sieść
Appearance
Old Polish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Proto-Slavic *sěsti.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]sieść pf (imperfective siadać)
- (attested in Sieradz-Łęczyca, Greater Poland) to sit down (to assume a sitting position)
- 1415, Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole[1], Łęczyca, Poznań, line 20:
- Mnogy ydze za stol, szødze za nym yaco wol
- [Mnogi idzie za stoł, siędzie za nim jako woł]
- 1874-1891 [1449], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[2], [3], [4], volume XXV, page 165:
- Szadl (apparuerunt illis dispertitae linguae tamquam ignis sedtique supra singulos eorum Act 2, 3)
- [Siadł (apparuerunt illis dispertitae linguae tamquam ignis sedtique supra singulos eorum Act 2, 3)]
- to crouch
- 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[5], 23, 13:
- Gdisz syødzesz (cumque sederis), okopasz okolo czebye a layna pyersczø przikrigesz
- [Gdyż siędziesz (cumque sederis), okopasz około ciebie a łajna pierścią przykryjesz]
- (attested in Sieradz-Łęczyca, Greater Poland) to sit down at a table to eat
- 1415, Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole[6], Łęczyca, Poznań, line 15:
- Z yutra weszol nikt ne bødze, alysz gdi za stolem szødze, tosz wszego mislena zbødze
- [Z jutra wiesioł nikt nie będzie, aliż gdy za stołem siędzie, toż wszego myślenia zbędzie]
- to sit on a throne; to rule
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][7], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 9, 4:
- Sadl ies na stolczu (sedisti super thronum), iensze sødzisz prawdø
- [Siadł jeś na stolcu (sedisti super thronum), jenże sądzisz prawdę]
- (attested in Greater Poland) to sit; to rest; to be located somewhere
- 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski[8], Greater Poland, pages 25, 5:
- Ze zlymy nye szyędę (non sedebo)
- [Ze złymi nie siędę (non sedebo)]
- to settle (to begin residing somewhere)
- 1930 [c. 1455], “III Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[9], 17, 5:
- Gdisz odszedl y syadl nad potokem Karit (sedit in torrente Carith)..., przinosyly gemu gawrony chleb
- [Gdyż odszedł i siadł nad potokiem Karyt (sedit in torrente Carith)..., przynosiły jemu gawroni chleb]
- (attested in Masovia) to be established, to come into being, to arise
- 1950 [1436], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 464, Warsaw:
- Jaco Okancze bilo Gotarthowo a syadlo po danyv prawa na Rakowe
- [Jako Okęcie było Gotartowo a siadło po daniu prawa na Rakowie]
- to begin to perform the duties of a judge
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 25:
- Vstawyami, abi kv myestczv slvchanya rzeczy, na kthorem sząndzee sandzicz sządzą (in quo iudices praesidebunt), ... powod a sąmperzs... wyslvchany... mayą bycz
- [Ustawiamy, aby ku miestcu słuchania rzeczy, na ktorem sędzie sędzić siądą (in quo iudices praesidebunt), ... powod a sampierz... wysłuchani... mają być]
- to befall, to occur, to happen, to bechance
- 1853 [End of the 15th century], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830, volume 4, page 137:
- Zly tho czynek kosthyrze schadl, gdy po uschi do pyekla wpadl
- [Zły to cynek kostyrze siadł, gdy po uszy do piekła wpadł]
Derived terms
[edit]verb
Related terms
[edit]verbs
noun
Descendants
[edit]- Polish: siąść
References
[edit]- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “sieść”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Categories:
- Old Polish terms derived from Proto-Balto-Slavic
- Old Polish terms inherited from Proto-Balto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Indo-European
- Old Polish terms inherited from Proto-Indo-European
- Old Polish terms derived from the Proto-Indo-European root *sed-
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish verbs
- Old Polish perfective verbs
- Sieradz-Łęczyca Old Polish
- Greater Poland Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Masovia Old Polish