparums)	կապարներումս (kaparnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	կապարդ (kapard)	կապարներդ (kaparnerd)
dative	կապարիդ (kaparid)	կապարներիդ (kaparnerid)
ablative	կապարիցդ (kaparicʻd)	կապարներիցդ (kaparnericʻd)
instrumental	կապարովդ (kaparovd)	կապարներովդ (kaparnerovd)
locative	կապարումդ (kaparumd)	կապարներումդ (kaparnerumd)

Derived terms

• կապարյա (kaparya, “leaden”)

Etymology 2

From Old Armenian կապար (kapar).

Noun

կապար • (kapar)

1. caper, Capparis

   Synonym: կապրցախ (kaprcʻax)

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	կապար (kapar)	կապարներ (kaparner)
dative	կապարի (kapari)	կապարների (kaparneri)
ablative	կապարից (kaparicʻ)	կապարներից (kaparnericʻ)
instrumental	կապարով (kaparov)	կապարներով (kaparnerov)
locative	կապարում (kaparum)	կապարներում (kaparnerum)
	definite forms
nominative	կապարը/կապարն (kaparə/kaparn)	կապարները/կապարներն (kaparnerə/kaparnern)
dative	կապարին (kaparin)	կապարներին (kaparnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	կապարս (kapars)	կապարներս (kaparners)
dative	կապարիս (kaparis)	կապարներիս (kaparneris)
ablative	կապարիցս (kaparicʻs)	կապարներիցս (kaparnericʻs)
instrumental	կապարովս (kaparovs)	կապարներովս (kaparnerovs)
locative	կապարումս (kaparums)	կապարներումս (kaparnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	կապարդ (kapard)	կապարներդ (kaparnerd)
dative	կապարիդ (kaparid)	կապարներիդ (kaparnerid)
ablative	կապարիցդ (kaparicʻd)	կապարներիցդ (kaparnericʻd)
instrumental	կապարովդ (kaparovd)	կապարներովդ (kaparnerovd)
locative	կապարումդ (kaparumd)	կապարներումդ (kaparnerumd)

Old Armenian

Etymology 1

Unknown origin. Often connected with Akkadian 𒀀𒈖 (A.GAR₅ /⁠abāru⁠/, “lead”) from Sumerian 𒀀𒈖 (A.GAR₅ /⁠agar⁠/, “lead”), but the initial կ- (k-) is difficult to explain.

Noun

կապար • (kapar)

1. lead (metal)
2. lead-pencil

Declension

o-type

	singular		plural
nominative	կապար (kapar)		կապարք (kaparkʻ)
genitive	կապարոյ (kaparoy)		կապարոց (kaparocʻ)
dative	կապարոյ (kaparoy)		կապարոց (kaparocʻ)
accusative	կապար (kapar)		կապարս (kapars)
ablative	կապարոյ (kaparoy)		կապարոց (kaparocʻ)
instrumental	կապարով (kaparov)		կապարովք (kaparovkʻ)
locative	կապար (kapar)		կապարս (kapars)

i-a-type

	singular		plural
nominative	կապար (kapar)		կապարք (kaparkʻ)
genitive	կապարի (kapari)		կապարաց (kaparacʻ)
dative	կապարի (kapari)		կապարաց (kaparacʻ)
accusative	կապար (kapar)		կապարս (kapars)
ablative	կապարէ (kaparē)		կապարաց (kaparacʻ)
instrumental	կապարաւ (kaparaw)		կապարաւք = կապարօք (kaparawkʻ = kaparōkʻ)
locative	կապարի (kapari)		կապարս (kapars)
probably post-classical

Derived terms

• կապարակիր (kaparakir)
• կապարահատք (kaparahatkʻ)
• կապարայօդ (kaparayōd)
• կապարանման (kaparanman)
• կապարեալ (kapareal)
• կապարեայ (kapareay)

Descendants

• → Armenian: կապար (kapar)

Further reading

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “կապար”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կապար”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “կապար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• J̌ahukyan, Geworg (2010) “կապար”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik

Etymology 2

From the unattested Middle Iranian cognate of Persian کبر (kabar, “caper”). Doublet of կապպար (kappar), քապար (kʻapar).

Noun

կապար • (kapar)

2. caper, Capparis
   • 5th century, Bible, Ecclesiastes 12.5:

     Եւ ի բարձունս հայեսցին, եւ ապշութիւն ի ճանապարհին․ եւ ծաղկեսցի նշին, եւ թանձրասցի մարախն, եւ տարածեսցի կապարն․ զի գնաց մարդ ի տուն իւր յաւիտենից, եւ շուրջ եղեն կոծօղք ի հրապարակս։

     Ew i barjuns hayescʻin, ew apšutʻiwn i čanaparhin; ew całkescʻi nšin, ew tʻanjrascʻi maraxn, ew taracescʻi kaparn; zi gnacʻ mard i tun iwr yawitenicʻ, ew šurǰ ełen kocōłkʻ i hraparaks.

     • Translation by Brenton Septuagint Translation

       And they shall look up, and fears shall be in the way, and the almond tree shall blossom, and the locust shall increase, and the caper shall be scattered: because man has gone to his eternal home, and the mourners have gone about the market.

Descendants

• Armenian: կապար (kapar), կապարասի (kaparasi)
• → Old Georgian: კაპარი (ḳaṗari)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “կապար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 523ab
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կապար”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 165
• J̌ahukyan, Geworg (2010) “կապար”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “կապար”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy