rozpowiedzieć

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From roz- +‎ powiedzieć. First attested in 1443.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /rɔspɔvjɛd͡ʑɛt͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /rɔspɔvjɛd͡ʑɛt͡ɕ/

Verb

[edit]

rozpowiedzieć pf

  1. to tell about, to narrate; to explain
    • 1930 [c. 1455], “II Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], 28, 34:
      Rozpowyedzely (rettulerunt) krolyowy wszitko, czso ona movyla
      [Rozpowiedzieli (rettulerunt) krolowi wszytko, cso ona mowiła]
    • 1868 [1443], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[2], volume XIV, page 115:
      Skamdar et Asswadur Armeni declaraverunt suam causam al. roszpowyedzeli super nobilem Cristoforum
      [Skamdar et Asswadur Armeni declaraverunt suam causam al. rozpowiedzieli super nobilem Cristoforum]

Derived terms

[edit]
noun
[edit]
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: rozpowiedzieć

References

[edit]
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “rozpowiedzieć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “rozpowiedzieć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish rozpowiedzieć. By surface analysis, roz- +‎ powiedzieć.

Pronunciation

[edit]
 
  • IPA(key): /rɔs.pɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɛd͡ʑɛt͡ɕ
  • Syllabification: roz‧po‧wie‧dzieć

Verb

[edit]

rozpowiedzieć pf (imperfective rozpowiadać)

  1. (transitive) to spread verbally, to disseminate, to propagate (e.g. lies, rumours)
  2. (transitive, obsolete) to describe verbally and verbosely
  3. (transitive, Middle Polish) to pass along, to repeat someone's text or words verbally
  4. (transitive, Middle Polish) to explain
    Synonyms: wyjaśnić, wytłumaczyć

Conjugation

[edit]
Conjugation of rozpowiedzieć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive rozpowiedzieć
future tense 1st rozpowiem rozpowiemy
2nd rozpowiesz rozpowiecie
3rd rozpowie rozpowiedzą
impersonal rozpowie się
past tense 1st rozpowiedziałem,
-(e)m rozpowiedział
rozpowiedziałam,
-(e)m rozpowiedziała
rozpowiedziałom,
-(e)m rozpowiedziało
rozpowiedzieliśmy,
-(e)śmy rozpowiedzieli
rozpowiedziałyśmy,
-(e)śmy rozpowiedziały
2nd rozpowiedziałeś,
-(e)ś rozpowiedział
rozpowiedziałaś,
-(e)ś rozpowiedziała
rozpowiedziałoś,
-(e)ś rozpowiedziało
rozpowiedzieliście,
-(e)ście rozpowiedzieli
rozpowiedziałyście,
-(e)ście rozpowiedziały
3rd rozpowiedział rozpowiedziała rozpowiedziało rozpowiedzieli rozpowiedziały
impersonal rozpowiedziano
conditional 1st rozpowiedziałbym,
bym rozpowiedział
rozpowiedziałabym,
bym rozpowiedziała
rozpowiedziałobym,
bym rozpowiedziało
rozpowiedzielibyśmy,
byśmy rozpowiedzieli
rozpowiedziałybyśmy,
byśmy rozpowiedziały
2nd rozpowiedziałbyś,
byś rozpowiedział
rozpowiedziałabyś,
byś rozpowiedziała
rozpowiedziałobyś,
byś rozpowiedziało
rozpowiedzielibyście,
byście rozpowiedzieli
rozpowiedziałybyście,
byście rozpowiedziały
3rd rozpowiedziałby,
by rozpowiedział
rozpowiedziałaby,
by rozpowiedziała
rozpowiedziałoby,
by rozpowiedziało
rozpowiedzieliby,
by rozpowiedzieli
rozpowiedziałyby,
by rozpowiedziały
impersonal rozpowiedziano by
imperative 1st niech rozpowiem rozpowiedzmy
2nd rozpowiedz rozpowiedzcie
3rd niech rozpowie niech rozpowiedzą
passive adjectival participle rozpowiedziany rozpowiedziana rozpowiedziane rozpowiedziani rozpowiedziane
anterior adverbial participle rozpowiedziawszy
verbal noun rozpowiedzenie

Further reading

[edit]