შხამი
Georgian
[edit]Etymology
[edit]From Middle Georgian შხამი (šxami), სხამი (sxami), მსხამი (msxami), from Old Georgian *სხამი (*sxami) attested as სხამეანი (sxameani, “poisonous, venomous”). Compare Mingrelian ჟღამი (žɣami, “venom; poison”), and Svan ცხამ (cxam, “spite, harm”).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]შხამი • (šxami) (plural შხამები)
Inflection
[edit]| Declension of შხამი (see Georgian declension) | |||
|---|---|---|---|
| singular | plural | archaic plural | |
| nominative | შხამი (šxami) | შხამები (šxamebi) | შხამნი (šxamni) |
| ergative | შხამმა (šxamma) | შხამებმა (šxamebma) | შხამთ(ა) (šxamt(a)) |
| dative | შხამს(ა) (šxams(a)) | შხამებს(ა) (šxamebs(a)) | შხამთ(ა) (šxamt(a)) |
| genitive | შხამის(ა) (šxamis(a)) | შხამების(ა) (šxamebis(a)) | შხამთ(ა) (šxamt(a)) |
| instrumental | შხამით(ა) (šxamit(a)) | შხამებით(ა) (šxamebit(a)) | |
| adverbial | შხამად(ა) (šxamad(a)) | შხამებად(ა) (šxamebad(a)) | |
| vocative | შხამო (šxamo) | შხამებო (šxamebo) | შხამნო (šxamno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
| Postpositional inflection of შხამი (see Georgian postpositions) | ||
|---|---|---|
| postpositions taking the dative case | singular | plural |
| -ზე (-ze, “on”) | შხამზე (šxamze) | შხამებზე (šxamebze) |
| -თან (-tan, “near”) | შხამთან (šxamtan) | შხამებთან (šxamebtan) |
| -ში (-ši, “in”) | შხამში (šxamši) | შხამებში (šxamebši) |
| -ვით (-vit, “like”) | შხამივით (šxamivit) | შხამებივით (šxamebivit) |
| postpositions taking the genitive case | singular | plural |
| -თვის (-tvis, “for”) | შხამისთვის (šxamistvis) | შხამებისთვის (šxamebistvis) |
| -ებრ (-ebr, “like”) | შხამისებრ (šxamisebr) | შხამებისებრ (šxamebisebr) |
| -კენ (-ḳen, “towards”) | შხამისკენ (šxamisḳen) | შხამებისკენ (šxamebisḳen) |
| -გან (-gan, “from/of”) | შხამისგან (šxamisgan) | შხამებისგან (šxamebisgan) |
| -ადმი (-admi, “in relation to”) | შხამისადმი (šxamisadmi) | შხამებისადმი (šxamebisadmi) |
| postpositions taking the instrumental case | singular | plural |
| -დან (-dan, “from/since”) | შხამიდან (šxamidan) | შხამებიდან (šxamebidan) |
| -ურთ (-urt, “together with”) | შხამითურთ (šxamiturt) | შხამებითურთ (šxamebiturt) |
| postpositions taking the adverbial case | singular | plural |
| -მდე (-mde, “up to”) | შხამამდე (šxamamde) | შხამებამდე (šxamebamde) |
Derived terms
[edit]- შხამს ანთხევს (šxams antxevs)
- შხამს ასმევს (šxams asmevs)
- შხამად ამოადენს (šxamad amoadens)
Descendants
[edit]- → Abkhaz: ашҳа́м (aŝḥám)
- → Bats: შხამ (šxam)
- → Laz: ჩხამი (çxami)
- → Mingrelian: შხამი (šxami)
- → Svan: შხა̈მ (šxäm)
Further reading
[edit]- Abulaʒe, Ilia (1973) “სხამეანი”, in Ʒveli kartuli enis leksiḳoni (masalebi) [Dictionary of Old Georgian (Materials)][1] (in Georgian), Tbilisi: Metsniereba, page 408