jestli

Czech

Etymology

Inherited from Old Czech jestli. By surface analysis, jest +‎ -li. Compare Polish jeśli, Russian е́сли (jésli).

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈjɛstlɪ]

• Audio:

  (file)

Conjunction

jestli

1. if

   Synonyms: zda, zdali

   Zeptej se ho, jestli přijde.

   Ask him whether he will come.

2. Introduces a subordinate content clause; whether

   Synonyms: jestliže, když, pokud

   Jestli přijde, zeptám se ho.

   If he comes I will ask him.

Further reading

• “jestli”, in Příruční slovník jazyka českého (in Czech), 1935–1957
• “jestli”, in Slovník spisovného jazyka českého (in Czech), 1960–1971, 1989

Old Czech

Etymology

Univerbation of jest +‎ li. Compare Old Polish jestli.

Pronunciation

• IPA^(key): (13^th CE) /ˈjɛstli/
• IPA^(key): (15^th CE) /ˈjɛstli/

Conjunction

jestli

1. Introduces a subordinate content clause; whether, if

   Synonyms: zda, zdali, či

2. Introduces a conditional; if

   Synonyms: jestliže, když, pokud

Descendants

• Czech: jestli

References

• Jan Gebauer (1903–1916) “jestli”, in Slovník staročeský (in Czech), Prague: Česká grafická společnost "unie", Česká akademie císaře Františka Josefa pro vědy, slovesnost a umění

Old Polish

Alternative forms

• jesli

Etymology

Univerbation of jest +‎ li. Compare Old Czech jestli. First attested in the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /jɛstlʲi/
• IPA^(key): (15^th CE) /jɛstlʲi/

Conjunction

jestli

1. (attested in Lesser Poland, Masovia) introduces a conditional; if
   • 1927 [c. 1455], Kazimierz Dobrowolski, editor, Przyczynki do dziejów średniowiecznej kultury polskiej z rękopisu szczyrzyckiego, Szczyrzyc, page 324:

     Mnye wthoremu *dzeye luthy. Geszlisz nag, przyodzey[ey] [bo]thy

     [Mnie wtoremu dzieją luty, jesliś nag, przyodziej [bo]ty]

   • 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią]‎^[1], Mierzeniec, Płock, line 81:

     Wstan, mystrzv, othpovyecz, gyesthly vmyesz, za po polskv nye *roszvnyesz

     [Wstań, mistrzu, otpowiedz, jestli umiesz! Za po polsku nie rozumiesz?]

   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎^[2], Lesser Poland, page 23:

     Gestly we sswadze Pyotr Iana vranyl, tedi Ianowo swiadeczstwo ma bycz przypvsczono

     [Jestli we swadzie Piotr Jana uranił, tedy Janowo świadecstwo ma być przypuszczono]

   • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 300:

     Yeszlysz szyn boszy (si filius dei es Mat 4, 3), rzekny, yszeby kamyenye tho chlebem szyą stalo

     [Jesliś syn boży (si filius dei es Mat 4, 3), rzekni, iżeby kamienie to chlebem się stało]

2. (attested in Lesser Poland) introduces a subordinate content clause; whether
   • 1874-1891 [End of the fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[3], [4], [5]}, volume XXV, Zator, Lesser Poland Voivodeship, page 145:

     Nye wybyeray yvnochv ywnochy z czwdnyma oczyma, alye szlwchay, yestly dobra yesth, czychyma wchoma

     [Nie wybieraj junochu junochy z cudnyma oczyma, ale słuchaj, jestli dobra jest, cichyma uchoma]

Derived terms

conjunction

• jesliżeby
• jestliby
• jestliże

 

Descendants

• Polish: jeśli, jestli, jeżli, jezli, jesli (Middle Polish), żeśli (Near Masovian)
• Silesian: jeśli, eli, ejźli, eźli, jeli, jesi, jeźli
• → Old Ruthenian: єсли (jesli), єсьли (jesʹli), єстли (jestli), єстьли (jestʹli)
  • → Russian: если (jesli)

References

• Boryś, Wiesław (2005) “jestli”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “jestli”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Bańkowski, Andrzej (2000) “jestli”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “1. (jeśli) jesli, jestli”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Pronunciation

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈjɛs.tli/

Conjunction

jestli

1. Middle Polish form of jeśli