zamierzać

Old Polish

Etymology

From zamierzyć +‎ -ać. First attested in the middle of the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /zamjɛ(ː)r̝at͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /zamjɛr̝at͡ɕ/, /zamjer̝at͡ɕ/

Verb

zamierzać impf (perfective zamierzyć)

1. to limit (to set a boundry)
   • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[1], [2], [3]}, volume XXV, page 157:

     Zamyerza limitat

     [Zamierza limitat]

2. (attested in Masovia) to raise a weapon to strike
   • 1950 [1460], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 1013, Warsaw:

     Arma extendendo al. podnosszacz hy zamyerzayacz sza

     [Arma extendendo al. podnosząc hy zamierzając się]

Related terms

nouns

• zamiar

 

Descendants

• Polish: zamierzać
• Silesian: zamiyrzać

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “zamierzać, zamierzać się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish zamierzać. By surface analysis, zamierzyć +‎ -ać. Compare Kashubian zamierzac and Slovincian zamjêrzac.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /zaˈmjɛ.ʐat͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): (16^th c.) /zaˈmjɛ.r̝at͡ɕ/, (17^th–18^th c.) /zaˈmjɛ.ʐat͡ɕ/, (16^th c.) /zaˈmje.r̝at͡ɕ/, (17^th–18^th c.) /zaˈmje.ʐat͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛʐat͡ɕ
• Syllabification: za‧mie‧rzać

Verb

zamierzać impf (perfective zamierzyć)

1. (transitive) to intend, to mean, to plan (to have the intention to do) [with infinitive ‘to do what’]
2. (transitive, obsolete) to limit (to mark a measure or boundary of something)

   Synonym: wyznaczać

3. (intransitive, obsolete) to head (to work towards a certain goal)

   Synonyms: dążyć, zmierzać

4. (transitive, obsolete) to mismeasure (to measure incorrectly)
5. (transitive, obsolete) to decide; to determine

   Synonyms: decydować, ustalać

6. (reflexive with się) to raise one's arm or leg to hit or kick [with instrumental ‘what is raised’ and na (+ accusative) ‘at whom/what’ and do (+ genitive) ‘for what purpose’]
7. (reflexive with się) to get ready (to prepare oneself for something) [with na (+ accusative) ‘for what’]

Conjugation

Conjugation of zamierzać impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		zamierzać
present tense	1st	zamierzam			zamierzamy
	2nd	zamierzasz			zamierzacie
	3rd	zamierza			zamierzają
	impersonal	zamierza się
past tense	1st	zamierzałem, -(e)m zamierzał	zamierzałam, -(e)m zamierzała	zamierzałom, -(e)m zamierzało	zamierzaliśmy, -(e)śmy zamierzali	zamierzałyśmy, -(e)śmy zamierzały
	2nd	zamierzałeś, -(e)ś zamierzał	zamierzałaś, -(e)ś zamierzała	zamierzałoś, -(e)ś zamierzało	zamierzaliście, -(e)ście zamierzali	zamierzałyście, -(e)ście zamierzały
	3rd	zamierzał	zamierzała	zamierzało	zamierzali	zamierzały
	impersonal	zamierzano
future tense	1st	będę zamierzał, będę zamierzać	będę zamierzała, będę zamierzać	będę zamierzało, będę zamierzać	będziemy zamierzali, będziemy zamierzać	będziemy zamierzały, będziemy zamierzać
	2nd	będziesz zamierzał, będziesz zamierzać	będziesz zamierzała, będziesz zamierzać	będziesz zamierzało, będziesz zamierzać	będziecie zamierzali, będziecie zamierzać	będziecie zamierzały, będziecie zamierzać
	3rd	będzie zamierzał, będzie zamierzać	będzie zamierzała, będzie zamierzać	będzie zamierzało, będzie zamierzać	będą zamierzali, będą zamierzać	będą zamierzały, będą zamierzać
	impersonal	będzie zamierzać się
conditional	1st	zamierzałbym, bym zamierzał	zamierzałabym, bym zamierzała	zamierzałobym, bym zamierzało	zamierzalibyśmy, byśmy zamierzali	zamierzałybyśmy, byśmy zamierzały
	2nd	zamierzałbyś, byś zamierzał	zamierzałabyś, byś zamierzała	zamierzałobyś, byś zamierzało	zamierzalibyście, byście zamierzali	zamierzałybyście, byście zamierzały
	3rd	zamierzałby, by zamierzał	zamierzałaby, by zamierzała	zamierzałoby, by zamierzało	zamierzaliby, by zamierzali	zamierzałyby, by zamierzały
	impersonal	zamierzano by
imperative	1st	niech zamierzam			zamierzajmy
	2nd	zamierzaj			zamierzajcie
	3rd	niech zamierza			niech zamierzają
active adjectival participle		zamierzający	zamierzająca	zamierzające	zamierzający	zamierzające
passive adjectival participle		zamierzany	zamierzana	zamierzane	zamierzani	zamierzane
contemporary adverbial participle		zamierzając
verbal noun		zamierzanie

Related terms

nouns

• zamiar

 

Further reading

• zamierzać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• zamierzać się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• zamierzać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zamierzać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “zamierzać”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “zamierzać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “zamierzać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 8, Warsaw, page 172
• zamierzać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego