զեղում

Armenian

Etymology

Semi-learned borrowing from Old Armenian զեղումն (zełumn)

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /zeˈʁum/, [zeʁúm]
• (Western Armenian) IPA^(key): /zeˈʁum/, [zeʁúm]

Noun

զեղում • (zeġum) (higher register)

1. pouring, the act of pouring or being poured
2. strong emotion or emotional outburst

Declension

n-type/i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	զեղում (zeġum)	զեղումներ (zeġumner)
dative	զեղման, զեղումի (zeġman, zeġumi)	զեղումների (zeġumneri)
ablative	զեղումից (zeġumicʻ)	զեղումներից (zeġumnericʻ)
instrumental	զեղմամբ, զեղումով (zeġmamb, zeġumov)	զեղումներով (zeġumnerov)
locative	զեղումում* (zeġumum*)	զեղումներում (zeġumnerum)
	definite forms
nominative	զեղումը/զեղումն (zeġumə/zeġumn)	զեղումները/զեղումներն (zeġumnerə/zeġumnern)
dative	զեղմանը/զեղմանն, զեղումին (zeġmanə/zeġmann, zeġumin)	զեղումներին (zeġumnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	զեղումս (zeġums)	զեղումներս (zeġumners)
dative	զեղմանս/զեղումիս (zeġmans/zeġumis)	զեղումներիս (zeġumneris)
ablative	զեղումիցս (zeġumicʻs)	զեղումներիցս (zeġumnericʻs)
instrumental	զեղումովս (zeġumovs)	զեղումներովս (zeġumnerovs)
locative	զեղումումս* (zeġumums*)	զեղումներումս (zeġumnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	զեղումդ (zeġumd)	զեղումներդ (zeġumnerd)
dative	զեղմանդ/զեղումիդ (zeġmand/zeġumid)	զեղումներիդ (zeġumnerid)
ablative	զեղումիցդ (zeġumicʻd)	զեղումներիցդ (zeġumnericʻd)
instrumental	զեղումովդ (zeġumovd)	զեղումներովդ (zeġumnerovd)
locative	զեղումումդ* (zeġumumd*)	զեղումներումդ (zeġumnerumd)

*the singular locative is seldom used

Old Armenian

Alternative forms

• զեղանիմ (zełanim) (mediopassive sense only)

Etymology

From զ- (z-) +‎ հեղում (hełum).

Verb

զեղում • (zełum)

1. (transitive) to pour, pour out, shed

   զեղուլ ումեք, (յոք) զվարդապետութիւնն ― zełul umekʻ, (yokʻ) zvardapetutʻiwnn ― to preach redundantly, to be verbose

   բազում ծաղր զեղեալ հեղուլ ― bazum całr zełeal hełul ― to laugh immoderately

   զեղուին զնովաւ զամենայն ամբոխն ― zełuin znovaw zamenayn amboxn ― the people crowded around him

2. (mediopassive, intransitive) to flow out, be overfilled

   զեղուլ խնդութեամբ ― zełul xndutʻeamb ― to be filled with joy

   զեղուլ ծովու ― zełul covu ― to be at the flood

   զեղուլ իմիք ի յուշոյ ― zełul imikʻ i yušoy ― to slip one's memory, to forget

   զեղուլ զոմամբ ― zełul zomamb ― to embrace, to clasp to one's bosom

   զեղաւ սիրտ նորա ― zeław sirt nora ― his heart swelled with emotion, overflowed, outpoured itself

Conjugation

active

infinitive		զեղուլ (zełul)		participle	զեղեալ (zełeal)
causative		զեղուցանեմ (zełucʻanem)		aorist stem	զեղ- (zeł-)
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative
	present	զեղում (zełum)	զեղուս (zełus)	զեղու (zełu)	զեղումք (zełumkʻ)	զեղուք (zełukʻ)	զեղուն (zełun)
	imperfect	զեղուի (zełui)	զեղուիր (zełuir)	զեղոյր (zełoyr)	զեղուաք (zełuakʻ)	զեղուիք (zełuikʻ)	զեղուին (zełuin)
	aorist	զեղի (zełi)	զեղեր (zełer)	եզեղ (ezeł)	զեղաք (zełakʻ)	զեղէք, զեղիք (zełēkʻ, zełikʻ)	զեղին (zełin)
subjunctive
	present	զեղուցում (zełucʻum)	զեղուցուս (zełucʻus)	զեղուցու (zełucʻu)	զեղուցումք (zełucʻumkʻ)	զեղուցուք (zełucʻukʻ)	զեղուցուն (zełucʻun)
	aorist	զեղից (zełicʻ)	զեղցես (zełcʻes)	զեղցէ (zełcʻē)	զեղցուք (zełcʻukʻ)	զեղջիք (zełǰikʻ)	զեղցեն (zełcʻen)
imperatives
	imperative	—	զե՛ղ (zéł)	—	—	զեղէ՛ք (zełḗkʻ)	—
	cohortative	—	զեղջի՛ր (zełǰír)	—	—	զեղջի՛ք (zełǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ զեղուր (mí zełur)	—	—	մի՛ զեղուք (mí zełukʻ)	—

mediopassive

infinitive		զեղուլ (zełul)		participle	զեղեալ (zełeal)
causative		զեղուցանեմ (zełucʻanem)		aorist stem	զեղ- (zeł-)
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative
	present	զեղում (zełum)	զեղուս (zełus)	զեղու (zełu)	զեղումք (zełumkʻ)	զեղուք (zełukʻ)	զեղուն (zełun)
	imperfect	զեղուի (zełui)	զեղուիր (zełuir)	զեղոյր (zełoyr)	զեղուաք (zełuakʻ)	զեղուիք (zełuikʻ)	զեղուին (zełuin)
	aorist	զեղայ (zełay)	զեղար (zełar)	զեղաւ (zeław)	զեղաք (zełakʻ)	զեղայք (zełaykʻ)	զեղան (zełan)
subjunctive
	present	զեղուցում (zełucʻum)	զեղուցուս (zełucʻus)	զեղուցու (zełucʻu)	զեղուցումք (zełucʻumkʻ)	զեղուցուք (zełucʻukʻ)	զեղուցուն (zełucʻun)
	aorist	զեղայց (zełaycʻ)	զեղցիս (zełcʻis)	զեղցի (zełcʻi)	զեղցուք (zełcʻukʻ)	զեղջիք (zełǰikʻ)	զեղցին (zełcʻin)
imperatives
	imperative	—	զեղի՛ր (zełír)	—	—	զեղարո՛ւք (zełarúkʻ)	—
	cohortative	—	զեղջի՛ր (zełǰír)	—	—	զեղջի՛ք (zełǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ զեղուր (mí zełur)	—	—	մի՛ զեղուք (mí zełukʻ)	—

Derived terms

• ամենազեղուն (amenazełun)
• առաւելազեղում (aṙawelazełum)
• արտազեղում (artazełum)
• արտազեղումն (artazełumn)
• բազմազեղ (bazmazeł)
• բազմազեղուն (bazmazełun)
• զեղուած (zełuac)
• զեղումն (zełumn)
• զեղուն (zełun)
• զեղուցանեմ (zełucʻanem)
• իմաստազեղ (imastazeł)
• մշտազեղ (mštazeł)
• յանկարծազեղ (yankarcazeł)
• նախազեղում (naxazełum)

Descendants

• Armenian: զեղել (zeġel)

References

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “զեղում”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy