wartować

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /varˈtɔ.vat͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔvat͡ɕ
• Syllabification: war‧to‧wać

Etymology 1

From warta +‎ -ować.

Verb

wartować impf

1. (intransitive) to stand guard, to keep watch
   • 1935, Wacław Sieroszewski, chapter 46, in Ocean:

     Zrażony pozorami zdradzieckiej niedawno przyjaźni, kazał Beniowski dwunastu zbrojnym żeglarzom nieustannie wartować, podczas gdy inni czynili wymianę drobiazgów — igieł, szpilek, gwoździ na ryż, drób, owoce, przyniesione przez krajowców.

     Disheartened by the illusion of the recently betrayed friendship, Beniowski ordered twelve armed sailors to keep constant watch, while the others exchanged trinkets — needles, pins, nails for rice, poultry, fruit brought by the natives.

Derived terms

(noun):

• wartownik

Related terms

(adjective):

• wartowniczy

(nouns):

• warta
• wartownia
• wartowniczka

Etymology 2

From wart +‎ -ować.

Verb

wartować impf

1. (intransitive, obsolete or dialectal) to cost, to be worth
   • 1888, Józef Ignacy Kraszewski, “Zygmunt August”, in Wizerunki książąt i królów polskich:

     Król ubiera się po prostu, ale ma wszelkiego rodzaju ubiory: węgierskie, włoskie, złotogłowowe, jedwabne, letnie i zimowe podszyte sobolami, wilkami, rysiami, czarnemi lisami, wartujące przeszło ośmdziesiąt tysięcy skudów złotych.

     The king dresses simply, but owns all kinds of attire: Hungarian, Italian, kincob, silken, summer ones, and winter ones lined with sable, wolf, lynx and silver fox fur, worth over eighty thousand golden scudi.

Related terms

(adjective):

• wart

(adverb):

• warto

(noun):

• wartość

Etymology 3

From Latin vertō +‎ -ować.

Verb

wartować impf

1. (transitive) Obsolete form of wertować.
   • 1874, Józef Ignacy Kraszewski, chapter 15, in Mistrz Twardowski, volume 1:

     Próżno wartuję dzieła mądrych ojców nauki naszej, żadnej tam na to rady nie znalazłem.

     In vain do I scour the great works of fathers of our science, I have found no solution to this in there.

Conjugation

Conjugation of wartować impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		wartować
present tense	1st	wartuję			wartujemy
	2nd	wartujesz			wartujecie
	3rd	wartuje			wartują
	impersonal	wartuje się
past tense	1st	wartowałem, -(e)m wartował	wartowałam, -(e)m wartowała	wartowałom, -(e)m wartowało	wartowaliśmy, -(e)śmy wartowali	wartowałyśmy, -(e)śmy wartowały
	2nd	wartowałeś, -(e)ś wartował	wartowałaś, -(e)ś wartowała	wartowałoś, -(e)ś wartowało	wartowaliście, -(e)ście wartowali	wartowałyście, -(e)ście wartowały
	3rd	wartował	wartowała	wartowało	wartowali	wartowały
	impersonal	wartowano
future tense	1st	będę wartował, będę wartować	będę wartowała, będę wartować	będę wartowało, będę wartować	będziemy wartowali, będziemy wartować	będziemy wartowały, będziemy wartować
	2nd	będziesz wartował, będziesz wartować	będziesz wartowała, będziesz wartować	będziesz wartowało, będziesz wartować	będziecie wartowali, będziecie wartować	będziecie wartowały, będziecie wartować
	3rd	będzie wartował, będzie wartować	będzie wartowała, będzie wartować	będzie wartowało, będzie wartować	będą wartowali, będą wartować	będą wartowały, będą wartować
	impersonal	będzie wartować się
conditional	1st	wartowałbym, bym wartował	wartowałabym, bym wartowała	wartowałobym, bym wartowało	wartowalibyśmy, byśmy wartowali	wartowałybyśmy, byśmy wartowały
	2nd	wartowałbyś, byś wartował	wartowałabyś, byś wartowała	wartowałobyś, byś wartowało	wartowalibyście, byście wartowali	wartowałybyście, byście wartowały
	3rd	wartowałby, by wartował	wartowałaby, by wartowała	wartowałoby, by wartowało	wartowaliby, by wartowali	wartowałyby, by wartowały
	impersonal	wartowano by
imperative	1st	niech wartuję			wartujmy
	2nd	wartuj			wartujcie
	3rd	niech wartuje			niech wartują
active adjectival participle		wartujący	wartująca	wartujące	wartujący	wartujące
passive adjectival participle		wartowany	wartowana	wartowane	wartowani	wartowane
contemporary adverbial participle		wartując
verbal noun		wartowanie

Further reading

• wartować in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• wartować in Polish dictionaries at PWN