ლამპარი
Georgian
[edit]Etymology
[edit]From Old Georgian ლამპარი (lamṗari), from Old Armenian լամպար (lampar),[1][2][3] via Iranian ultimately from Ancient Greek λαμπάς (lampás).[4][5] Doublet of ლამპა (lamṗa).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]ლამპარი • (lamṗari) (plural ლამპრები)
- lamp
- მეორე ღამეს, ჩვეულებისამებრ, ავანთე ლამპარი, დავწექ და დავიძინე.
- meore ɣames, čveulebisamebr, avante lamṗari, davc̣ek da daviʒine.
- On the second night, as usual, I lit up the lamp, went to bed and fell asleep.
- (dated) oil lamp
- ლამპარს მარად ზეთი უნდა უმატო, რომ პატრუქი არ გაქრეს
- lamṗars marad zeti unda umaṭo, rom ṗaṭruki ar gakres
- You have to constantly add oil to the oil lamp, so that the candlewick doesn't disappear.
Inflection
[edit]| Declension of ლამპარი (see Georgian declension) | |||
|---|---|---|---|
| singular | plural | archaic plural | |
| nominative | ლამპარი (lamṗari) | ლამპრები (lamṗrebi) | ლამპარნი (lamṗarni) |
| ergative | ლამპარმა (lamṗarma) | ლამპრებმა (lamṗrebma) | ლამპართ(ა) (lamṗart(a)) |
| dative | ლამპარს(ა) (lamṗars(a)) | ლამპრებს(ა) (lamṗrebs(a)) | ლამპართ(ა) (lamṗart(a)) |
| genitive | ლამპრის(ა) (lamṗris(a)) | ლამპრების(ა) (lamṗrebis(a)) | ლამპართ(ა) (lamṗart(a)) |
| instrumental | ლამპრით(ა) (lamṗrit(a)) | ლამპრებით(ა) (lamṗrebit(a)) | |
| adverbial | ლამპრად(ა) (lamṗrad(a)) | ლამპრებად(ა) (lamṗrebad(a)) | |
| vocative | ლამპარო (lamṗaro) | ლამპრებო (lamṗrebo) | ლამპარნო (lamṗarno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
| Postpositional inflection of ლამპარი (see Georgian postpositions) | ||
|---|---|---|
| postpositions taking the dative case | singular | plural |
| -ზე (-ze, “on”) | ლამპარზე (lamṗarze) | ლამპრებზე (lamṗrebze) |
| -თან (-tan, “near”) | ლამპართან (lamṗartan) | ლამპრებთან (lamṗrebtan) |
| -ში (-ši, “in”) | ლამპარში (lamṗarši) | ლამპრებში (lamṗrebši) |
| -ვით (-vit, “like”) | ლამპარივით (lamṗarivit) | ლამპრებივით (lamṗrebivit) |
| postpositions taking the genitive case | singular | plural |
| -თვის (-tvis, “for”) | ლამპრისთვის (lamṗristvis) | ლამპრებისთვის (lamṗrebistvis) |
| -ებრ (-ebr, “like”) | ლამპრისებრ (lamṗrisebr) | ლამპრებისებრ (lamṗrebisebr) |
| -კენ (-ḳen, “towards”) | ლამპრისკენ (lamṗrisḳen) | ლამპრებისკენ (lamṗrebisḳen) |
| -გან (-gan, “from/of”) | ლამპრისგან (lamṗrisgan) | ლამპრებისგან (lamṗrebisgan) |
| -ადმი (-admi, “in relation to”) | ლამპრისადმი (lamṗrisadmi) | ლამპრებისადმი (lamṗrebisadmi) |
| postpositions taking the instrumental case | singular | plural |
| -დან (-dan, “from/since”) | ლამპრიდან (lamṗridan) | ლამპრებიდან (lamṗrebidan) |
| -ურთ (-urt, “together with”) | ლამპრითურთ (lamṗriturt) | ლამპრებითურთ (lamṗrebiturt) |
| postpositions taking the adverbial case | singular | plural |
| -მდე (-mde, “up to”) | ლამპრამდე (lamṗramde) | ლამპრებამდე (lamṗrebamde) |
Descendants
[edit]- → Svan: ნაჼმპა̈რ (nãmṗär)
References
[edit]- Orbeliani, Sulxan-Saba (1685–1716) “ლამპარი”, in S. Iordanišvili, editor, Siṭq̇vis ḳona kartuli, romel ars leksiḳoni [Collection of Georgian words, that is a dictionary][5], Tbilisi: Georgian SSR print, published 1949, page 179
- ^ Marr, N. Ja. (1911) “Бог Σαβάζιος у армян [The God Σαβάζιος among Armenians]”, in Известия Российской Академии Наук. VI серия[1] (in Russian), volume 5, number 10, page 769, footnote 2
- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “լամբար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 263a
- ^ Blake, Robert P., editor (1934), Epiphanius de Gemmis. The Old Georgian Version and the Fragments of the Armenian Version (Studies and Documents; 2)[2], and the Coptic-Sahidic Fragments by Henry De Vis, London: Christophers, page lxvi
- ^ Riabinin, Michel (1898) “Notes de lexicographie géorgienne. Examen du matériel emprunté”, in Mémoires de la Société de Linguistique de Paris[3] (in French), volume X, page 13
- ^ Kluge, Theodor (1913) “Die Indo-Germanischen Lehnwörter im Georgischen”, in Revue de linguistique et de philologie comparée[4] (in German), volume 46, Paris, page 217
Categories:
- Georgian terms inherited from Old Georgian
- Georgian terms derived from Old Georgian
- Georgian terms derived from Old Armenian
- Georgian terms derived from Iranian languages
- Georgian terms derived from Ancient Greek
- Georgian doublets
- Georgian terms with IPA pronunciation
- Georgian lemmas
- Georgian nouns
- Georgian countable nouns
- Georgian terms with usage examples
- Georgian dated terms
- Georgian 3-syllable words