դզել
Jump to navigation
Jump to search
Armenian
[edit]Etymology
[edit]From դուզ (duz).
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /dəˈzel/, [dəzél]
Audio (Eastern Armenian): (file)
Verb
[edit]դզել • (dzel)
- (colloquial) to straighten, to correct
- Synonym: ուղղել (uġġel)
- (colloquial) to flatten, to smooth
- Synonym: հարթել (hartʻel)
- (colloquial) to fix, to put into order
- Synonyms: սարքել (sarkʻel), կարգավորել (kargavorel)
- (colloquial, slang) to be pleasing to, to be to one's liking
- Synonym: դուր գալ (dur gal)
- Ասածդ (ինձ) չդզեց։ ― Asacd (inj) čʻdzecʻ. ― I didn't like what you said.
- Էս երգը (ինձ) դզում ա։ ― Ēs ergə (inj) dzum a. ― I like this song.
Inflection
[edit]-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | դզել (dzel) | imperfective converb | դզում (dzum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | դզվել (dzvel) | simultaneous converb | դզելիս (dzelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | դզել (dzel) | ||||
| aorist stem | դզ- (dz-) | future converb I | դզելու (dzelu) | ||||
| resultative participle | դզած (dzac) | future converb II | դզելիք (dzelikʻ) | ||||
| subject participle | դզող (dzoġ) | connegative converb | դզի (dzi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | դզում եմ (dzum em) | դզում ես (dzum es) | դզում է (dzum ē) | դզում ենք (dzum enkʻ) | դզում եք (dzum ekʻ) | դզում են (dzum en) | |
| past imperfective | դզում էի (dzum ēi) | դզում էիր (dzum ēir) | դզում էր (dzum ēr) | դզում էինք (dzum ēinkʻ) | դզում էիք (dzum ēikʻ) | դզում էին (dzum ēin) | |
| future | դզելու եմ (dzelu em) | դզելու ես (dzelu es) | դզելու է (dzelu ē) | դզելու ենք (dzelu enkʻ) | դզելու եք (dzelu ekʻ) | դզելու են (dzelu en) | |
| past future | դզելու էի (dzelu ēi) | դզելու էիր (dzelu ēir) | դզելու էր (dzelu ēr) | դզելու էինք (dzelu ēinkʻ) | դզելու էիք (dzelu ēikʻ) | դզելու էին (dzelu ēin) | |
| present perfect | դզել եմ (dzel em) | դզել ես (dzel es) | դզել է (dzel ē) | դզել ենք (dzel enkʻ) | դզել եք (dzel ekʻ) | դզել են (dzel en) | |
| pluperfect | դզել էի (dzel ēi) | դզել էիր (dzel ēir) | դզել էր (dzel ēr) | դզել էինք (dzel ēinkʻ) | դզել էիք (dzel ēikʻ) | դզել էին (dzel ēin) | |
| aorist (past perfective) | դզեցի, դզի* (dzecʻi, dzi*) | դզեցիր, դզիր* (dzecʻir, dzir*) | դզեց (dzecʻ) | դզեցինք, դզինք* (dzecʻinkʻ, dzinkʻ*) | դզեցիք, դզիք* (dzecʻikʻ, dzikʻ*) | դզեցին, դզին* (dzecʻin, dzin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | դզեմ (dzem) | դզես (dzes) | դզի (dzi) | դզենք (dzenkʻ) | դզեք (dzekʻ) | դզեն (dzen) | |
| past | դզեի (dzei) | դզեիր (dzeir) | դզեր (dzer) | դզեինք (dzeinkʻ) | դզեիք (dzeikʻ) | դզեին (dzein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կդզեմ (kdzem) | կդզես (kdzes) | կդզի (kdzi) | կդզենք (kdzenkʻ) | կդզեք (kdzekʻ) | կդզեն (kdzen) | |
| past | կդզեի (kdzei) | կդզեիր (kdzeir) | կդզեր (kdzer) | կդզեինք (kdzeinkʻ) | կդզեիք (kdzeikʻ) | կդզեին (kdzein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | դզի՛ր, դզի՛* (dzír, dzí*) | — | — | դզե՛ք, դզեցե՛ք** (dzékʻ, dzecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չդզել (čʻdzel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չդզած (čʻdzac) | ||||||
| subject participle | չդզող (čʻdzoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ դզում (čʻem dzum) | չես դզում (čʻes dzum) | չի դզում (čʻi dzum) | չենք դզում (čʻenkʻ dzum) | չեք դզում (čʻekʻ dzum) | չեն դզում (čʻen dzum) | |
| past imperfective | չէի դզում (čʻēi dzum) | չէիր դզում (čʻēir dzum) | չէր դզում (čʻēr dzum) | չէինք դզում (čʻēinkʻ dzum) | չէիք դզում (čʻēikʻ dzum) | չէին դզում (čʻēin dzum) | |
| future | չեմ դզելու (čʻem dzelu) | չես դզելու (čʻes dzelu) | չի դզելու (čʻi dzelu) | չենք դզելու (čʻenkʻ dzelu) | չեք դզելու (čʻekʻ dzelu) | չեն դզելու (čʻen dzelu) | |
| past future | չէի դզելու (čʻēi dzelu) | չէիր դզելու (čʻēir dzelu) | չէր դզելու (čʻēr dzelu) | չէինք դզելու (čʻēinkʻ dzelu) | չէիք դզելու (čʻēikʻ dzelu) | չէին դզելու (čʻēin dzelu) | |
| present perfect | չեմ դզել (čʻem dzel) | չես դզել (čʻes dzel) | չի դզել (čʻi dzel) | չենք դզել (čʻenkʻ dzel) | չեք դզել (čʻekʻ dzel) | չեն դզել (čʻen dzel) | |
| pluperfect | չէի դզել (čʻēi dzel) | չէիր դզել (čʻēir dzel) | չէր դզել (čʻēr dzel) | չէինք դզել (čʻēinkʻ dzel) | չէիք դզել (čʻēikʻ dzel) | չէին դզել (čʻēin dzel) | |
| aorist (past perfective) | չդզեցի, չդզի* (čʻdzecʻi, čʻdzi*) | չդզեցիր, չդզիր* (čʻdzecʻir, čʻdzir*) | չդզեց (čʻdzecʻ) | չդզեցինք, չդզինք* (čʻdzecʻinkʻ, čʻdzinkʻ*) | չդզեցիք, չդզիք* (čʻdzecʻikʻ, čʻdzikʻ*) | չդզեցին, չդզին* (čʻdzecʻin, čʻdzin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չդզեմ (čʻdzem) | չդզես (čʻdzes) | չդզի (čʻdzi) | չդզենք (čʻdzenkʻ) | չդզեք (čʻdzekʻ) | չդզեն (čʻdzen) | |
| past | չդզեի (čʻdzei) | չդզեիր (čʻdzeir) | չդզեր (čʻdzer) | չդզեինք (čʻdzeinkʻ) | չդզեիք (čʻdzeikʻ) | չդզեին (čʻdzein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ դզի (čʻem dzi) | չես դզի (čʻes dzi) | չի դզի (čʻi dzi) | չենք դզի (čʻenkʻ dzi) | չեք դզի (čʻekʻ dzi) | չեն դզի (čʻen dzi) | |
| past | չէի դզի (čʻēi dzi) | չէիր դզի (čʻēir dzi) | չէր դզի (čʻēr dzi) | չէինք դզի (čʻēinkʻ dzi) | չէիք դզի (čʻēikʻ dzi) | չէին դզի (čʻēin dzi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ դզիր, մի՛ դզի* (mí dzir, mí dzi*) | — | — | մի՛ դզեք, մի՛ դզեցեք** (mí dzekʻ, mí dzecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
| declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| singular (singulare tantum) | ||||||||
| nominative | դզել (dzel) | |||||||
| dative | դզելու (dzelu) | |||||||
| ablative | դզելուց (dzelucʻ) | |||||||
| instrumental | դզելով (dzelov) | |||||||
| locative | դզելում (dzelum) | |||||||
| definite forms | ||||||||
| nominative | դզելը/դզելն (dzelə/dzeln) | |||||||
| dative | դզելուն (dzelun) | |||||||
| 1st person possessive forms (my) | ||||||||
| nominative | դզելս (dzels) | |||||||
| dative | դզելուս (dzelus) | |||||||
| ablative | դզելուցս (dzelucʻs) | |||||||
| instrumental | դզելովս (dzelovs) | |||||||
| locative | դզելումս (dzelums) | |||||||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||||||
| nominative | դզելդ (dzeld) | |||||||
| dative | դզելուդ (dzelud) | |||||||
| ablative | դզելուցդ (dzelucʻd) | |||||||
| instrumental | դզելովդ (dzelovd) | |||||||
| locative | դզելումդ (dzelumd) | |||||||
Further reading
[edit]- “դզել”, in Žamanakakicʻ hayocʻ lezvi bacʻatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Contemporary Armenian] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, 1969–1980
- Malxaseancʻ, Stepʻan (1944–1945) “դզել”, in Hayerēn bacʻatrakan baṙaran [Armenian Explanatory Dictionary] (in Armenian), Yerevan: State Publishing House