кигиим
Southern Yukaghir
[edit]Etymology
[edit]From Proto-Yukaghir *kiɣe-.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]кигиим (kigīm) (transitive)
Conjugation
[edit]Conjugation of кигиим (transitive verb)
| singular | plural | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd | ||
| Nonfuture | Negative | эл кигиийэ (el kigīje) | эл кигиийэк (el kigījek) | эл кигиий (el kigīj) | эл кигиийэли (el kigījeli) | эл кигиийэмэт (el kigījemet) | эл кигииҥи (el kigīŋi) |
| V-focus | кигии (kigī) | кигиимэк (kigīmek) | кигиим (kigīm) | кигиий (kigīj) | кигиимэт (kigīmet) | кигииҥаа (kigīŋā) | |
| N-focus | кигиимэ (kigīme) | кигиимэ (kigīme) | кигиимэлэ (kigīmele) | кигиил (kigīl) | кигиимэт (kigīmet) | кигииҥилэ (kigīŋile) | |
| Future | Negative | эл кигиитэйэ (el kigīteje) | эл кигиитэйэк (el kigītejek) | эл кигиитэй (el kigītej) | эл кигиитиили (el kigītīli) | эл кигиитиимэт (el kigītīmet) | эл кигииҥитэй (el kigīŋitej) |
| V-focus | кигиит (kigīt) | кигиитэмэк (kigītemek) | кигиитэм (kigītem) | кигиитэй (kigītej) | кигиитэмэт (kigītemet) | кигииҥитэм (kigīŋitem) | |
| N-focus | кигиитэмэ (kigīteme) | кигиитэмэ (kigīteme) | кигиитэмлэ (kigītemle) | кигиитэл (kigītel) | кигиитэмэт (kigītemet) | кигииҥитэмлэ (kigīŋitemle) | |
| Imperative | Short | — | кигиик (kigīk) | кигиигэн (kigīgen) | кигиигэ (kigīge) | кигииҥик (kigīŋik) | кигииҥигэн (kigīŋigen) |
| Long | кигиигэк (kigīgek) | кигииҥигэк (kigīŋigek) | |||||
| Prohibitive | эл кигиилэк (el kigīlek) | эл кигиигэн (el kigīgen) | эл кигиигэ (el kigīge) | эл кигииҥилэк (el kigīŋilek) | эл кигииҥигэн (el kigīŋigen) | ||
| Interrogative | кигиим (kigīm) | кигиик (kigīk) | кигии (kigī) | кигиилоок (kigīlōk) | кигиимэт (kigīmet) | кигииҥи (kigīŋi) | |
| ?Attributive | Nonfuture | кигиий (kigīj) | |||||
| Future | кигиийэ (kigīje) | ||||||
| Irrealis | от/мэт кигии (ot/met kigī) | от/мэт кигиимэк (ot/met kigīmek) | от/мэт кигиим (ot/met kigīm) | от/мэт кигиий (ot/met kigīj) | от/мэт кигиимэт (ot/met kigīmet) | от/мэт кигииҥаа (ot/met kigīŋā) | |
| Inferential | кигиильэл (kigīlʹel) | кигиильэлмэк (kigīlʹelmek) | кигиильэлум (kigīlʹelum) | кигиильэли (kigīlʹeli) | кигиильэлмэт (kigīlʹelmet) | кигиильэлҥаа (kigīlʹelŋā) | |
| Prospective | кигииможи (kigīmoži) | кигииможимэк (kigīmožimek) | кигииможим (kigīmožim) | кигииможий (kigīmožij) | кигииможимэт (kigīmožimet) | кигииможиҥаа (kigīmožiŋā) | |
| Hypothetical | кигиильэлтэ (kigīlʹelte) | кигиильэлтэмэк (kigīlʹeltemek) | кигиильэлтэм (kigīlʹeltem) | кигиильэлэй (kigīlʹelej) | кигиильэлтэмэт (kigīlʹeltemet) | кигиильэлтэҥаа (kigīlʹelteŋā) | |
| Simplex nominal forms | |||||||
| Action | кигиил (kigīl) | Result | кигиилоол (kigīlōl) | Subject | кигиийоон (kigījōn) | Supine | кигиидин (kigīdin) |
| Complex nominal forms | |||||||
| Nonfuture Relative | кигиилбэн (kigīlben) | кигиийбэн (kigījben) | Future Relative | кигиитиибэн (kigītīben) | Prospective | кигиил можуу (kigīl možū) | кигиилоол можуу (kigīlōl možū) |
| Switch-reference forms | |||||||
| SDS | CDS | Same-Subject | |||||
| 1st/2nd person | кигиилгэ (kigīlge) | кигиилгэнэ (kigīlgene) | imperfective | кигиит (kigīt) | perfective | кигиидэллэ (kigīdelle) | |
| 3rd sg person | кигиидэгэ (kigīdege) | кигиидэйнэ (kigīdejne) | iterative | кигиидэ (kigīde) | conditional | кигииҥидэ (kigīŋide) | |
| 3rd pl person | кигииҥидэгэ (kigīŋidege) | кигииҥидэйнэ (kigīŋidejne) | negative | эл кигии чуөн (el kigī čuøn) | connective | кигиинит (kigīnit) | |
References
[edit]- I. A. Nikolaeva, V. G. Shalugin (2002) Словарь Юкагирско-русский и русско-юкагирский (Верхнеколымский диалект) [Yukaghir-Russian and Russian-Yukaghir dictionary (Upper Kolyma dialect)], Saint Petersburg: Дрофа, →ISBN, page 30
- Elena Maslova (2003) A Grammar of Kolyma Yukaghir, Berlin: Mouton de Gruyter, →ISBN, page 547