irawọ

Yoruba

Ìràwọ̀ púpọ̀

Etymology 1

Proposed to derive from Proto-Yoruboid *ìlàwɔ̀, cognate with Igala ìlàwò

Pronunciation

• IPA^(key): /ì.ɾà.wɔ̀/

Noun

ìràwọ̀

1. star, celestial object, celestial body
3. asterisk (*)

   Synonym: àmì ìràwọ̀

Synonyms

Yoruba Varieties and Languages - ìràwọ̀ (“star”)
view map; edit data
Language Family	Variety Group	Variety/Language	Subdialect	Location	Words
Proto-Itsekiri-SEY	Southeast Yoruba	Ào		Ìdóàní	ọ̀ràọ̀
	Ìtsẹkírì			Ìwẹrẹ	agura
Proto-Yoruba	Central Yoruba	Èkìtì	Èkìtì	Àdó Èkìtì	ị̀ràọ̀
			Àkúrẹ́	Àkúrẹ́	ị̀ràọ̀
			Mọ̀bà	Ọ̀tùn Èkìtì	ị̀ràọ̀
	Northwest Yoruba	Àwórì		Èbúté Mẹ́tà	ìràwọ̀
		Ẹ̀gbádò		Ìjàká	ìràwọ̀
		Èkó		Èkó	ìràwọ̀
		Ìbàdàn		Ìbàdàn	ìràwọ̀
		Ìbàràpá		Igbó Òrà	ìràwọ̀
		Ìbọ̀lọ́		Òṣogbo (Òsogbo)	ìràwọ̀
				Ọ̀fà	ìràwọ̀
		Ìlọrin		Ìlọrin	ìràwọ̀
		Oǹkó		Òtù	ǹràwọ̀
				Ìwéré Ilé	ǹràwọ̀
				Òkèhò	ǹràwọ̀
				Ìsẹ́yìn	ǹràwọ̀
				Ṣakí	ǹràwọ̀
				Tedé	ǹràwọ̀
				Ìgbẹ́tì	ǹràwọ̀
		Ọ̀yọ́		Ọ̀yọ́	ìràwọ̀
				Ògbómọ̀ṣọ́ (Ògbómọ̀sọ́)	ìràwọ̀
		Standard Yorùbá		Nàìjíríà	ìràwọ̀
				Bɛ̀nɛ̀	ìràwɔ̀
	Northeast Yoruba/Okun	Owé		Kabba	ìràwọ̀
	Ede Languages/Southwest Yoruba	Ana		Sokode	ìwɔ̀dà
		Cábɛ̀ɛ́		Cábɛ̀ɛ́ (Ìdàdú)	ìràwɔ̀
				Tchaourou	ìràwɔ̀
		Ǹcà (Ìcà, Ìncà)		Baàtɛ	ààro
		Ìdàácà	Benin	Igbó Ìdàácà (Dasa Zunmɛ̀)	àràwò
		Ọ̀họ̀rí/Ɔ̀hɔ̀rí-Ìjè	Ọ̀họ̀rí/Ɔ̀hɔ̀rí/Ìjè	Ìkpòbɛ́	ìràwɔ̀
				Onigbolo	ìràwɔ̀
			Kétu/Ànàgó	Kétu	ìràwɔ̀
		Ifɛ̀		Akpáré	àràwo
				Atakpamɛ	àrã̀wo
				Boko	àrã̀wo
				Est-Mono	àrã̀wo
				Moretan	àrã̀wo
				Tchetti (Tsɛti, Cɛti)	àrã̀wo
		Kura		Awotébi	erãwɔ́
				Partago	erãwɔ́
		Mɔ̄kɔ́lé		Kandi	lèléiàrɔ̃, leleaɔ̃
		Northern Nago		Kambole	ãràwó, àǹwé
				Manigri	awe
		Southern Nago		Ìsakété	ìràwɔ̀
				Ìfànyìn	ìràwɔ̀
Note: This amalgamation of terms comes from a number of different academic papers focused on the unique varieties and languages spoken in the Yoruboid dialectal continuum which extends from eastern Togo to southern Nigeria. The terms for spoken varieties, now deemed dialects of Yorùbá in Nigeria (i.e. Southeast Yorùbá, Northwest Yorùbá, Central Yorùbá, and Northeast Yorùbá), have converged with those of Standard Yorùbá leading to the creation of what can be labeled Common Yorùbá (Funṣọ Akere, 1977). It can be assumed that the Standard Yorùbá term can also be used in most Nigerian varieties alongside native terms, especially amongst younger speakers. This does not apply to the other Nigerian Yoruboid languages of Ìṣẹkírì and Olùkùmi, nor the Èdè Languages of Benin and Togo.

Derived terms

• atukọ̀súnmọ́ràwọ̀ (“astronaut”)
• awòràwọ̀ (“astrologer”)
• onímọ̀-ìràwọ̀ (“astronomer”)
• àmì ìràwọ̀ (“asterisk”)
• ìmọ̀ ìràwọ̀ (“astronomy”)
• ìmọ̀ ìtukọ̀súnmọ́ràwọ̀ (“astronautics”)
• ìràwọlẹ̀ (“Richardia brasiliensis”)
• ìràwọ̀ onírù (“comet”)
• ìràwọ̀-ayóòrùnká (“planet”)
• ìràwọ̀-ilẹ̀ (“Green Borreria”)
• ìwòràwọ̀ (“astrology”)

Descendants

• → Ayere: irawɔ

Etymology 2

Ìràwọ̀

Pronunciation

• IPA^(key): /ì.ɾà.wɔ̀/

Noun

ìràwọ̀

1. beetle, specifically the scarab beetle and Goliath beetle

   Synonyms: ọ̀bọ̀n-ùn-bọn-ùn, ọlọ́bọ̀n-ùnbọn-ùn