sömürmek
Appearance
Turkish
[edit]Etymology
[edit]From Ottoman Turkish سومرمك (sümürmek, “to quaff, to devour”), causative form of Proto-Turkic *simü-, *sümü-. It is sümürmek in some dialects.
Cognates
Cognate with Karakhanid [script needed] (simürmēk, “to gulp down, swallow”), Azerbaijani sümürmək (“to suck”), Bashkir һемереү (hemerew, “to drink”), Chagatai [script needed] (sümürmek, “to drink”), Chuvash сим (sim, “honey drink”), Kazakh сіміру (sımıru, “to drink in one gulp”), Uyghur سۈمۈرمەك (sümürmek, “to sip, suck in”), Uzbek simirmoq (“to draw, take in”).
Verb
[edit]sömürmek (third-person singular simple present sömürür)
- to appropriate
- to benefit natural resources and economic values of another nation or state (see sömürge (“colony”))
- to quaff, gulp down, swallow, devour
- to suck in, draw inward (with mouth)
- to exploit
- (slang) to fuck over
- Karısı onu öyle sömürdü ki... yıllarca çocuk nafakasını beş kuruşu olmayana kadar ödemek zorunda kaldı.
- His wife fucked him over so badly, he was forced to pay child support until he had nothing to his name.
Conjugation
[edit]Conjugation of sömürmek (aorist in -V⁴r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | sömürmek | |||||||
impersonal participle | imperfective | sömüren | ||||||
perfective | sömürmüş | |||||||
prospective | sömürecek | |||||||
personal participle | non-prospective | sömürdüğüm | sömürdüğün | sömürdüğü | sömürdüğümüz | sömürdüğünüz | sömürdükleri | |
prospective | sömüreceğim | sömüreceğin | sömüreceği | sömüreceğimiz | sömüreceğiniz | sömürecekleri | ||
verbal noun | sömürme | |||||||
way of doing | sömürüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sömürürüm | sömürürsün | sömürür | sömürürüz | sömürürsünüz | sömürürler |
imperfective | sömürüyorum | sömürüyorsun | sömürüyor | sömürüyoruz | sömürüyorsunuz | sömürüyorlar | ||
past | perfective | sömürdüm | sömürdün | sömürdü | sömürdük | sömürdünüz | sömürdüler | |
imperfective | sömürüyordum | sömürüyordun | sömürüyordu | sömürüyorduk | sömürüyordunuz | sömürüyorlardı (or sömürüyordular) | ||
future | sömüreceğim | sömüreceksin | sömürecek | sömüreceğiz | sömüreceksiniz | sömürecekler | ||
future-in-the-past | definite | sömürecektim | sömürecektin | sömürecekti | sömürecektik | sömürecektiniz | sömüreceklerdi | |
indefinite | sömürürdüm | sömürürdün | sömürürdü | sömürürdük | sömürürdünüz | sömürürlerdi | ||
inferential | perfective | sömürmüşüm | sömürmüşsün | sömürmüş | sömürmüşüz | sömürmüşsünüz | sömürmüşler | |
aorist | sömürürmüşüm | sömürürmüşsün | sömürürmüş | sömürürmüşüz | sömürürmüşsünüz | sömürürlermiş (or sömürürmüşlar) | ||
imperfective | sömürüyormuşum | sömürüyormuşsun | sömürüyormuş | sömürüyormuşuz | sömürüyormuşsunuz | sömürüyorlarmış | ||
conditional | simple | sömürsem | sömürsen | sömürse | sömürsek | sömürseniz | sömürseler | |
perfective | sömürseydim | sömürseydin | sömürseydi | sömürseydik | sömürseydiniz | sömürseydiler | ||
optative | sömüreyim | sömüresin | sömüre | sömürelim | sömüresiniz | sömüreler | ||
progressive | sömürmekteyim | sömürmektesin | sömürmekte | sömürmekteyiz | sömürmektesiniz | sömürmekteler | ||
necessitative | sömürmeliyim | sömürmelisin | sömürmeli | sömürmeliyiz | sömürmelisiniz | sömürmeliler | ||
imperative | sömür | sömürsün | sömürün | sömürsünler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sömürür müyüm? | sömürür müsün? | sömürür mü? | sömürür müyüz? | sömürür müsünüz? | sömürürler mi? |
imperfective | sömürüyor muyum? | sömürüyor musun? | sömürüyor mu? | sömürüyor muyuz? | sömürüyor musunuz? | sömürüyorlar mı? | ||
past | perfective | sömürdüm mü? | sömürdün mü? | sömürdü mü? | sömürdük mü? | sömürdünüz mü? | sömürdüler mi? | |
imperfective | sömürüyor muydum? | sömürüyor muydun? | sömürüyor muydu? | sömürüyor muyduk? | sömürüyor muydunuz? | sömürüyorlar mıydı? | ||
future | sömürecek miyim? | sömürecek misin? | sömürecek mi? | sömürecek miyiz? | sömürecek misiniz? | sömürecekler mi? | ||
inferential | perfective | sömürmüş müyüm? | sömürmüş müsün? | sömürmüş mü? | sömürmüş müyüz? | sömürmüş müsünüz? | sömürmüşler mi? | |
aorist | sömürür müymüşüm? | sömürür müymüşsün? | sömürür müymüş? | sömürür müymüşüz? | sömürür müymüşsünüz? | sömürürler miymiş? | ||
imperfective | sömürüyor muymuşum? | sömürüyor muymuşsun? | sömürüyor muymuş? | sömürüyor muymuşuz? | sömürüyor muymuşsunuz? | sömürüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sömürsem mi? | sömürsen mi? | sömürse mi? | sömürsek mi? | sömürseniz mi? | sömürseler mi? | |
perfective | sömürse miydim? | sömürse miydin? | sömürse miydi? | sömürse miydik? | sömürse miydiniz? | sömürseler miydi? | ||
progressive | sömürmekte miyim? | sömürmekte misin? | sömürmekte mi? | sömürmekte miyiz? | sömürmekte misiniz? | sömürmekteler mi? | ||
necessitative | sömürmeli miyim? | sömürmeli misin? | sömürmeli mi? | sömürmeli miyiz? | sömürmeli misiniz? | sömürmeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | sömürmemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | sömürmeyen | ||||||
perfective | sömürmemiş | |||||||
prospective | sömürmeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | sömürmediğim | sömürmediğin | sömürmediği | sömürmediğimiz | sömürmediğiniz | sömürmedikleri | |
prospective | sömürmeyeceğim | sömürmeyeceğin | sömürmeyeceği | sömürmeyeceğimiz | sömürmeyeceğiniz | sömürmeyecekleri | ||
verbal noun | sömürmeme | |||||||
way of doing | sömürmeyüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sömürmem | sömürmezsin | sömürmez | sömürmeyiz | sömürmezsiniz | sömürmezler |
imperfective | sömürmüyorum | sömürmüyorsun | sömürmüyor | sömürmüyoruz | sömürmüyorsunuz | sömürmüyorlar | ||
past | perfective | sömürmedim | sömürmedin | sömürmedi | sömürmedik | sömürmediniz | sömürmediler | |
imperfective | sömürmüyordum | sömürmüyordun | sömürmüyordu | sömürmüyorduk | sömürmüyordunuz | sömürmüyorlardı | ||
future | sömürmeyeceğim | sömürmeyeceksin | sömürmeyecek | sömürmeyeceğiz | sömürmeyeceksiniz | sömürmeyecekler | ||
inferential | perfective | sömürmemişim | sömürmemişsin | sömürmemiş | sömürmemişiz | sömürmemişsiniz | sömürmemişler | |
aorist | sömürmezmişim | sömürmezmişsin | sömürmezmiş | sömürmezmişiz | sömürmezmişsiniz | sömürmezlermiş | ||
imperfective | sömürmüyormuşum | sömürmüyormuşsun | sömürmüyormuş | sömürmüyormuşuz | sömürmüyormuşsunuz | sömürmüyorlarmış | ||
conditional | simple | sömürmesem | sömürmesen | sömürmese | sömürmesek | sömürmeseniz | sömürmeseler | |
perfective | sömürmeseydim | sömürmeseydin | sömürmeseydi | sömürmeseydik | sömürmeseydiniz | sömürmeseydiler | ||
optative | sömürmeyeyim | sömürmeyesin | sömürmeye | sömürmeyelim | sömürmeyesiniz | sömürmeyeler | ||
progressive | sömürmemekteyim | sömürmemektesin | sömürmemekte | sömürmemekteyiz | sömürmemektesiniz | sömürmemekteler | ||
necessitative | sömürmemeliyim | sömürmemelisin | sömürmemeli | sömürmemeliyiz | sömürmemelisiniz | sömürmemeliler | ||
imperative | sömürme | sömürmesin | sömürmeyin | sömürmesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sömürmez miyim? | sömürmez misin? | sömürmez mi? | sömürmez miyiz? | sömürmez misiniz? | sömürmezler mi? |
imperfective | sömürmüyor muyum? | sömürmüyor musun? | sömürmüyor mu? | sömürmüyor muyuz? | sömürmüyor musunuz? | sömürmüyorlar mı? | ||
past | perfective | sömürmedim mi? | sömürmedin mi? | sömürmedi mi? | sömürmedik mi? | sömürmediniz mi? | sömürmediler mi? | |
imperfective | sömürmüyor muydum? | sömürmüyor muydun? | sömürmüyor muydu? | sömürmüyor muyduk? | sömürmüyor muydunuz? | sömürmüyorlar mıydı? | ||
future | sömürmeyecek miyim? | sömürmeyecek misin? | sömürmeyecek mi? | sömürmeyecek miyiz? | sömürmeyecek misiniz? | sömürmeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | sömürmemiş miyim? | sömürmemiş misin? | sömürmemiş mi? | sömürmemiş miyiz? | sömürmemiş misiniz? | sömürmemişler mi? | |
aorist | sömürmez miymişim? | sömürmez miymişsin? | sömürmez miymiş? | sömürmez miymişiz? | sömürmez miymişsiniz? | sömürmezler miymiş? | ||
imperfective | sömürmüyor muymuşum? | sömürmüyor muymuşsun? | sömürmüyor muymuş? | sömürmüyor muymuşuz? | sömürmüyor muymuşsunuz? | sömürmüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sömürmesem mi? | sömürmesen mi? | sömürmese mi? | sömürmesek mi? | sömürmeseniz mi? | sömürmeseler mi? | |
perfective | sömürmese miydim? | sömürmese miydin? | sömürmese miydi? | sömürmese miydik? | sömürmese miydiniz? | sömürmeseler miydi? | ||
progressive | sömürmemekte miyim? | sömürmemekte misin? | sömürmemekte mi? | sömürmemekte miyiz? | sömürmemekte misiniz? | sömürmemekteler mi? | ||
necessitative | sömürmemeli miyim? | sömürmemeli misin? | sömürmemeli mi? | sömürmemeli miyiz? | sömürmemeli misiniz? | sömürmemeliler mi? |
Synonyms
[edit]Related terms
[edit]References
[edit]- Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*simü- / *sümü-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
- Clauson, Gerard (1972) “simür-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, page 829