တောင်

See also: တွင်, တၢင်း, တငါ, and တောင်း

Burmese

Pronunciation

• IPA^(key): /tàʊɴ/
• Romanization: MLCTS: taung • ALA-LC: toṅʻ • BGN/PCGN: taung • Okell: tauñ

• Audio:

  (file)

Etymology 1

From Proto-Tibeto-Burman *m/r-duŋ (“mountain, hillock”), and cognate with Old Chinese 冢 (OC *toŋʔ, “mound, peak; great”) (STEDT).

Noun

တောင် • (taung) (classifier လုံး or တောင်)

1. mountain

Derived terms

• ကြောင်တောင်ကန်း (kraungtaungkan:)
• ကြောင်တောင်နှိုက် (kraungtaunghnuik)
• ကွမ်းတောင် (kwam:taung)
• ကွမ်းတောင်ကိုင် (kwam:taungkuing)
• ခြတောင်ပို့ (hkra.taungpui.)
• ငယ်စဉ်တောင်ကျေး (ngaicanytaungkye:)
• ငှက်ခါးတောင် (hngakhka:taung)
• စကားတောင်စား (ca.ka:taungca:)
• စွန်တောင်ဆွဲ (cwantaunghcwai:)
• တပ်တောင်တာဗိုလ်ထု (taptaungtabuilhtu.)
• တိမ်တောင် (timtaung)
• တောင်ကျချောင်း (taungkya.hkyaung:)
• တောင်ကြား (taungkra:)
• တောင်ကြော (taungkrau:)
• တောင်ကလပ် (taungka.lap)
• တောင်ကသစ် (taungka.sac)
• တောင်ကုန်း (taungkun:)
• တောင်ခြေ (taunghkre)
• တောင်ခါးပန်း (taunghka:pan:)
• တောင်စခန်း (taungca.hkan:)
• တောင်စဉ် (taungcany)
• တောင်စဉ်ခုနစ်ထပ် (taungcanyhku.nachtap)
• တောင်စဉ်ရေမရ (taungcanyrema.ra.)
• တောင်စောင်း (taungcaung:)
• တောင်ဇလပ် (taungja.lap)
• တောင်တံပြက် (taungtamprak)
• တောင်တန်း (taungtan:)
• တောင်တန်းသား (taungtan:sa:)
• တောင်တလည်း (taungta.lany:)
• တောင်ထိပ် (taunghtip)
• တောင်ထိပ်ပန်း (taunghtippan:)
• တောင်နှာမောင်း (taunghnamaung:)
• တောင်ပြုန်းပွဲ (taungprun:pwai:)
• တောင်ပို့ (taungpui.)
• တောင်ပို့မှို (taungpui.hmui)
• တောင်ပုံရာပုံ (taungpum-rapum)
• တောင်ပူစာ (taungpuca)
• တောင်ပေါ်သား (taungpausa:)
• တောင်မည်းအုပ် (taungmany:up)
• တောင်ယာ (taung-ya)
• တောင်ရိုး (taung-rui:)
• တောင်သူ (taungsu)
• တောင်သူယာခုတ် (taungsuyahkut)
• တောင်သူလယ်သမား (taungsulaisa.ma:)
• တောသူတောင်သား (tau:sutaungsa:)
• နားဝေတိမ်တောင် (na:wetimtaung)
• နေ့ခင်းကြောင်တောင် (ne.hkang:kraungtaung)
• နေ့လယ်ကြောင်တောင် (ne.lai-kraungtaung)
• ပြူးတူးကြောင်တောင် (pru:tu:kraungtaung)
• ပိုးတောင်မာ (pui:taungma)
• ပိုးမည်းတောင်စာ (pui:many:taungca)
• ဗျိုင်းတောင် (byuing:taung)
• ဗုံတောင် (bumtaung)
• ဘီးတောင်ပို (bhi:taungpui)
• ဘဲတောင် (bhai:taung)
• မျက်တောင် (myaktaung)
• မျက်တောင်ခတ် (myaktaunghkat)
• မျက်တောင်မွေး (myaktaungmwe:)
• မြေတောင်မြှောက် (mretaunghmrauk)
• မွေးဆိုးတောင်ညစ် (mwe:hcui:taungnyac)
• မီးတောင် (mi:taung, “volcano”)
• မီးတောင်မြုံ (mi:taungmrum)
• မီးတောင်သေ (mi:taungse)
• မီးမြုံတောင် (mi:mrumtaung)
• ယောင်တိယောင်တောင် (yaungti.yaungtaung)
• ရွှံ့မီးတောင် (hrwam.mi:taung)
• ရွှေတောင် (hrwetaung)
• ရွှေတောင်စက္ကူ (hrwetaungcakku)
• ရေခဲတောင် (rehkai:taung)
• လက်ကသုံးတောင်ဝှေး (lakka.sum:taunghwe:)
• လင်းနို့တောင် (lang:nui.taung)
• လည်တောင်တင် (lanytaungtang)
• လိပ်ပြာတောင် (lipprataung)
• လူမွေးလူတောင် (lu-mwe:lutaung)
• ဝမ်းဘဲတောင် (wam:bhai:taung)
• အတွင်းတောင် (a.twang:taung)

 

Etymology 2

According to Hill, a semantic extension of Etymology 1, thus "direction of the mountains" > "south"; the proto-Burmish peoples spread from what is now Yunnan southwards, and the Naga Hills and Hengduan Mountains, which form the northern periphery of modern-day Burma, would have been located in the proto-Burmish south.

Noun

တောင် • (taung)

1. south

Coordinate terms

• (compass points)

Native Burmese
အနောက်မြောက် (a.naukmrauk) မြောက် (mrauk) အရှေ့မြောက် (a.hre.mrauk) အနောက် (a.nauk) အရှေ့ (a.hre.) အနောက်တောင် (a.nauktaung) တောင် (taung) အရှေ့တောင် (a.hre.taung)
From Pali
ဥတ္တရ (utta.ra.) ပစ္ဆိမ (pachci.ma.) ပုဗ္ဗ (pubba.) ဒက္ခိဏ (dakhki.na.)

Derived terms

• တောင်ကျွန်း (taungkywan:)
• တောင်ညာစံ (taungnyacam)
• တောင်တောင်ဤဤ (taungtaung-ii)
• တောင်ပြန် (taungpran)
• တောင်ပြန်လေ (taungpranle)
• တောင်မကျမြောက်မကျ (taungma.kya.mraukma.kya.)
• တောင်ရောက်မြောက်ရောက် (taung-raukmrauk-rauk)
• အနောက်တောင် (a.nauktaung)
• အနောက်တောင်ရာသီလေ (a.nauktaung-rasile)
• အရှေ့တောင် (a.hre.taung)

 

Etymology 3

From Proto-Tibeto-Burman *dwaŋ (“cubit”) (STEDT: ʔə toŋ "cubit"), a semantic extension of Proto-Tibeto-Burman *dwaŋ (“wing, hand”) (whence the first syllable of တောင်ပံ (taungpam, “wing”)). Cognate with Mizo tong (“cubit”).

Noun

တောင် • (taung) (classifier တောင်)

1. a cubit (18 inches; 45.72 cm)

   ပိတ် နှစ်တောင် ― pit hnactaung ― two cubits of (cotton) cloth

Derived terms

• ကိုက်တောင် (kuiktaung)
• ဆင်တောင် (hcangtaung)
• တောင်ဆုပ် (taunghcup)
• တောင်ရှည်ပုဆိုး (taunghranypu.hcui:)

 

Verb

တောင် • (taung)

1. to measure by the cubit

See also

See Appendix:Burmese units of measure.

Etymology 4

For the "wing" sense, from Proto-Tibeto-Burman *dwaŋ (“wing, hand”) , whence Akha [script needed] (dáŋ, “wing”) (STEDT).

Verb

တောင် • (taung)

1. to be hard, be stiff

Noun

တောင် • (taung)

1. (in compounds) wing, fin

Derived terms

• ကြက်တောင် (kraktaung)
• ကြက်တောင်စည်း (kraktaungcany:)
• ကြက်တောင်ပြန် (kraktaungpran)
• ခါးတောင် (hka:taung)
• ဂဠုန်တောင်ရွက် (ga.luntaung-rwak)
• ငှက်ကြီးတောင် (hngakkri:taung)
• ငါးမန်းတောင် (nga:man:taung)
• ဆူးတောင် (hcu:taung)
• တံတောင် (tamtaung)
• တံတောင်ဆစ် (tamtaunghcac)
• တံတောင်ဆစ်ချိုး (tamtaunghcachkyui:)
• တောင်ပံ (taungpam)
• တောင်ဘီစူး (taungbhicu:)
• တောင်ဝှေး (taunghwe:)
• ဒေါင်းတောင်ယပ် (daung:taung-yap)
• ပုစဉ်းတောင်သံကြိုး (pu.cany:taungsamkrui:)
• ယပ်တောင် (yaptaung)
• အတောင် (a.taung)

 

Etymology 5

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium. Particularly: “Doesn't seem to given etymology by STEDT (toŋ³ "each / every") or mentioned by Luce 1981.”)

Adverb

တောင် • (taung)

1. even (implying an extreme example)
2. not even (after a negated verb)

Derived terms

• ကြောင်တောင်တောင် (kraungtaungtaung)

 

Further reading

• “တောင်” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.