парожні

Belarusian

Alternative forms

• паро́жны (paróžny)

Etymology

Inherited from Old East Slavic пороженый / порожденый / порожний (poroženyj), from Proto-Slavic *porzdьňь. Cognate with Russian поро́жний (poróžnij) and Ukrainian поро́жній (poróžnij).

Pronunciation

• IPA^(key): [paˈroʐnʲi]

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -oʐnʲi
• Hyphenation: па‧рож‧ні

Adjective

паро́жні • (paróžni)

1. empty (not filled with anything)

   Synonym: пусты́ (pustý)

   Antonym: по́ўны (póŭny)

   • 1940 [1861], Charles Dickens, anonymous translator, Вялікія чаканні, Minsk: ДВБ, translation of Great Expectations, page 49:

     На сумежным дворыку валяліся цэлаю кучай парожнія бачонкі, кіслы пах напамінаў аб мінуўшых лепшых днях.

     Na sumježnym dvóryku valjalisja celaju kučaj paróžnija bačónki, kisly pax napaminaŭ ab minuŭšyx ljepšyx dnjax.

     [original: In a by-yard, there was a wilderness of empty casks, which had a certain sour remembrance of better days lingering about them;]

2. (colloquial) free (not busy)

   Synonym: свабо́дны (svabódny)

   • 1932, Ciška Hartny, “На перагібе”, in Цішка Гартны (Творы; 3), Minsk: ДВБ, page 212:

     Рыгор з Сёмкам прыкмецілі пры адным стале два парожных крэслы, падышлі і занялі іх.

     Ryhór z Sjómkam prykmjecili pry adnym stalje dva paróžnyx kresly, padyšli i zanjali ix.

     Ryhor and Siomka spotted two vacant chairs at one of the tables, approached, and occupied them.

3. (military, dated) blank (containing propellant in a cartridge but no projectile)

   Synonym: халасты́ (xalastý)

   • 1926 [1882], Henryk Sienkiewicz, translated by Makar Kraŭcoŭ, Бартэк-пераможнік, Vilnius: Беларускае Выдавецкае Таварыства, translation of Bartek Zwycięzca, page 21:

     — Ну, а цяпер той зух, хто болей людзей напсуе. Няўжо-ж ты, дурны, думаў што будзеш страляць парожнімі набоямі, як на манэбрах або да мішэняў, а не да людзей.

     — Nu, a cjapjer toj zux, xto bóljej ljudzjej napsuje. Njaŭžó-ž ty, durny, dumaŭ što budzješ straljacʹ paróžnimi nabójami, jak na manebrax abó da mišenjaŭ, a nje da ljudzjej.

     [original: — No, a teraz ten lepszy, kto więcéj ludzisków napsuje. Cóżeś głupi myślał, że będziesz prochem strzelał, jak na manewrach, alboli téż do tarczy, nie do ludzi?]

     "Now, the aces are the ones who inflict the most casualties. Did you foolishly believe you'd be firing blank cartridges, as in field exercises, or at targets, rather than at people?"

Declension

Declension of паро́жні (soft)

		masculine	neuter	feminine	plural
nominative		паро́жні paróžni	паро́жняе paróžnjaje	паро́жняя paróžnjaja	паро́жнія paróžnija
genitive		паро́жняга paróžnjaha		паро́жняй paróžnjaj	паро́жніх paróžnix
dative		паро́жняму paróžnjamu		паро́жняй paróžnjaj	паро́жнім paróžnim
accusative	animate	паро́жняга paróžnjaha	паро́жняе paróžnjaje	паро́жнюю paróžnjuju	паро́жніх paróžnix
	inanimate	паро́жні paróžni			паро́жнія paróžnija
instrumental		паро́жнім paróžnim		паро́жняй, паро́жняю paróžnjaj, paróžnjaju	паро́жнімі paróžnimi
locative		паро́жнім paróžnim		паро́жняй paróžnjaj	паро́жніх paróžnix

References

• Bulyka, A. M., editor (2007), “порожний”, in Гістарычны слоўнік беларускай мовы [Historical Dictionary of the Belarusian Language] (in Belarusian), numbers 27 (поровенъ – прегрешити), Minsk: Belaruskaia navuka, →ISBN, page 11
• “парожні”, in Skarnik's Belarusian dictionary (in Belarusian), based on Kandrat Krapiva's Explanatory Dictionary of the Belarusian Language (1977-1984)
• “парожні” in Belarusian–Russian dictionaries and Belarusian dictionaries at slounik.org