luśnia

See also: luśnią, Luśnia, and Luśnią

Old Polish

Etymology

From Middle High German liuhse +‎ -nia. First attested in 1437.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /lʲuɕɲaː/
• IPA^(key): (15^th CE) /lʲuɕɲɒ/

Noun

luśnia f

1. (attested in Greater Poland, Lesser Poland, Southern Borderlands) ladder support rod (rod resting on a wheel axle and supporting a wagon ladder)
   • 1877-1881 [1437], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 228, page 87:

     Lusznya forale

     [Luśnia forale]

   • 1450, rkps Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej o sygn. KP 224., Uście Solne, Lviv:

     Furcale, lis uel furcalia in plurali dicuntur ligna currus quatuor, tenencia scalas currus vlg. lusznya

     [Furcale, lis uel furcalia in plurali dicuntur ligna currus quatuor, tenencia scalas currus vlg. luśnia]

   • 1450, Piotr z Uścia, Rozariusz kapitulny, Ujście: Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej, sygn. Ms 224, page 102v:

     Furcale […] uel furcalia in plurali dicuntur ligna currus quatuor tenencia scalas currus vlg. lusznya

     [Furcale […] uel furcalia in plurali dicuntur ligna currus quatuor tenencia scalas currus vlg. luśnia]

   • 1885-2024 [XV p. post.], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[1], volume V, page 9:

     Lusz­nya furcale

     [Luśnia furcale]

   • XV p. post., Wokabularz petersburski II, Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu, sygn. Lat.F.ch.XVI.12, page 9:

     Furcale lusznya

     [Furcale luśnia]

Descendants

• Polish: luśnia, lusznia, lucznia (Middle Polish), luśnio (Przemyśl)
• Silesian: luśnia
• → Kashubian: lësznia, lëszniô
• → Slovincian: lësznja

References

• Bańkowski, Andrzej (2000) “luśnia”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “luśnia”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Brückner, Aleksander (1927) “luśnia”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna
• S. Urbańczyk, editor (1963), “luśnia”, in Słownik staropolski‎^[2] (in Polish), volume 4, Wrocław, Warsaw, Kraków: Polish Academy of Sciences, page 84
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “luśnia”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “luśnia”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

luśnia

Alternative forms

• lusznia, lucznia (Middle Polish)
• luśnio (Przemyśl)

Etymology

Inherited from Old Polish luśnia.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈluɕ.ɲa/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈluɕ.ɲɒ/
• (Lesser Poland):
  • (Przemyśl) IPA^(key): [ˈlʲuɕ.ɲa]

• Rhymes: -uɕɲa
• Syllabification: luś‧nia
• Homophone: Luśnia

Noun

luśnia f

1. (archaic or dialectal, Przemyśl) ladder support rod (rod resting on a wheel axle and supporting a wagon ladder)
2. (obsolete) Synonym of przetyczka
3. (obsolete, anatomy) Synonym of kość łokciowa

Declension

Declension of luśnia

	singular	plural
nominative	luśnia	luśnie
genitive	luśni	luśni
dative	luśni	luśniom
accusative	luśnię	luśnie
instrumental	luśnią	luśniami
locative	luśni	luśniach
vocative	luśnio	luśnie

Derived terms

(surnames):

• Luśnia

Further reading

• luśnia in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “luśnia”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Renata Bronikowska (07.10.2021) “LUŚNIA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “luśnia”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “luśnia”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “luśnia”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 780
• Aleksander Saloni (1908) “luśnia”, in “Lud rzeszowski”, in Materyały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne (in Polish), volume 10, Kraków: Akademia Umiejętności, page 336

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish luśnia.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈluɕ.ɲa/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -uɕɲa
• Syllabification: luś‧nia

Noun

luśnia f

1. ladder support rod (rod resting on a wheel axle and supporting a wagon ladder)

Further reading

• Bogdan Kallus (2020) “luśnia”, in Słownik Gōrnoślōnskij Gŏdki, IV edition, Chorzów: Pro Loquela Silesiana, →ISBN, page 335
• Aleksandra Wencel (2023) “luśńa”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 378
• Eugeniusz Kosmała (2023) “drążek przytrzymujący drabinę wozu”, in Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), section 93, page d
• Michał Przywara (c. 1900) “luśnia”, in Narzecza śląskie napisał ks. Michał Przywara. C. Słownik‎^[3]