զատանեմ
Old Armenian
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]From զ- (z-) + հատանեմ (hatanem).
Verb
[edit]զատանեմ • (zatanem) (aorist indicative զատի)
- (transitive) to separate, to divide, to distract, to scatter, to disjoin, to detach, to dry up, to disunite, to take to pieces, to disentangle, to pick
- (mediopassive, intransitive) to separate; to retire
Conjugation
[edit]active
| infinitive | զատանել (zatanel) | participle | զատեալ (zateal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | զատուցանեմ (zatucʻanem) | aorist stem | զատ- (zat-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | զատանեմ (zatanem) | զատանես (zatanes) | զատանէ (zatanē) | զատանեմք (zatanemkʻ) | զատանէք (zatanēkʻ) | զատանեն (zatanen) | |
| imperfect | զատանէի, զատանեի* (zatanēi, zatanei*) | զատանէիր, զատանեիր* (zatanēir, zataneir*) | զատանէր (zatanēr) | զատանէաք, զատանեաք* (zatanēakʻ, zataneakʻ*) | զատանէիք, զատանեիք* (zatanēikʻ, zataneikʻ*) | զատանէին, զատանեին* (zatanēin, zatanein*) | |
| aorist | զատի (zati) | զատեր (zater) | եզատ (ezat) | զատաք (zatakʻ) | զատէք, զատիք (zatēkʻ, zatikʻ) | զատին (zatin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | զատանիցեմ (zatanicʻem) | զատանիցես (zatanicʻes) | զատանիցէ (zatanicʻē) | զատանիցեմք (zatanicʻemkʻ) | զատանիցէք (zatanicʻēkʻ) | զատանիցեն (zatanicʻen) | |
| aorist | զատից (zaticʻ) | զատցես (zatcʻes) | զատցէ (zatcʻē) | զատցուք (zatcʻukʻ) | զատջիք (zatǰikʻ) | զատցեն (zatcʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | զա՛տ (zát) | — | — | զատէ՛ք (zatḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | զատջի՛ր (zatǰír) | — | — | զատջի՛ք (zatǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ զատաներ (mí zataner) | — | — | մի՛ զատանէք (mí zatanēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | զատանել, զատանիլ* (zatanel, zatanil*) | participle | զատեալ (zateal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | զատուցանեմ (zatucʻanem) | aorist stem | զատ- (zat-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | զատանիմ (zatanim) | զատանիս (zatanis) | զատանի (zatani) | զատանիմք (zatanimkʻ) | զատանիք (zatanikʻ) | զատանին (zatanin) | |
| imperfect | զատանէի (zatanēi) | զատանէիր (zatanēir) | զատանէր, զատանիւր (zatanēr, zataniwr) | զատանէաք (zatanēakʻ) | զատանէիք (zatanēikʻ) | զատանէին (zatanēin) | |
| aorist | զատայ (zatay) | զատար (zatar) | զատաւ (zataw) | զատաք (zatakʻ) | զատայք (zataykʻ) | զատան (zatan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | զատանիցիմ (zatanicʻim) | զատանիցիս (zatanicʻis) | զատանիցի (zatanicʻi) | զատանիցիմք (zatanicʻimkʻ) | զատանիցիք (zatanicʻikʻ) | զատանիցին (zatanicʻin) | |
| aorist | զատայց (zataycʻ) | զատցիս (zatcʻis) | զատցի (zatcʻi) | զատցուք (zatcʻukʻ) | զատջիք (zatǰikʻ) | զատցին (zatcʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | զատի՛ր (zatír) | — | — | զատարո՛ւք (zatarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | զատջի՛ր (zatǰír) | — | — | զատջի՛ք (zatǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ զատանիր (mí zatanir) | — | — | մի՛ զատանիք (mí zatanikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
[edit]- անզատ (anzat)
- անզատաբար (anzatabar)
- անզատական (anzatakan)
- անզատելի (anzateli)
- արտազատեմ (artazatem)
- զատ (zat)
- զատագոյն (zatagoyn)
- զատաթեւ (zatatʻew)
- զատած (zatac)
- զատական (zatakan)
- զատիկ (zatik)
- զատութիւն (zatutʻiwn)
- զատումն (zatumn)
- զատուցանեմ (zatucʻanem)
- զատուցումն (zatucʻumn)
- զատչիմ (zatčʻim)
- ոտնզատոյց (otnzatoycʻ)
Descendants
[edit]- Armenian: զատել (zatel)
References
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “զատանեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “զատանեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy