bałwański

Old Polish

Etymology

From bałwan +‎ -ski. First attested in c. 1500.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /baɫvaɲskiː/
• IPA^(key): (15^th CE) /baɫvaɲski/

Adjective

bałwański

1. (relational, religion) idol, graven image
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[1], page 245:

     Ci istni... przyjęli Mojżeszowy księgi..., wszakoż modł bałwańskich nie przestali (nec tamen cessabant ab ydolatria)

     [Ci istni... przyjęli Mojżeszowy księgi..., wszakoż modł bałwańskich nie przestali (nec tamen cessabant ab ydolatria)]

Related terms

nouns

• bałwan
• bałwaństwo

 

Descendants

• Polish: bałwański

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “bałwański”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish bałwański. By surface analysis, bałwan +‎ -ski.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /bawˈvaɲ.ski/

• (Middle Polish) IPA^(key): /baɫˈvaɲ.ski/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -aɲski
• Syllabification: bał‧wań‧ski

Adjective

bałwański (not comparable, no derived adverb)

1. (colloquial, derogatory) blockheaded

   Synonyms: bałwanowaty, głupi

2. (Middle Polish, relational, religion) idol, graven image

Declension

Declension of bałwański (velar)

singular					plural
	masculine animate	masculine inanimate	feminine	neuter	virile (= masculine personal)	non-virile
nominative	bałwański		bałwańska	bałwańskie	bałwańscy	bałwańskie
genitive	bałwańskiego		bałwańskiej	bałwańskiego	bałwańskich
dative	bałwańskiemu		bałwańskiej	bałwańskiemu	bałwańskim
accusative	bałwańskiego	bałwański	bałwańską	bałwańskie	bałwańskich	bałwańskie
instrumental	bałwańskim		bałwańską	bałwańskim	bałwańskimi
locative	bałwańskim		bałwańskiej	bałwańskim	bałwańskich

Related terms

adjectives

• bałwaniasty
• bałwanisty
• bałwanowaty
• bałwanowy

 

nouns

• bałwan
• bałwanek
• bałwanica
• bałwaństwo

 

verbs

• bałwanić impf, zbałwanić pf
• bałwanieć impf, zbałwanieć pf

 

Further reading

• bałwański in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “bałwański”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Danuta Lankiewicz (25.10.2006) “BAŁWAŃSKI”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “bałwański”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “bałwański”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “bałwański”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 91
• bałwański in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego