գովիչ

Old Armenian

Etymology

գովեմ (govem) +‎ -իչ (-ičʻ)

Noun

գովիչ • (govičʻ)

1. praiser, panegyrist
   • 5th century, Bible, Psalms 101.9:

     Նախատեցին զիս թշնամիք իմ զօրհանապազ, եւ գովիչք իմ ինեւ երդնուին։

     Naxatecʻin zis tʻšnamikʻ im zōrhanapaz, ew govičʻkʻ im inew erdnuin.

     All the day long my enemies reproached me: and my praisers did swear against me.

   • 5th century, Bible, Psalms 67.26:

     Կանխեցին իշխանք հանել զօրհնութիւն, ի մէջ գուսանաց եւ գովչաց։

     Kanxecʻin išxankʻ hanel zōrhnutʻiwn, i mēǰ gusanacʻ ew govčʻacʻ.

   • 5th century, Agatʻangełos, Patmutʻiwn Hayocʻ [History of the Armenians] 360:

     Ի հողոյ ստեղծ զհողեղէն մարմինս եւ ի լուսոյ զհրեշտակս, զարդարեալ ի լոյս վայելուչ, եւ զգեցեալ զարդարեաց զփառաց աթոռն, ուր մտանեն օրհնութիւնք հրեշտակաց, բարբառք սրովբէից, փառաւորութիւնք զուարթնոց, ժողովք բանակաց եւ գունդք սրբոցն, եւ դասք գովչաց եւ օրհնութիւնք երկնաւորացն եւ աղօթք արդարոցն եւ պաշտօն սրբոցն, սրովբէքն եւ քրովբէքն եւ զօրք միաբանական լուսոյն։

     I hołoy stełc zhołełēn marmins ew i lusoy zhreštaks, zardareal i loys vayelučʻ, ew zgecʻeal zardareacʻ zpʻaṙacʻ atʻoṙn, ur mtanen ōrhnutʻiwnkʻ hreštakacʻ, barbaṙkʻ srovbēicʻ, pʻaṙaworutʻiwnkʻ zuartʻnocʻ, žołovkʻ banakacʻ ew gundkʻ srbocʻn, ew daskʻ govčʻacʻ ew ōrhnutʻiwnkʻ erknaworacʻn ew ałōtʻkʻ ardarocʻn ew paštōn srbocʻn, srovbēkʻn ew kʻrovbēkʻn ew zōrkʻ miabanakan lusoyn.

Declension

i-a-type

	singular		plural
nominative	գովիչ (govičʻ)		գովիչք (govičʻkʻ)
genitive	գովչի (govčʻi)		գովչաց (govčʻacʻ)
dative	գովչի (govčʻi)		գովչաց (govčʻacʻ)
accusative	գովիչ (govičʻ)		գովիչս (govičʻs)
ablative	գովչէ (govčʻē)		գովչաց (govčʻacʻ)
instrumental	գովչաւ (govčʻaw)		գովչաւք = գովչօք (govčʻawkʻ = govčʻōkʻ)
locative	գովչի (govčʻi)		գովիչս (govičʻs)

Adjective

գովիչ • (govičʻ)

1. praising, laudatory
   • 7th century, S. hōrn meroy eranelwoyn Grigori lusaworčʻi Yačaxapatum čaṙkʻ [Collection of Homilies Attributed to St. Gregory the Illuminator] :

     Գովիչք գոհութիւնքն ի վեր ելանեն առ Աստուած։

     Govičʻkʻ gohutʻiwnkʻn i ver elanen aṙ Astuac.

Declension

unknown type

	singular		plural
nominative	գովիչ (govičʻ)		գովիչք (govičʻkʻ)
genitive	?		?
dative	?		?
accusative	գովիչ (govičʻ)		գովիչս (govičʻs)
ablative	?		?
instrumental	?		?
locative	?		գովիչս (govičʻs)
the oblique cases are not attested

Synonyms

• գովասանական (govasanakan)

Descendants

• Armenian: գովիչ (govičʻ)

References

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “գովիչ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “գովիչ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 573b
• Xačʻatryan, Lalik (2003) “գովիչ”, in Grabari bacʻatrakan baṙaran (Jewabanoren tararžekʻ baṙer) [Explanatory Dictionary of Old Armenian (Morphologically Polysemantic Words)] (in Armenian), Yerevan: Zangak-97, →ISBN, page 103