Jump to content

luźny

From Wiktionary, the free dictionary
See also: luzný and Łużny

Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

From German lose +‎ -ny.[1][2][3]

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -uʑnɘ
  • Syllabification: luź‧ny

Adjective

[edit]

luźny (comparative luźniejszy, superlative najluźniejszy, derived adverb luźnie or luźno)

  1. (of clothing) loose (quite spacious, not tight and not clinging to the body)
    Antonym: obcisły
    Ten but jest bardzo luźny.This shoe is very loose.
  2. loose (having elements that are not tightly connected to each other)
  3. loose (having elements that are not very close to each other)
  4. (of bodily fluids, etc.) loose; thin (having a thin consistency)
  5. loose (not creating a logical, organic, coherent whole)
  6. open-ended, casual (not directly or strictly related to a given topic, a given thing, etc.)
  7. (of e.g. a conversation) casual, loose (not serious in nature)
  8. (of e.g. a relationship) casual (infrequent, not of a close or intimate nature)
  9. (somewhat colloquial) free, available, open (unoccupied, characterized by having free time)
    Synonym: wolny
  10. (somewhat colloquial) free, available, open (not crowded, in or on which there are only a small number of people, cars, etc.)
    Synonym: niezajęty
  11. (colloquial or dialectal, Kielce) casual (behaving freely, without embarrassment)
  12. (Przemyśl) separate; separable
    To luźny dzierżok.This is a separable handstaff.
  13. (obsolete, not comparable, of a horse) unburdened
    Synonym: nieobciążony
  14. (obsolete, not comparable, historical, feudalism, of a peasant, in Middle Polish, sometimes nominalized) lordless (having no permanent place of residence, leaving the lord's estate without a letter of release; sometimes: having no recognized sources of income)
  15. (obsolete) immoral, licentious
    Synonyms: niemoralny, rozwiązły
  16. (Middle Polish) free, lordless (not belonging to the knighthood, not taking part in regular combat)

Declension

[edit]

Noun

[edit]

luźny m pers

  1. (obsolete, nominalized) Synonym of luzak
  2. (Middle Polish, nominalized) Synonym of pachołek

Declension

[edit]

References

[edit]
  1. ^ Bańkowski, Andrzej (2000) “luźny”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  2. ^ Sławski, Franciszek (1958-1965) “luźny”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  3. ^ Krystyna Długosz-Kurczabowa (2021) “luz”, in Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, →ISBN

Further reading

[edit]
  • luźny in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • luźny in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “lóźny, luźny”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • LUŹNY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 13.12.2008
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “luźny”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “luźny”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “luźny”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 782
  • Aleksander Saloni (1899) “luźny”, in “Lud wiejski w okolicy Przeworska”, in M. Arct, E. Lubowski, editors, Wisła : miesięcznik gieograficzno-etnograficzny (in Polish), volume 13, Warsaw: Artur Gruszecki, page 241
  • Władysław Siarkowski (1878) “luźny”, in “Materiały do etnografii ludu polskiego z okolic Kielc”, in Zbiór wiadomości do antropologii krajowej (in Polish), volume 2, chapter 3, Krakow: Komisyja Antropologiczna Akademii Umiejętności w Krakowie, page 248