siksiyuru

Dutch

Alternative forms

• siksijoeroe (dated)

Etymology

Unadapted borrowing from Sranan Tongo siksiyuru.

Noun

siksiyuru m or f (plural siksiyuru's)

1. (Suriname) true cicada (any cicada of the family Cicadidae)
   • 1935 August 16, M. Voullaire, “Onder the indianen [Among the Indians]”, in De Nederlander‎^[1], page 8:

     De rivier wordt smaller, het gegons van den motor klinkt dreunend tusschen ’t hooge geboomte aan weerszijden. De zon gaat ter ruste en werpt nog enkele lange stralen door het gebladerte van de oerwoudreuzen, meestal Peto- of Moraboomen die in hun lentetooi zooveel geelbruine bloesems geven dat men aan onze herfstblaren herinnerd wordt. Als met een toverslag begint het geluid van de siksijoeroe, een krekeltje, zoo genoemd, omdat het zich met zonsondergang, dus omstreeks zes uur, laat hooren.

     The river narrows, the roar of the engine is heard between the tall trees on either side. The sun goes to rest and casts a few more long rays through the foliage of the giant jungle trees, most of which are Mora excelsa that, in their spring garb, produce so many yellow-brown blossoms that one is reminded of our autumn leaves. As if by a stroke of magic, the sound of the siksiyuru, a cricket, so called because it makes itself heard at sunset, so around six o'clock, sets in.

   • 1969, Thea Doelwijt, Wajono‎^[2], Paramaribo: Eldorado, page 46:

     Ze zaten op het balkon. Straks zouden de siksijoeroe's vreselijk hard vertellen hoe laat het was.

     They sat on the balcony. Soon, the cicadas would be telling them terribly loudly what time it was.

   • 2003, Marylin Simons, Carrousel‎^[3], Paramaribo: Okopipi, →ISBN, page 75:

     Moesje kookte op houtskool onder het huis want de keuken boven had geen stoof en ook geen waterkraan. Wel een wasbak waarin we 's morgens schuimende tandpasta spuugden nadat er geschuierd was. Zat moesje onder het huis rijst uit te lezen, groenten te snijden, vis in moten te kappen, dan tekende ik met een hark mozaïeken in het zand, ongeduldig wachtend totdat het eten klaar was. Deed ze haar middagdutje in de hangmat, dan speelde ik dyompofutu of schopsteentje met de buurkinderen op straat. Pas als siksiyuru en kikkers hun kelen schraapten, hun snaren stemden, en de schemer ons maande peren aan te draaien, klommen we gebaad en wel de trap op naar boven.

     Grandma used to cook on charcoal under the house because the kitchen upstairs had neither a stove nor a water tap. It did have a sink, into which we would spit foaming toothpaste in the morning, after scouring. When Grandma sat under the house picking over rice, cutting vegetables, chopping fish into slices, I would draw mosaics in the sand with a rake, impatiently waiting for dinner to be ready. When she took her afternoon nap in the hammock, I would play hopscotch or kick stones around with the neighbourhood children in the street. Only when cicadas and frogs cleared their throats, tuned their strings, and dusk exhorted us to turn on lightbulbs, would we climb the stairs, all bathed.

Sranan Tongo

FWOTD – 9 August 2024

Alternative forms

• siksijoeroe (superseded)

Etymology

From siksi (“six”) +‎ yuru (“hour”), called thus because they produce their strident “song” particularly at dusk, around six o’clock in the afternoon.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈsiksiˌjuru/

Noun

siksiyuru

1. true cicada (any cicada of the family Cicadidae)

   Synonym: sinsin

   • 1975, Michaël Slory, “Koroni kawina [Coronie kawina]”, in Ursy M. Lichtveld, Jan Voorhoeve, editors, Creole drum. An Anthology of Creole Literature in Surinam‎^[4], New Haven, London: Yale University Press, →ISBN, page 252:

     San ben libi, n'a singi fu den siksiyuru. / - Mi ben dape, Bato, gongote!

     What remained, was the song of the cicadas. / I was there, Bato, gongote!

   • 2023, Humphrey Koulen (lyrics and music), “Na So Mi Wan Fu Syi Kresneti”, performed by Tarnaz Amarello:

     A liba e dansi nanga den skwala fu a libi / siksiyuru e bari, den wiwiri e dansi / Prisiri ala pe, yu kan yere a grontapu singi a harmoni

     The river is dancing with the waves of life / the cicadas are resounding, the leaves are dancing / Rejoicing everywhere, you can hear the earth singing the harmony

Descendants

• → Dutch: siksiyuru