dowiedzieć

Old Polish

Etymology

From do- +‎ wiedzieć. First attested in c. 1408.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /dɔvjɛd͡ʑɛt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /dɔvjɛd͡ʑɛt͡ɕ/

Verb

dowiedzieć pf

1. (reflexive with się, attested in Masovia, Greater Poland) to find out, to learn, to discover (to gain awareness or knowledge of)
   • c. 1463, Dawid z Mirzyńca, Skarga umierającego‎^[1], Płock, line 2:

     Ach, moy szmathku, ma szalosczy, nye moga sza dovyedzeczy, gdze mam pirvy noczlek myeczy

     [Ach moj smętku, ma żałości, nie mogę się dowiedzieci, gdzie mam pirwy nocleg mieci]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 39r:

     Desciscitari erfarn dovyedzyecz szya

     [Desciscitari erfarn dowiedzieć się]

2. (reflexive with się, attested in Greater Poland) to ask around, to do reconnaissance, to suss out
   • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 66:

     Strofugyely ktho orthel w sządzye, tho ma woyth... popysacz y poszlacz, y ortela thego szye dowyedzyecz w wyszem prawye podlug prawa

     [Strofujeli kto ortel w sądzie, to ma wojt... popisać i posłać, i ortela tego sie dowiedzieć w wyszem prawie podług prawa66]

Derived terms

nouns

• dowiedzenie

Descendants

• Polish: dowiedzieć
• Silesian: dowiedzieć

References

• Bańkowski, Andrzej (2000) “dowiedzieć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “dowiedzieć się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “dowiedzieć się”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish dowiedzieć. By surface analysis, do- +‎ wiedzieć. Compare Kashubian dowiedzec and Slovincian dôwjêdzec.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /dɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /dɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/, /dɔˈvje.d͡ʑɛt͡ɕ/, /dɔˈvje.d͡ʑet͡ɕ/

• Audio 1; “dowiedzieć”:

  (file)

• Audio 2; “dowiedzieć się”:

  (file)

• Rhymes: -ɛd͡ʑɛt͡ɕ
• Syllabification: do‧wie‧dzieć

Verb

dowiedzieć pf (imperfective dowiadywać)

1. (reflexive with się) to find out, to learn, to discover (to gain awareness or knowledge of) [with genitive ‘what’; or with o (+ locative) ‘about what’]

Conjugation

Conjugation of dowiedzieć pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		dowiedzieć
future tense	1st	dowiem			dowiemy
	2nd	dowiesz			dowiecie
	3rd	dowie			dowiedzą
	impersonal	dowie się
past tense	1st	dowiedziałem, -(e)m dowiedział	dowiedziałam, -(e)m dowiedziała	dowiedziałom, -(e)m dowiedziało	dowiedzieliśmy, -(e)śmy dowiedzieli	dowiedziałyśmy, -(e)śmy dowiedziały
	2nd	dowiedziałeś, -(e)ś dowiedział	dowiedziałaś, -(e)ś dowiedziała	dowiedziałoś, -(e)ś dowiedziało	dowiedzieliście, -(e)ście dowiedzieli	dowiedziałyście, -(e)ście dowiedziały
	3rd	dowiedział	dowiedziała	dowiedziało	dowiedzieli	dowiedziały
	impersonal	dowiedziano
conditional	1st	dowiedziałbym, bym dowiedział	dowiedziałabym, bym dowiedziała	dowiedziałobym, bym dowiedziało	dowiedzielibyśmy, byśmy dowiedzieli	dowiedziałybyśmy, byśmy dowiedziały
	2nd	dowiedziałbyś, byś dowiedział	dowiedziałabyś, byś dowiedziała	dowiedziałobyś, byś dowiedziało	dowiedzielibyście, byście dowiedzieli	dowiedziałybyście, byście dowiedziały
	3rd	dowiedziałby, by dowiedział	dowiedziałaby, by dowiedziała	dowiedziałoby, by dowiedziało	dowiedzieliby, by dowiedzieli	dowiedziałyby, by dowiedziały
	impersonal	dowiedziano by
imperative	1st	niech dowiem			dowiedzmy
	2nd	dowiedz			dowiedzcie
	3rd	niech dowie			niech dowiedzą
anterior adverbial participle		dowiedziawszy
verbal noun		dowiedzenie

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), dowiedzieć is one of the most used words in Polish, appearing 5 times in scientific texts, 3 times in news, 8 times in essays, 23 times in fiction, and 33 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 72 times, making it the 893rd most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• dowiedzieć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• dowiedzieć in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dowiedzieć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “DOWIEDZIEĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 26.02.2015
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dowiedzieć”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “dowiedzieć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dowiedzieć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 541
• dowiedzieć się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish dowiedzieć. By surface analysis, do- +‎ wiedzieć.

Pronunciation

• IPA^(key): /dɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/
• Rhymes: -ɛd͡ʑɛt͡ɕ
• Syllabification: do‧wie‧dzieć

Verb

dowiedzieć pf (imperfective dowiadować)

1. (reflexive with sie) to find out, to learn, to discover

Conjugation

This verb needs an inflection-table template.

Further reading

• dowiedziec-sie in dykcjonorz.eu
• dowiedzieć_sie in silling.org
• Henryk Jaroszewicz (2022) “dowiedzieć się”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 73
• Aleksandra Wencel (2023) “dowjedźeć śe”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 176