აყვენ
Laz
[edit]Alternative forms
[edit]- აჲენ (ayen) — Atina, Vizha, Artasheni
- აენ (aen) — Artasheni, Chanapeti, Chenneti
- ავენ (aven) — Vitse–Arkabi
- აყვაფუნ (aqvapun) — Chkhala
Etymology
[edit]From ა- (a-) + ყვ- (qv-) + -ენ (-en). Inherited from Proto-Georgian-Zan *q̇aw- : q̇w- (“to make”). Georgian ყოფა (q̇opa).
Verb
[edit]აყვენ • (aqven) (Latin spelling aqven) (Khopa–Batumi, Chkhala)
- (about kinship) to be something of one another
- ალი ჩქიმი სიჯა დომაყვენ.
- ali çkimi sica domaqven.
- Ali is my son-in-law.
- something to be something for someone
- ჰამ წინეკი მა დიდი მაყვენ.
- ham ǯineǩi ma didi maqven.
- These socks are too big for me.
- someone to have child, product, horn, etc.
- one to be in a situation
- ხასანის ყინი აყუ დო თირთინს.
- xasanis qini aqu do tirtins.
- Khasan is cold and shivering.
Usage notes
[edit]- The first and second sense is conjugated according to the conjugation table.
- The third sense lacks the 1st and 2nd person conjugations (both singular and plural).
- The fourth sense takes exactly the same forms as the second sense, but it lacks the compliment.
Conjugation
[edit]| Other dialects | Chkhala dialect | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| verbal noun | ოყვაფუ (oqvapu) | ყვაფუა (qvapua) | |||||||||||||||||
| privative participle | უყვაფუ (uqvapu) | უყვაფუა (uqvapua) | |||||||||||||||||
| verbal adjective | ოყვაფონი (oqvaponi) or ოყვაფუში (oqvapuşi) | ||||||||||||||||||
| participle | ყვაფერი (qvaperi) | ||||||||||||||||||
| person | first one is subject second one is dative compliment | ||||||||||||||||||
| 1st person singular | 2nd person singular | 3rd person singular | 1st person plural | 2nd person plural | 3rd person plural | ||||||||||||||
| tenses / screeves | მა (ma) - სი (si) | მა (ma) - თქვა (tkva) | მა (ma) - ჰემუს (hemus) or ჰენთეგეს (hentepes) | სი (si) - მა (ma) | სი (si) - ჩქუ (çku) | სი (si) - ჰემუს (hemus) or ჰენთეგეს (hentepes) | ჰეჲა (heya) - მა (ma) | ჰეჲა (heya) - ჩქუ (çku) | ჰეჲა (heya) - სი (si) | ჰეჲა (heya) - თქვა (tkva) | ჰეჲა (heya) - ჰემუს (hemus) or ჰენთეგეს (hentepes) | ჩქუ (çku) - სი (si) or თქვა (tkva) | ჩქუ (çku) - ჰემუს (hemus) or ჰენთეგეს (hentepes) | თქვა (tkva) - მა (ma) or ჩქუ (çku) | თქვა (tkva) - ჰემუს (hemus) or ჰენთეგეს (hentepes) | ჰენთეფე (hentepe) - მა (ma) or ჩქუ (çku) | ჰენთეფე (hentepe) - სი (si) or თქვა (tkva) | ჰენთეფე (hentepe) - ჰემუს (hemus) or ჰენთეგეს (hentepes) | |
| imperfective present | გაყვერ (gaqver) | გაყვერთ (gaqvert) | ვაყვერ (vaqver) | მაყვერ (maqver) | მაყვერთ (maqvert) | აყვერ (aqver) | მაყვენ (maqven) | მაყვენან (maqvenan) | გაყვენ (gaqven) | გაყვენან (gaqvenan) | აყვენ (aqven) | გაყვერთ (gaqvert) | ვაყვერთ (vaqvert) | მაყვერთ (maqvert) | აყვერთ (aqvert) | მაყვენან (maqvenan) | გაყვენან (gaqvenan) | აყვენან (aqvenan) | |
| imperfective past | გაყვერტი (gaqverťi) | გაყვერტით (gaqverťit) | ვაყვერტი (vaqverťi) | მაყვერტი (maqverťi) | მაყვერტით (maqverťit) | აყვერტი (aqverťi) | მაყვერტუ (maqverťu) | მაყვერტეს (maqverťes) | გაყვერტუ (gaqverťu) | გაყვერტეს (gaqverťes) | აყვერტუ (aqverťu) | გაყვერტით (gaqverťit) | ვაყვერტით (vaqverťit) | მაყვერტით (maqverťit) | აყვერტით (aqverťit) | მაყვერტეს (maqverťes) | გაყვერტეს (gaqverťes) | აყვერტეს (aqverťes) | |
| imperfective optative mood | |||||||||||||||||||
| imperfective auditive | |||||||||||||||||||
| imperfective votive mood | |||||||||||||||||||
| simple perfective | |||||||||||||||||||
| perfective optative mood | |||||||||||||||||||
| perfective auditive | |||||||||||||||||||
| pluperfect | |||||||||||||||||||
| perfective votive mood | |||||||||||||||||||
| future | |||||||||||||||||||
| future in the past | |||||||||||||||||||
| imperative | |||||||||||||||||||
| prohibitive | |||||||||||||||||||
| prohibitivo-optative | |||||||||||||||||||
| imperfective potential | |||||||||||||||||||
| perfective potential | |||||||||||||||||||
| potential-optative | |||||||||||||||||||
| potential-votive | |||||||||||||||||||
| imperfective impersonal | |||||||||||||||||||
| perfective impersonal | |||||||||||||||||||
| impersonal-optative | |||||||||||||||||||
| impersonal-votive | |||||||||||||||||||
| experiential mood present tense | |||||||||||||||||||
| experiential mood past tense | |||||||||||||||||||
| experiential-votive | |||||||||||||||||||
Further reading
[edit]- Kojima, Gôichi (2012–) “ax’ven[1] (HP ~ ÇX)(AK), ax’vapun[1] (ÇX)”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı[1] (in Turkish)
- Kojima, Gôichi (2012–) “ax’ven[2] (HP ~ ÇX)(AK), ax’vapun[2] (ÇX)”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı[2] (in Turkish)
- Kojima, Gôichi (2012–) “ax’ven[3] (HP ~ ÇX)(AK), ax’vapun[3] (ÇX)”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı[3] (in Turkish)